DAAN: “De Eddy Merckx van de Belgische pop.”

Daan is een van onze meest onvoorspelbare artiesten. Daan durft, en Le Franc Belge is zonder de minste twijfel een van de meest markante platen uit zijn carrière. Op zijn drieënveertigste staat Daan op het toppunt van zijn kunnen. Hij aarzelt niet om zichzelf bij elke nieuwe plaat opnieuw uit te vinden, en hij is niet bang van het risico dat zo'n aanpak met zich meebrengt. Eind jaren negentig zette hij nog de dansvloer onder stoom met zijn megahit 'Housewife', op zijn prachtige cd Manhay flirtte hij met Leonard Cohen en nu brengt hij Serge Gainsbourg en Alain Bashung opnieuw tot leven. Yep, Daan doet het deze keer op z'n Frans.

GUIDO: Een album dat grotendeels is gevuld met Franstalige nummers, het lijkt wel een soort statement.

Daan: Ik heb meer dan tweehonderdvijftig nummers in het Engels geschreven. Op den duur raakt die taal dan uitgeput. Ik vond in het Engels geen woorden meer die ik nog niet had gebruikt, en geen thema's meer die ik nog niet had aangeboord. Ik woon in Brussel en word er omringd door Franstalige vrienden en kennissen. Als we zitten te babbelen in het Frans, kan ik soms echt zitten genieten van bepaalde woorden en zinswendingen. Het gebeurde steeds vaker dat ik thuiskwam met papiertjes in mijn zak waarop ik Franse woorden en uitdrukkingen had gekribbeld waarvan ik vond dat ze exotisch en intrigerend klonken. Tegelijk was ik op zoek naar een volgende muzikale uitdaging, dus ik dacht: als ik eens iets deed met de flarden poëtisch Frans die me hier in de stad constant komen aangewaaid. En toen ben ik beginnen te schrijven.

Songs als kleine films

GUIDO: Het mag gezegd worden: de teksten zijn erg geslaagd.

Daan: Ik zou het niet alleen gekund hebben. Ik had ruwe ideeën, thema's, zinsflarden, maar het leek nog te veel op het materiaal dat ik gewend was in het Engels te schrijven. Ik heb het over metaforen, ruwe stuff. Er mankeerde nog iets aan, namelijk finesse, en mijn Frans is niet goed genoeg om dat erin te steken. Nu had de Brusselse regisseur Thierry Dory een dvd-opname gemaakt van mijn concert in Flagey. Hij kent mij, hij weet waarmee ik bezig ben en hij was bijzonder geïnteresseerd toen ik hem vertelde dat ik eraan dacht om nummers in het Frans te gaan opnemen. Hij gaf me al meteen goeie en bruikbare suggesties. Toen ik hem vroeg of hij het zag zitten om mee te werken aan de tekst van 'Conducteur Fantôme', twijfelde hij geen seconde. Ik stond versteld van het resultaat. De woorden die hij had geschreven, waren magnifiek. Toen is de bal snel aan het rollen gegaan.

GUIDO: Het is de eerste keer dat je met een tekstschrijver werkt. Waarom heb je daar je vriend Jacques Duvall niet voor gecontacteerd?

Daan: Het was niet alleen de eerste keer dat iemand anders mijn teksten schreef, het was zelfs de allereerste keer dat Thierry aan songteksten heeft gewerkt tout court. Door zo te werken, ben ik uit mijn comfortzone gestapt. Het voelde ongewoon aan, zelfs een beetje choquerend. Thierry heeft zulk knap werk verricht, het steeg echt uit boven mijn verwachtingen. Maar nu je toch over Jacques Duvall begint, op de vinylversie vind je een nummer met een tekst van zijn hand. De song heet 'Le Brouillard'. Jacques en ik zullen zeker nog samenwerken, maar het filmische van Thierry, want uiteindelijk is hij in de eerste plaats cineast, paste op dit moment beter bij mijn muziek. Hij voegde er een tweede dimensie aan toe. Misschien zelfs een derde. Dat had ik zelf nooit gekund. Zo werkt het in een film ook hé: je hebt meer dan één intrige nodig om het verhaal boeiend te houden.

GUIDO: Hoe werkten jullie concreet samen?

