Striptekenaar Simon Spruyt over 'JUNKER'

Junker - Een Pruisische Blues, verschenen bij Blloan, is een kloeke, in prachtige aquareltinten geschilderde graphic novel van de Mechelse striptekenaar Simon Spruyt.
 
Een jongen groeit op in het Pruisen van de late 19de en vroege 20ste eeuw en botst tegen het krakende tijdsgewricht, dat langzaam maar zeker zijn familie en de maatschappij waarin hij leeft vermaalt. Junker is een ontroerend coming of age-verhaal in een ongebruikelijke historische setting.
 
GUIDO: Hoe raakt een jonge Vlaamse striptekenaar zodanig geïnteresseerd in het Pruisen van voor de Eerste Wereldoorlog dat hij er een graphic novel van 200 pagina's aan wijdt?
Simon: Het is begonnen als uitloper van 'De Furox', een tweedelige historische fantasyreeks die ik bij uitgeverij Bries heb gemaakt. Een van de personages daarin was een telg van een vervallen adellijke familie in Pruisen. Ik was van plan een spin-off te maken rond dat personage. Toen ben ik me gaan documenteren over Pruisen, en dat vond ik meteen heel interessant. Het is relatief dichtbij en tegelijk heel exotisch, omdat het een vergane staat is. Het project is dan zodanig uit de hand gelopen dat het eigenlijk niets meer met 'De Furox' te maken heeft en een volledig losstaand boek is geworden.
GUIDO: Voor alle duidelijkheid: Junker is geen loopgravenstrip, zoals er dit jaar begrijpelijkerwijs wel meer het daglicht zien.
Simon: Ik heb er nooit bij stilgestaan dat dit boek zou verschijnen in het jaar waarin het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog wordt herdacht. Aan de meest embryonale versie van deze strip ben ik al in 2008 begonnen. Pas toen ik met de afgewerkte versie ging aankloppen bij uitgeverijen, ben ik erachter gekomen dat een en ander werd gepland rond de herdenking. Ik ben er nog niet uit of ik dat nu leuk moet vinden of niet. Misschien loopt mijn boek wel het risico om verloren te gaan in heel die stroom van oorlogsstrips.
GUIDO: Het omgekeerde lijkt me waarschijnlijker: dankzij de herdenking kan deze strip juist meer aandacht krijgen.
Simon: Dat laat ik over aan de marketingboys van de uitgeverij.
GUIDO: Junker is het verhaal van twee opgroeiende broers in een militaristische maatschappij en familie. Vanwaar dat onderwerp?
Simon: Vanuit de beladen setting - het negentiende-eeuwse Pruisen - kwam ik als het ware vanzelf bij dat onderwerp terecht. Ik zag direct mogelijkheden om te spelen met het contrast tussen de verschillende personages. Als een verhaal zich afspeelt binnen een rigide maatschappelijk systeem, is het makkelijker om voor- en tegenstanders op te voeren. Ik had veel speelruimte, door de ene broer een gebrainwashte aanhanger van het systeem te maken, en de andere een twijfelaar die merkt dat er iets scheelt. Ludwig komt zoals elke adolescent op een bepaald moment tot de conclusie dat de wereld niet volmaakt is. Dat geeft een mooi contrast met het ideaalbeeld van de Pruisische maatschappij als een perfect gestructureerde, geoliede machine.
GUIDO: De relatie tussen de twee broers is zeer herkenbaar.
Simon: Ik heb zelf een oudere broer. Ik heb het er natuurlijk wat dikker opgelegd dan in de realiteit, maar enerzijds kijk je naar hem op, maar er speelt ook een zekere rivaliteit mee. En uiteindelijk heb je vooral veel steun aan elkaar.
GUIDO: Het boek is helemaal in blauwgroene tinten geschilderd. Die kleur heet Pruisisch blauw, heb ik me laten vertellen?
Simon: Om eerlijk te zijn klopt dat niet. Pruisisch blauw is meer naar de paarse, donkere kant. Maar ik heb het natuurlijk zelf gezocht, door mijn boek als ondertitel Een Pruisische Blues te geven en in blauwtinten te werken. Ik heb Pruisisch blauw geprobeerd, maar dat werkte niet. Het was niet warm genoeg. Ik wou wel graag met één hoofdtoon werken, dus je zou Junker kunnen beschouwen als een zwart-witstrip in kleur.
GUIDO: Je hebt de figuranten en nevenpersonages een vlekkerig, schematisch Playmobilgezichtje gegeven. Een vondst die goed werkt.
Simon: Daar ben ik gelukkig vroeg genoeg opgekomen, vanaf de voorstelling van de familie. Anders had ik me geërgerd aan al het werk dat ik in de gezichten zou hebben gestoken. (lacht) Die techniek past perfect binnen het thema van het leven als verhaal, met hoofdpersonages en een hoop figuranten die op zich geen persoonlijkheid hoeven te hebben, maar ten dienste staan van de protagonisten. Op het einde maak ik dan een switch, maar dat moet de lezer zelf ontdekken.
GUIDO: Wat zou je willen dat de lezer meedraagt van Junker?
Simon: Dat ze in de eerste plaats van het boek genieten, maar dat het hen misschien ook aan het denken kan zetten.
 
(HDP)