Campussen bannen de sigaret

Vorig jaar al kwam de Katholieke Universiteit van Leuven met een stevig rookbeleid aanzetten. Nu ook de Vrije Universiteit van Brussel volgt, lijkt de sigaret het moeilijk te krijgen op de campussen. Er is zelfs sprake van een volledig rookverbod in cafés en restaurants. De gezonde student nuttigt meteen een sojadrankje en laat het feest beginnen.
 De paffende collega’s zijn echter iets minder enthousiast. “Als ik op café niet meer mag roken, blijf ik liever thuis.”

Sinds begin dit jaar zijn de gebouwen van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) rookvrij. Al moet dat genuanceerd worden. Er mag nog wel gerookt worden in het studentenrestaurant, het Kultuurkaffee en het Complex. Ook buiten mogen de studenten nog volop paffen. Op de campus zijn zelfs extra afdakjes en asbakken voorzien. De KU Leuven weerde al eerder de nicotinedampen uit haar gebouwen. Naast gezondheidsredenen zijn er ook logistieke en technische redenen voor een kordaat rookbeleid. De teer in de sigaretten geeft de muren een bruine kleur – lees: onderhoudswerk - en aparte rookruimtes voorzien kost een bom geld. Ook het peuken rapen is haast een voltijdse dagtaak. Maar de hoofdreden om de universiteiten rookvrij te houden is en blijft toch wel dat de stinkstokken niet echt bevorderend zijn voor de gezondheid. Dat staat vandaag de dag ook in grote letters te lezen op de pakjes sigaretten: Roken is dodelijk – Fumer tue – Rauchen is tödlich.

“Wie stinkt daar uit zijn bek?”

Om nog even over de kist te zwijgen: roken heeft ook andere minder aangename effecten. En een roker hoeft niet oud te zijn en jarenlang gerookt te hebben om de schadelijke effecten van zijn hobby, verslaving of levensdoel te ervaren. Wie rookt, ruikt naar tabak en stinkt uit zijn bek. De rook maakt de tanden geel (of zelfs bruin) en ook je vingers krijgen een lelijke kleur. Om nog maar van die rokershoest te zwijgen. “Dat klopt,” zegt vriend van de sigaret Jurgen Daenen uit Antwerpen. “Vroeger had ik witte en gezond ogende tanden. Daar schiet nu nog maar weinig van over. Dat is eigenlijk erg, je ziet er meteen minder verzorgd uit. En dat allemaal door die sigaretten. Toch blijkt het voor mij geen reden te zijn om te stoppen. Mocht ik gezondheidsproblemen krijgen, zou het misschien anders liggen, maar dat is nog niet het geval.” Met een rookstop in zijn hogeschool zou hij dan ook moeite hebben. “De sigaret volledig verbannen, zou toch een lichte ramp zijn voor mij. In de zomer zou ik ermee kunnen leven, maar ik zie me niet een hele winter in de vrieskou staan roken. Dan liever binnen bij een ferme koffie.” Zeer gezellig dat Jurgen zo van zijn sigaret geniet, maar zijn medestudenten denken daar misschien wel anders over, de niet-rokers dan toch. Uit onderzoek blijkt immers dat passief roken niet alleen een ongemak is, maar bovendien een serieus risico voor de gezondheid tot gevolg heeft. Passief roken vergroot bij volwassenen de kans op longkanker met 20 à 30 procent, en op hartziekten met 25 à 35 procent. Het verergert acute en chronische aandoeningen van de luchtwegen zoals chronische bronchitis en longemfyseem, astma en allergieën. In ons land sterven jaarlijks 2200 mensen aan de gevolgen van passief roken, dat is meer dan het aantal verkeersslachtoffers. Volgens een zekere dokter Wilson is een uur in sigarettenrook werken schadelijker dan twintig jaar arbeiden in een fabriek met asbest. Shocking!