Daan: Soms werkten we letterlijk samen, soms van op afstand. We hebben samen gejamd, zoals op 'La Crise'. Vlak voor een concert, backstage. We namen dan een blad papier, lieten ons helemaal gaan en tien minuten later stond dat blad vol met stukjes tekst. Die flarden gingen alle richtingen uit, maar tegelijk bleek het geheel overeind te blijven. Ik zal je een voorbeeld geven. Ik kwam bij Thierry met de zin: "La vraie décadence, c'est de ne pas dire ce que l'on pense". Daar heeft hij dan op voortgeborduurd. Hij kwam op de proppen met zinnen als: "La vraie déchéance, c'est de refuser toute arrogance". Een prachtige uitspraak, die perfect bij mij past. Het werd bijna lachwekkend, want ik kreeg op den duur de indruk dat Thierry een beter inzicht heeft in mijn karakter dan ikzelf. Ik bracht altijd wel het basisplan aan voor elk nummer: een titel, een sfeer, een paar woorden... Dan begonnen we te discussiëren en meestal ging Thierry aan het schrijven, vertrekkend van de ideeën die we samen bijeen hadden gebrainstormd. Dan werd de filmmaker in hem wakker: hij zag het grotere geheel in elk nummer, alsof het een klein filmscenario was.

Humoristische knipoogjes

GUIDO: Was je niet bang om je fans in Vlaanderen af te schrikken met al dat Frans?

Daan: Ik had wat terughoudendheid verwacht, maar het omgekeerde blijkt waar. Het album loopt goed. Heel goed zelfs, Le Franc Belge stond meteen op één in de hitparade. Dat is prachtig, want het viel totaal niet te voorspellen. Mijn vorige platen zijn nooit verder dan nummer twee geraakt. Ik was de Poulidor van de Belgische pop. Nu ben ik de Eddy Merckx! (lacht)

GUIDO: Beeldspraak die ons via de Tour de France naadloos brengt bij de vraag: ben je met deze plaat van plan om ook Frankrijk te veroveren?

Daan: Mijn platenlabel, waar ik erg blij mee ben, had de vorige plaat ook al in Frankrijk uitgebracht. Deze uiteraard ook, en ik ben benieuwd naar de reacties. Als ik alweer een volledig Engelstalig album had opgenomen, denk ik niet dat het Franse publiek de karikatuur die ik van mezelf maak zou hebben begrepen. De plaat heet Le Franc Belge. Tja, een Fransman die een cd met die titel koopt, kan daarna moeilijk in de muziekwinkel gaan klagen dat het niet voldoet aan zijn verwachtingen. Ze zijn gewaarschuwd! (lacht) Ik heb er een paar humoristische knipoogjes in gestoken. In het eerste nummer zeg ik bijvoorbeeld dat ik trente-treize jaar ben. En 'Melodies Paroles' is ook zo Belgisch als wat, in de grote traditie van Telex.

GUIDO: Ik moest soms aan Gainsbourg denken. Terecht?

Daan: Ik ben me bewust van die invloed. 'Everglades' neigt bijvoorbeeld erg naar Melody Nelson, een plaat die ik de laatste jaren vaak heb beluisterd. Het is duidelijk dat ze me heeft beïnvloed. Het was aanvankelijk de bedoeling dat ook 'Everglades' in het Frans zou worden opgenomen, maar dan zou de invloed van Gainsbourg er te dik bovenop hebben gelegen. Dan zou het een al te duidelijke hommage zijn geworden. We hebben dan toch maar voor Engels gekozen, om de sporen uit te wissen.

GUIDO: Nog meer invloeden?

Daan: Zeker. La Mauvaise Réputation van Georges Brassens, en Fantaisie Militaire van Alain Bashung. Maar ook meer geïsoleerde dingen. Zo ben ik verslaafd aan 'Il Faut Savoir' en 'J'en Déduis que je t'Aime' van Charles Aznavour. Het orkestrale over-the-topgevoel van 'J'en Déduis que je t'Aime' schemerde trouwens al door op 'Protocol', op mijn vorige plaat.

GUIDO: Waarom staan er alsnog Engelse nummers op Le Franc Belge?

Daan: Ik heb je daarnet al uitgelegd waarom 'Everglades' in het Engels is. Hetzelfde geldt voor 'The Gates', een nummer dat was begonnen als een soort Aznavour-trip. De oorspronkelijke titel was zelfs in het Frans: 'Garçon de Campagne'. Het klonk als Franse pop uit de jaren tachtig, zoals Taxi Girl, ken je dat? (zingt een stukje) Hé, weet je dat Daniel Darc van Taxi Girl me zelfs een tekst had beloofd? Jammer genoeg heeft hij het loodje gelegd voordat het ervan is gekomen...

(CT)