10 hoogtepunten van Maastricht

De Nederlandse studentenstad Maastricht ligt aan de Maas, pal naast de Belgische grens, in de provincie Zuid-Limburg. Dat maakt er niet alleen een heel praktisch en eenvoudig citytripje van, maar het is ook meer dan de moeite waard, want Maastricht is mooi, gezellig, boeiend, sfeervol, pittoresk en net anders genoeg om je helemaal op vakantie te voelen. Een sfeerbeeld in tien hoogtepunten.
 
Vrijthof
 
Het Vrijthof ligt pal in het historisch centrum en is veruit het mooiste plein van de stad. Twee grote kerken domineren zij aan zij het plein: de Sint-Servaasbasiliek en de Sint-Janskerk, die allebei een bezoek waard zijn. De Sint-Janskerk is wel een stuk soberder, omdat hij al sinds de zeventiende eeuw protestants is. De zuidelijke kant van het plein is één groot terras: de ene horecazaak leunt er tegen de andere. Maastricht mag dan al in Nederland liggen, je kan er net zo bourgondisch gaan eten en drinken als bij ons. Proef eens een biertje van de lokale brouwerij Brand.
 
Keramiekwijk
 
Aan de overkant van de Maas, het best te bereiken via de Hoge Brug, kom je in de strakke Keramiekwijk terecht. Hier stond vroeger de grote keramiekfabriek Sfinx, wat wordt weerspiegeld in het cultuurcentrum Centre Céramique en de spectaculaire Avenue Céramique, een pareltje voor wie van moderne architectuur houdt. Ook het Bonnefantenmuseum behoort tot de Keramiekwijk, maar daarover hebben we het straks nog.
 
Sint-Pietersberg
 
Net ten zuiden van de stad, nog binnen wandelafstand, ligt de Sint-Pietersberg. Hier werd eeuwenlang mergelsteen uitgedolven in de ondergrond. Je kan met een gids in de mergelgrotten, en dat is echt een belevenis. Niet alleen kom je in een fascinerende ondergrondse wereld terecht (waar onder meer de allereerste fossielen van mosasaurussen werden gevonden - je kent het bloeddorstige zeebeest uit Jurassic World), maar je ziet ook de dertig meter diep in de berg verborgen kluis waar in de Tweede Wereldoorlog De Nachtwacht van Rembrandt en nog tal van andere kunstschatten uit het Rijksmuseum in Amsterdam werden bewaard.
 
Boekhandel Dominicanen
 
Hij duikt geregeld op in top-tienlijstjes van de mooiste boekhandels ter wereld: Boekhandel Dominicanen is gevestigd in de voormalige Dominicanenkerk, en dat oogt bijzonder spectaculair. Boven vind je tweedehands en ramsj, en achteraan zit een knap café. Boekhandel Dominicanen ligt trouwens pal in het hart van het verkeersvrije winkelgebied van de Maastrichtse binnenstad.
 
Kruisherenhotel
 
We hadden het al over een boekhandel in een voormalige kerk, en tien minuten verderop vind je een hotel in een klooster. Dergelijke herbestemmingen van oude religieuze gebouwen zijn geen toeval, maar het gevolg van een uitgekiende deal tussen overheid en privé-investeerders. Als de investeerder, in dit geval dus een hotelgroep, de binneninrichting voor zijn rekening neemt zonder aan de historische wanden van het pand te raken, betaalt de stad voor het opknappen van het oude gedeelte. De kans dat je je kunt permitteren om in het chique Kruisherenhotel te logeren is klein, maar niets houdt je tegen om binnen te wandelen door de tunnelachtige koperen ingang en je ogen de kost te geven.
 
Bonnefantenmuseum
 
Dit is het topmuseum van Maastricht, in een prachtig gerestaureerde voormalige keramiekfabriek aan de oostelijke oever van de Maas. Links en rechts van een monumentale trap vind je in ruime zalen een uitgebreide collectie kunst vanaf de veertiende eeuw, waar je al snel een uur of drie zoet mee bent. Op de tweede en derde verdieping krijgen moderne kunstenaars de kans om grote thematentoonstellingen uit te werken.
 
Natuurhistorisch Museum
 
Het Natuurhistorisch Museum van Maastricht ligt in de stemmige universiteitswijk en is klein maar fijn. Hoewel je er ook de klassieke opgezette dieren aantreft, zoals in elk museum van die aard, ligt de nadruk uiteraard op de mosasaurussen die in de nabijgelegen Sint-Pietersberg werden gevonden. De beroemdste mosasaurus werd in de 18de eeuw gestolen door de Fransen en hangt nu in een museum in Parijs, maar Maastricht heeft wel een aantal veel recentere vondsten. In de tuin kan je kennismaken met Bèr, een collectie beenderen van een nieuwe mosasaurussensoort. Er is trouwens ook vrijwel altijd een paleontoloog aan het werk aan wie je via een oortje vragen kan stellen.
 
Stadsomwallingen
 
Ooit waren de stadsomwallingen van Maastricht tweeënhalve kilometer lang, met poorten en verdedigingstorens. Er blijft nog redelijk wat van over. Het mooiste en oudste stuk is de Onze-Lieve-Vrouwewal, ter hoogte van de Helpoort. Een beetje verderop zie je ook nog de Pater Vincktoren met daarnaast het Faliezusterklooster, een van de meest gefotografeerde hoekjes van Maastricht. Een stemmige steeg waarin je langs de oude stadswal loopt, is het Lang Grachtje.
 
Bassin
 
Als je de westelijke oever van de Maas blijft volgen tot voorbij het historisch centrum, zie je eerst een paar drijvende koffieshops en vervolgens een kleurrijk kraakpand in een oude fabriek. Ietsje verderop aan de linkerkant ligt het Bassin, een bescheiden jachthaven waar in de laadkelders in de wal cafés en visrestaurants zijn ondergebracht. Het is er gezellig zitten voor wie zo ver van de zee een stukje maritiem Nederland wil proeven.
 
Café In de Karkol
 
De smalle Stokstraat was ooit een getto voor armelui. Vandaag is het een van de chicste winkelstraten van Maastricht. Goed verborgen tussen al die boetieks vind je misschien wel het allerleukste café van de stad. In de Karkol is een volkscafé om in te kaderen. De bediening is de vriendelijkste en snelste die we in Maastricht hebben meegemaakt, de stamgasten zijn kleurrijk en hartelijk, en de ambiance barst al los rond zes uur 's avonds. Een paar onverstaanbare Zuid-Limburgse carnavalsliederen meebrullen met de locals? In de Karkol ben je aan het juiste adres.
 

 
(HDP)
Foto: Jonathan Vos