“Galante rokers bestaan niet”

“Dat bewijst nog maar eens dat die sigaretten echt vergif zijn,” zegt Anke R. “Ik ben ontzettend blij dat ze hier in Leuven een redelijk rookbeleid voeren. Nu is het tenminste duidelijk waar je wel en niet mag roken. Zowel de rokers als de niet-rokers weten waar naartoe. Dat andere mensen hun gezondheid om zeep willen helpen, is hun zaak. Maar als zij roken, rook ik mee. En daar heb ik moeite mee. Rokers verkorten mijn leven, zo simpel is het. Het lijkt me toch wel logisch dat dit niet kan. En dan heb ik het puur over mijn gezondheid. Ik zwijg dan nog over die afschuwelijke walmen tijdens een of ander etentje in een restaurant. Als ze daar vlak naast mijn bord beginnen te ‘stomen’, word ik ambetant. Dan eet ik net zo graag thuis.” Gert Dewever is een gelegenheidsroker en kan Anke best begrijpen. “Ik rook eigenlijk alleen in gezelschap. Dat is dan meestal op café of als ik uitga. Dat zijn sowieso omgevingen waar gerookt wordt. Een restaurant vind ik nog iets anders. Als ik aan het eten ben, hoef ik ook geen walm in mijn gezicht te krijgen. Ik rook bijvoorbeeld ook niet in de auto. Dat zou ik niet kunnen verdragen, net zoals in de trein. Dat we daar niet meer mogen roken, is dus een goede zaak.” Mooie uitleg, maar wat is nu precies een gelegenheidsroker? Als dé gelegenheid zich voordoet, houdt hij dan rekening met zijn niet-rokende medemens? “Ik moet eerlijk toegeven dat als ik eenmaal aan het roken ben, ik niet echt in het oog houd of ik iemand stoor met mijn sigaret. Dus een erg galante roker ben ik ook niet. Ik denk ook dat 'galante roker' een domme term is. Daarom is het goed dat we op de campus een beetje gedwongen worden om de sigaret te laten. De regels zijn duidelijk. Wie wil roken, weet waar.”

“Laten we dan in één keer maar pater worden”

Ook in de Gentse veggie-fastfoodbar Greenway zijn de studenten te vinden voor een gezonde omgeving. “Dit is een non smoke -resto, zo mogen ze er nog meer uit de grond stampen,” vindt een groepje studenten die met veel smaak hun biobroodje met kruidenkaas en Thaï noodles naar binnen werken. Een sigaretje na het eten hoeft dus duidelijk niet voor iedereen. Maar wat als binnenkort alle cafés de sigaret permanent weren? Ierland heeft vorig jaar al een volledig rookverbod doorgevoerd op de werkplek en in cafés en restaurants. En het blijkt een succes. De Ieren morren niet. Ook bij ons wil minister van Volksgezondheid Rudy Demotte de sigaret voorgoed uit restaurants en cafés verbannen. In 2007 zou het zover moeten zijn. Mag er dan alleen nog in eigen tuin worden gerookt? “Het zal bij ons op kot dan wel erg krap worden,” lacht Piet Deltour. Op kot mogen we sowieso niet roken, het hangt er vol rookdetectoren. Maar daar trekken we ons eerlijk gezegd niet veel van aan. Eer ons alarm in gang schiet, is het huis allang afgebrand. Ik moet wel toegeven dat ik door het rookverbod van de KU Leuven toch wel minder rook. Je moet al meer moeite doen om een sigaretje te gaan roken. Blijkbaar remt dat toch wat af. Maar meteen de lijn doortrekken naar cafés en restaurants lijkt me wat overdreven. Ik zou veel moeite hebben om op café niet te roken. Ik denk zelfs dat ik simpelweg zou thuisblijven. Van mij mogen ze gerust de helft van de cafés rookvrij houden, maar niet allemaal. Als niet-rokers vrij mogen zijn, dan wij ook.” Thijs G. treedt zijn maat bij. “Een café zonder sigarettenrook? Dat lijkt toch nergens op? Binnenkort mogen we misschien ook geen pinten meer drinken. Ik zie het al voor me: mijn kameraden en ik al kauwend op zo’n zuurstok en al nippend aan een rozenbottelthee. Ambiance gegarandeerd. Ik zeg nu niet dat rokers in niet-rokers hun gezicht moeten blazen, maar een beetje vrijheid mag toch nog wel, zeker? Laten we anders gewoon allemaal pater worden of zo.”

