De nieuwe Blake & Mortimer : De hoofdrolspelers over de aanloop naar Het Voronov-Complot

Een nieuwe Blake & Mortimer, da's een gebeurtenis waar elke rechtgeaarde stripfan met gemengde gevoelens naar uitkijkt. Blij, maar tegelijk ook een beetje bezorgd. De schok van het nieuwe is er in elk geval af, want na de dood van strippionier Edgar P. Jacobs hadden we al het tweede deel van De 3 Formules van Professor Sato gekregen in een versie van Bob De Moor. Ook die meester van de klare lijn legde er kort daarna helaas het loodje bij neer, en toen was het definitief de beurt aan de nieuwe generatie om Blake & Mortimer nieuw leven in te blazen. De eerste poging kwam er met veel heisa in 1996: meester-scenarist Jean Van Hamme schreef toen voor tekenaar Ted Benoît De Zaak Francis Blake.

Veel heisa, inderdaad, want de Stichting Jacobs, die het erfgoed van de geniale auteur beheert, probeerde het boek in België van de markt te houden. Er stond achteraan namelijk een foto van Jacobs op, zodat het leek of het een nieuw album van de oude meester betrof. Ondanks dit gerommel werd De Zaak Francis Blake toch een gigantisch commercieel succes, en Van Hamme mocht meteen aan een tweede scenario beginnen voor Ted Benoît. Maar hoe komt het dan dat we nu, vier jaar na De Zaak Francis Blake, plots een album van de hand van de Franse tekenaar André Juillard en scenarist Yves Sente (de jonge hoofdredacteur van uitgeverij Le Lombard) in handen krijgen?

Yves Sente en de Dargaud-connection

We laten het Sente zelf vertellen: "Eind 1997 liep ik in ons kantoor in Brussel François Pernot tegen het lijf, algemeen directeur van Le Lombard. Hij verklapte me dat Dargaud een tekenaar zocht om Ted Benoît te assisteren met het tekenen van L'Etrange Rendez-Vous, het nieuwe Blake & Mortimer-scenario van Jean Van Hamme. Of ik iemand kende die dat zou kunnen." Sente kreeg de opdracht verschillende tekenaars te benaderen die dan één proefpagina zouden moeten maken. Sente: "Toen ik daarover nadacht, vroeg ik me af: waarom niet zelf een pagina schrijven en die laten uitwerken? Dan kan ik die later van de tekenaar terugkopen als souvenir." Sente probeerde het, en het beviel hem ten zeerste. Eind april 1998 had hij zelfs een complete synopsis van een nieuw Blake & Mortimer-verhaal klaar. Ted Benoît bleef intussen maar treuzelen, en bij Dargaud begonnen ze stilaan aan een tweede team te denken. "Dit is mijn kans," zei Sente tegen zichzelf, "Dit mag ik niet laten voorbijgaan!" Hij stuurde zijn scenario onder een valse naam naar Didier Christman, toentertijd hoofdredacteur van Dargaud. "Die scenarist van jou is waanzinnig," antwoordde Christmann. "Dat verhaal zit verdraaid listig in elkaar. Precies wat we nodig hebben." Sente: "Ik werd knalrood, want het scenario waarover hij het had, was uiteraard van mij: Het Voronov-complot."

