The Black Box Revelation: 1000 km per dag door de States
In België zijn ze terecht big. Jan Paternoster en Dries Van Dijck heersen al twee albums lang met hun rock-blues-pop-sleazy-punk en veroveren podia en meisjesharten. Voor hun derde album My Perception trokken ze in Los Angeles de studio in met Alain Johannes, de man die tekende voor de sound van The Queens of The Stone Age.
"Onze tourmanager was aan het sterven, die kon het niet meer aan."
GUIDO: Alain Johannes?! Een droom die uitkwam?
Dries: Vier jaar geleden hadden we dat waarschijnlijk moeilijk kunnen geloven, maar ondertussen zit je daar zo dicht op… Binnen twee jaar zullen we er nog eens opnieuw bij stilstaan. Het is super meegevallen, hoewel we nerveus waren. We zijn naar daar gevlogen met niets van ons eigen materiaal.
GUIDO: Je gitaar toch nog net wel?
Jan: Drumstokken, een pedalenbord en één gitaar, maar die heb ik niet gebruikt. De hele plaat is opgenomen op materiaal dat niet van ons was. Maar daardoor zijn we inventiever te werk gegaan in het onze eigen klank maken met de dingen die we in de studio vonden. En we hebben ook onze manier van samenspelen uitvergroot. Deze plaat toont heel hard hoe goed we samenspelen, dat is ook de grootste eigenheid van Black Box. In het begin was het aftasten toen we bij Alain waren. We zijn daar zes weken geweest. Eerst repeteren en zien welke manier van werken we gingen gebruiken. Een natuurlijke manier. Geen schema’s met deadlines. We hebben alles door elkaar, willekeurig zitten opnemen. Ook dat past bij de sfeer van de plaat, dat hoor je wel. De manier van opnemen zit onmiskenbaar in de plaat.
GUIDO: Je hebt een aantal nummers in handen, en door een studio, een plaats kan je met iets totaal anders buitenkomen?
Jan: Juist, en dan besef je ten volle hoe muziek op gevoel leeft, op het spontane. Omdat je daar bent, heb je een andere mentale instelling.
Dries: Het is allemaal snel gegaan, maar we hebben geen druk gevoeld. De plaat 'moest' niet af. Het ging goed vooruit. We hebben nog nooit zo vlot kunnen opnemen.
Muziek als film
GUIDO: Ik vind ‘Sealed with thorns’ zonder twijfel de meest indrukwekkende song van de plaat. Die stond er in één keer op, gok ik.
Jan: Als het goed zit, moet je daarna niet nog beter willen proberen. Dat heeft niets te maken met lui zijn. Op zo'n moment weet je dat die song er is, dat je jezelf hebt overtroffen.
Dries: Op het einde van die song… Ik zit daar op mijn gemak wat te spelen en jij bent alles aan het geven.
Jan: We dachten even dat het te lang duurde, maar het zou onnozel zijn om te gaan knippen. Het was die take en we hadden geen zin om vóór die zeven minuten te stoppen. Dus voilà, dat werd het, het meest spontane.
Dries: Supertevreden over die song, echt.
GUIDO: Ook de enige song waarin een piano te ontwaren valt.
Dries: Dat pianootje zit er heel subtiel in. Mocht je ons live zien en je kent dat nummer al van de plaat, dan denk je dat er probleemloos bij.
GUIDO: Samen met ‘Young boys’ en ‘Lonely hearts’ zie en hoor ik bijna een film in de tweede helft van jullie album.
Jan:Zeker, zeker. Het is heel beeldend en hoe meer je naar het einde van de plaat gaat hoe meer die beelden nog worden uitvergroot en hoe fascinerender het verhaal wordt in de film die je in je hoofd hebt. Ik hou veel van het visuele in teksten en muziek, omdat je die ongelooflijke vrijheid hebt om er zelf een hele wereld van beelden bij te fantaseren.
GUIDO: De tweede helft van het album is ook anders. Of heb je daar je goesting gedaan?
Dries:We doen bij elk nummer onze goesting.
Jan: De eerste helft is inderdaad misschien iets meer poppy, met kortere songs, maar we hebben er even hard ons ding mee gedaan. We vinden heel veel dingen leuk.
Dries: De combinatie van meer poppy en dan meer sfeer is waar we van houden. Als je bij de korte nummers een heel goeie vibe hebt, goeie sound, en dan bij de wijdste nummers komt ruimte en dynamiek, zoals bij ‘Two Young boys’, waar het naar het einde toe losbarst. Dat inhouden en dan weer uithalen, op gevoel spelen, is ook wel een vooruitgang die we hebben gemaakt. Dat komt pas na jaren samenspelen.
GUIDO: En jullie spelen al wel even samen.