“Met mijn sperma is alles in orde”

Pater worden is een optie. Al drinken die vrolijke vrienden graag een trappist. Over het rookgedrag van de heren is minder geweten. Maar wat moeten we dan doen om Thijs en zijn maten van de sigaret te houden? Aha, dit! Roken kan het sperma beschadigen. Of om het in het Duits te zeggen: rauchen kann die Spermatozoen schädigen und schränkt die Fruchtbarkeit ein. Thijs: “Voor zover ik weet, is met mijn sperma alles in orde. Maar ik kan het altijd even navragen (lacht). Van vaak koersen, word je zogezegd ook onvruchtbaar. Ik geloof dat allemaal niet.” Oké, de centen dan. Een stevige roker geeft algauw meer dan 1000 euro per jaar uit aan sigaretten. Voor een studentenbudget is dat behoorlijk veel. “Dat is inderdaad een argument. Met die 1000 euro kan ik al enkele weken met mijn rugzak gaan rondtrekken. Toch heb ik echt niet de moed om het daarvoor te laten. Ik ga dan liever een maand werken om op reis te gaan. En dan nog het liefst naar Luxemburg, daar zijn de sigaretten goedkoper (algemene bulderlach).”

Fabeltjes over roken

- Ik rook nu toch al jaren, stoppen is zinloos

Stoppen met roken heeft altijd zin. Met de jaren daalt het gevaar voor kanker en andere verwante ziekten. Op korte termijn krijg je bijvoorbeeld een frissere adem en gaat je conditie erop vooruit.

- Als ik stop, word ik dik

Een of twee kilo bijkomen kan. Vaak is het maar tijdelijk. Vermijd snoep als compensatie voor de sigaret.

- Mijn opa rookt al heel zijn leven en is al in de negentig

 Lucky grootvader. De mens heeft gewoon geluk.

- De wereld is toch al om zeep, ik adem toch al vuile gassen in

Het verband tussen roken en longkanker is voldoende bewezen. Stadslucht inademen is in vergelijking met roken veel minder schadelijk.

Tabak Stop Lijn

Sinds vorig jaar is er in ons land de Tabak Stop Lijn. De TSL wil zowel rokers als niet-rokers informeren en adviseren. Iedereen met vragen over roken en stoppen met roken mag bellen. Het nieuwe nummer 070/227.227 (€ 0,174 per minuut) is elke werkdag van 8 tot 19 uur te bereiken. Bovendien is er elke dag van 15 tot 19 uur permanentie door artsen of psychologen die gespecialiseerd zijn in rookstopbegeleiding. Zij zullen actief luisteren, duidelijke informatie verstrekken en eventueel doorverwijzen naar professionele gezondheidswerkers. Vraag en antwoord via e-mail behoren ook tot de mogelijkheden: tabakstop@kanker.be.

Rokerstest

Wie wil weten hoe erg hij of zij eraan toe is, kan een rokerstest doen. Surf naar www.gemakkelijkstoppen.be.

Tips voor moeilijke momenten

-Drink een glas water

-Eet kauwgom

-Adem diep in

-Ga even iets anders doen en verander van omgeving

-Bel naar een kameraad (grootmoeder mag ook indien het helpt)

-Eet een kleinigheid, bij voorkeur iets gezonds, anders komen de kilo’s er zo bij

-Vermijd in het begin probleemsituaties: cafébezoek, alcoholgebruik, stress

-Beloon jezelf na het volhouden

(RE)