André Juillard en de nachtmerrie Blake

En welke tekenaar kwam er uit de bus? Waar Sente strikt genomen een debutant was, werd voor de tekeningen van Het Voronov-Complot gekozen voor zekerheid: André Juillard is in Frankrijk een gerespecteerd realistisch tekenaar, en ook in het universum van Blake & Mortimer was hij geen nieuwkomer. "In 1987 vroeg de Stichting Jacobs me of ik het tweede deel van De 3 Formules van Professor Sato wilde tekenen," verklapt Juillard. "Ik was heel gevleid, maar ik weigerde. Ik voelde me er toen nog niet toe in staat, en eerlijk gezegd vond ik het scenario niet echt interessant." Het werd dus Bob De Moor, al had Juillard in 1984 al eens eerder Blake & Mortimer getekend. "Dat was voor een speciaal nummer van Kuifje, waarin een heleboel tekenaars eerbetoon bewezen aan Jacobs. Jacobs schreef me toen een heel aardig bedankbriefje. Dat was ons enige contact." En ook in 1998 was Juillard met de personages van Jacobs bezig. "Ja, het was kennelijk voorbestemd! Deze keer was het voor de collectie Le Dernier Chapitre, waarin we grote striphelden laten zien op gevorderde leeftijd." En toen was er dus Het Voronov-Complot. Inmiddels een technisch makkie voor Juillard, met al zijn ervaring? "Bijlange niet! Mortimer tekenen ging vrij gemakkelijk, maar ik heb heel wat problemen gehad met Blake. Het heeft me enorm veel tijd gekost om hem in de vingers te krijgen. Trouwens, het kostte me over het algemeen twee keer zoveel tijd om een pagina Blake & Mortimer te tekenen als een pagina van mijn vaste serie: vier dagen in plaats van twee." Noeste arbeid dus. Waarom zag hij het nu wel zitten, en in 1987 niet? "Toen Dargaud me nu benaderde, aarzelde ik niet lang. Het project fascineerde me, want het ging erom de helden van Jacobs weer tot leven te brengen in het nostalgische kader van de jaren '50. En als klap op de vuurpijl zou het legendarische Het Gele Teken mijn grafische bijbel worden."

Charles Dierick, Yves Sente en de puristen

De uitgever zag het simpel: enerzijds werkten Van Hamme en Benoît voort aan hun album, anderzijds stoomden Sente en Juillard als parallel team Het Voronov-Complot klaar. Het album dat eerst klaar was, zou eerst worden uitgegeven. En dat is dus Het Voronov-Complot geworden. Is Van Hamme nu boos? Helemaal niet, want hij heeft Sente zelfs bijgestaan als script doctor. En hoe zit het inmiddels met de Stichting Jacobs? Zijn die nog altijd boos om de manier waarop met Jacobs' erfenis wordt omgesprongen? Blijkbaar niet, want toen Het Voronov-Complot eind januari werd voorgesteld op een riante receptie op een chique Antwerps kasteel, was niemand minder dan Charles Dierick, beheerder van de Stichting Jacobs, gastspreker. Al stak hij die avond uitsluitend de loftrompet over het genie van Jacobs, en repte hij met geen woord over het nieuwe album. "Voor mij is Jacobs heel zeker een van de allergrootste striptekenaars ooit, wereldwijd," viel Dierick met de deur in huis. Ja, waarom eigenlijk? Hoe komt het dat een man die maar acht Blake & Mortimer-verhalen getekend heeft in z'n hele carrière zo'n invloed heeft gehad? Dierick: "Ik denk dat daarvoor drie redenen te vinden zijn van heel uiteenlopende aard, die toch onderling verbonden zijn. Ten eerste had Jacobs een artistieke ambitie wanneer hij begonnen is met strips. Ten tweede heeft hij een esthetische strategie uitgevonden om juist die ambitie te verwezenlijken, en ten derde heeft hij de technische middelen gevonden om dit over te brengen." Waarop Dierick begon uit te weiden op een manier die alleen doorgewinterde, technisch geïnteresseerde stripofielen kan boeien.

Toen was het de beurt aan Yves Sente om het spreekgestoelte te bestijgen. "Charles Dierick heeft u gesproken over de ernst waarmee Jacobs aan zijn strips werkte. En om te proberen op die manier zijn oeuvre voort te zetten, dat was zeer veeleisend, zeer stresserend, maar het was ook een grote eer," sprak Sente bescheiden. "We moesten ten eerste tegemoetkomen aan de nostalgie van de lezers die Blake & Mortimer al decennia geleden hebben ontdekt en ermee vergroeid zijn. Ten tweede hadden we nog een andere opdracht, namelijk de nieuwe, jonge lezers warm maken voor Blake & Mortimer. Het is onze bedoeling dat kinderen van 12 jaar vandaag de reeks gaan ontdekken dankzij dit nieuwe album, en dat ze vervolgens de oude albums van Jacobs gaan ontdekken, zodat het succes van de reeks zolang mogelijk kan blijven bestaan. En dan is er nog een derde categorie, en die is onmogelijk tevreden te stellen: de puristen. Les gardiens du temps. Voor hen kunnen we niets goeds doen, simpelweg omdat we Jacobs niet zijn." En dat was toch precies de bekentenis waar de Stichting Jacobs naar zat te hengelen?

(HDP)