The road to Guantánamo
Wat is er nu eigenlijk gaande in het mysterieuze Amerikaanse gevangenenkamp Guantánamo Bay in Cuba, waar sinds de aanslagen van 11 september 2001 honderden mensen van allerhande nationaliteiten worden vastgehouden?
Laten we het gaan vragen aan kerels die er gezeten hebben, dacht de compromisloze Britse filmmaker Michael Winterbottom (
9 songs, Code 46). Toen hij het verhaal hoorde van Asif, Ruhel en Shafiq, drie jonge Britten van Pakistaanse afkomst, besloot hij dat er een film in zat. Nou en of, wat voor een film! Documentaire, reconstructie, bloedstollend drama,
The Road to Guantánamo is geen prent die voor één gat te vangen is. Het verhaal is authentiek: in september 2001 reizen vier Britse vrienden naar Pakistan voor een huwelijk. Ze zijn jong en hebben geen cent, en vinden onderdak in een moskee. Daar wordt opgeroepen om als hulpverlener naar Afghanistan te reizen, wat hen wel een avontuur lijkt. Juist op dat moment barsten echter de Amerikaanse bombardementen op Kaboel los, een van de vier verdwijnt spoorloos en de andere drie worden gevangen genomen en gedeporteerd naar Guantánamo. Daar zullen ze twee jaar zitten, waarna ze worden vrijgelaten zonder dat er een spaander heel blijft van de terrorisme-aanklacht. Winterbottom combineert interviews met Asif, Ruhel en Shafiq met archiefbeelden, gereconstrueerde scènes op locatie in Pakistan en Afghanistan en een lange, nagespeelde sequens binnen de tralies van Guantánamo Bay. Het resultaat is onthutsend en ontwijkt moedig elke vorm van vooringenomenheid en propaganda. Het voortdurende switchen tussen film en docu gebeurt naadloos, en de eindconclusie is bepaald verrassend. Vormelijk verrassend en inhoudelijk relevant tegelijk? Bij de baard van de profeet, dat we dit nog mogen meemaken!
(JC)