Jan: Als een bende onnozelaars? Toch al negen jaar. En als Black Box, zes jaar.
GUIDO: Het viel me op dat je daarnet zei dat je in L.A. nog meer hebt ontdekt hoe je samenspeelt.
Jan: Je krijgt besef van de manier waarop je samenspeelt omdat je in een situatie bent waar je wordt uitgedaagd door de omstandigheden. We hebben onszelf uitgedaagd door ons te beperken in wat we meebrachten uit België. Dan moet je er op een andere manier mee omgaan. Hoe ga ik op deze instrumenten, die op zich best wel goed klinken, mijn eigen klank vinden?
GUIDO: Kwam Alain met interessante invalshoeken aandraven tijdens de opnames?
Dries: Vaak zei hij: ‘"Ik hoor daar dat in", terwijl wij het niet hoorden. Maar dan vertelt hij je hoe je dit of dat muzikaal moet aanpakken en als je het de volgende keer opneemt, hoor je wat hij bedoelde, heb je wat hij je vertelde in muziek omgezet en merk je dat het nog beter werkt.
Jan: Hij liet ons heel vrij. In structuren moeide hij zich niet. We weten goed wat we willen, maar we staan ook voor veel open. Niet voor eender wie, maar naar hem luisteren we graag. De manier waarop hij naar muziek luistert en hoe hij ermee bezig is, vol liefde, dat inspireert hard. Als hij dan met die kleine extraatjes aankomt, besef je dat hij écht wel goed is. Hij kwam iedere keer met schitterende ideeën.
Dries: Hij is er ook constant mee bezig. Als wij ’s avonds naar het hotel waren, lag hij in zijn zetel de demo’s over en over te beluisteren tot hij in slaap viel.
Bizons en forellen
GUIDO: Na de opnames zijn jullie gaan touren in de States.
Jan: Eerst het South by Southwest-festival en daarna zijn we heel de States door gaan spelen.
GUIDO: Meteen ook nieuwe nummers gespeeld?
Jan: Zelfs tijdens de opnames. We hadden toen een showcase in de Viper Room in L.A. en we hebben ‘White Unicorns’ ertussen gegooid, wat we de dag ervoor hadden opgenomen. Spannend. Je voelde de aandacht van de mensen in de zaal verscherpen. Het was echt anders.
GUIDO: Was er nog iemand mee?
Jan: Eén iemand. Ik ben voor een groot deel zelf chauffeur geweest. Je moet er wat voor over hebben. De eerste twee weken waren we met vier: wij, de chauffeur en een Canadese tourmanager.
Dries: Die was aan het sterven, die kon het niet meer aan. (lacht)
Jan: We reden gemiddeld 500 km per dag. Volgende week, als we vetrekken voor de nieuwe tour, mikken we op een gemiddelde van 1000 km per dag. We doen ongeveer 20.000 km op een maand. Dertig shows op tweeëndertig dagen. En drie dagen vrij, waarop we waarschijnlijk 1300 km moeten rijden. (lacht) Wel in een iets groter busje. We delen onze bus en ons gerief met een Australische band.
GUIDO: Echt DIY.
Jan: Redelijk. De vorige keer hebben we vaak in tentjes overnacht. Eigenlijk vinden we dat ook wel het toffe eraan. We houden wel van het contrast met België. Van het ene uiterste in het andere. Het enige wat telt op tour is: ergens aankomen, je materiaal opstellen, spelen, dan nog iets drinken, proberen een beetje slaap in te halen. We hebben nog net geen sponsordeal voor slaappillen. (lacht)
GUIDO: Zo touren heeft natuurlijk ook wel zijn charme.
Dries: Je ziet meer op een maand dan de gemiddelde mens in een heel leven.
Jan: Als je op een dag vanuit het midden van de V.S. opeens aan de Westkust staat, besef je goed wat voor afstanden je de hele tijd overbrugt. De week ervoor stonden we nog in New York! En een dag later werden wakker naast een wilde bizon.
Dries: De bizons waren echt een hoogtepunt.
Jan: We hadden zelfs een dag vrij, en toen zijn we gaan vissen in een bergmeer in Colorado. Niks gevangen! Er zaten nochtans Coloradoforellen. Ik heb ze zelfs gezien!
Dries: Dat was ook in een berengebied. Koud dat het daar was!
GUIDO: Jullie plaat komt ook uit in de States. Welke verwachtingen heb je?
Dries: Het is leuk als de mensen na een show meer dan alleen een T-shirt kunnen kopen. Zo bouw je het op, zo moet je het doen in de States. Wij zijn een liveband, je moet ons gezien hebben.
Jan: In Amerika is dat de enige manier om er te geraken. Spelen, spelen, spelen!
GUIDO: Vooruit! De bus op!
(LAD)