02/05/2011
"Onthou dit: meisjes met acne hebben meer goesting"
"Ha, gaan jullie weer zo'n boys-girlsnummer uitbrengen?" Dr. Jos veinst interesse in onze redactionele strategieën terwijl hij zijn keldertrapje afdaalt, op zoek naar twee bestofte trappisten. "Dan is acne een uitermate geschikt onderwerp," klinkt zijn stem vanuit het keldergat. "Zowel jongens als meisjes hebben er last van, en toch zijn jeugdpuistjes de reden nummer één waarom jonge gasten moeilijk aan een lief geraken."
We installeren ons in de riante lederen fauteuil in de woonkamer van de dokter. Hij heeft voor de gelegenheid een nummer van Joepie uit de wachtkamer gehaald en begint het vluchtig te doorbladeren. "Een vod van een boekske," mompelt hij. "Zou die blonde poedel uit Idool daar nu echt trots op zijn? Justin Bieber mijn kloten. Momentje, ik ben bijna zeker dat ik binnen de tien seconden.. aha, voilà!" Dr. Jos legt zijn vinger triomfantelijk op een advertentie voor een middel tegen acne.
Dr. Jos:Ik lees even voor: "Wij begrijpen je huid..." Yeah right! Wij begrijpen je portemonnee ja. Al die smeermiddeltjes tegen puistjes hebben nooit deftig gewerkt. Waarom? Omdat acne in de meerderheid van de gevallen een hormonale kwestie is. (gooit de Joepie in een hoek) Dan zou je evengoed een crème tegen de puberteit op de markt kunnen brengen. Het zou waarschijnlijk nog verkopen ook! (lacht en schenkt twee diepbruine trappisten uit) Santé! Deze staan al vijf jaar in mijn kelder, gerijpt in de fles. Dat Jean Blaute maar eens komt proeven!
GUIDO: Hoe komt het dat de meeste jongeren puistjes krijgen?
Dr. Jos:Eerst en vooral: we hebben het over acne vulgaris. Er zijn nog andere vormen van acne, zoals chlooracne en dergelijke, maar die hebben een zeer specifieke oorzaak. Daar hoeven we vandaag niet over te spreken. Acne vulgaris dus, de zogenaamde jeugdpuistjes. Het gaat als volgt: in de puberteit schiet de productie van geslachtshormonen omhoog. Een nevengevolg daarvan is dat de talgklieren in de huidfollikels overtollig talg beginnen te produceren. Dan kan het gebeuren dat die follikels verstopt raken. Dat zijn comedonen, beter bekend als zwarte puntjes of mee-eters. Als zo'n comedo gaat ontsteken, iets wat hoogstwaarschijnlijk gebeurt door de schuld van de bacterie Propionibacterium acnes, krijg je de bekende rode puist.
GUIDO: Door een bacterie? Dat wil dus zeggen dat acne besmettelijk is?
Dr. Jos:Nee, want die bacterie is sowieso aanwezig op de huid van bijna iedereen. Je kan dus gerust een hele avond staan muilen met een puistenkop, dat kan geen kwaad. 't Is te zeggen, je zal er geen puistjes van krijgen.
GUIDO: Hoe komt het dat de ene persoon er meer last van heeft dan de andere?
Dr. Jos:Tja, we hebben niet allemaal hetzelfde velletje hé, en de puberteit verloopt ook niet bij iedereen even onstuimig. Ik kan je wel vertellen waardoor het níet komt. Je krijgt in elk geval geen acne door frieten, chocolade en andere vettigheid te eten. Studies over de relatie tussen dieet en acne hebben nog nooit een significant resultaat opgeleverd. Met de uitzondering van melk, dat wel. Het drinken van melk stuurt je hormoonhuishouding in de war, waardoor nóg meer geslachtshormonen worden geproduceerd, met als gevolg meer talg, zwarte puntjes en puistjes. Kortom: drink nooit melk, drink trappist. Maar dat heb ik in een eerder interview al eens uitvoerig uit de doeken gedaan.
GUIDO: Onfrisse paters in muffe kostscholen beweren dat je acne krijgt van te veel te masturberen.
Dr. Jos:(lacht smakelijk) Die paters verwarren oorzaak en gevolg. Vind jij het abnormaal dat jongens met een puistenkop vaak masturberen? Zij zijn niet de meest populaire kerels bij de meisjes hé, dus voor hen zit er nu eenmaal niet veel anders op dan het heft in eigen hand te nemen. Bij meisjes wordt trouwens vaak een gelijkaardige denkfout gemaakt. Meisjes die vroeg seksueel actief zijn, zouden meer acne krijgen. Nee, het is omgekeerd. Meisjes komen in de puberteit en krijgen een hormonenrush, bij de ene bakvis al heviger dan bij de andere. Hoe meer hormonen, hoe meer goesting. Dus: hoe groter de goesting, hoe meer kans op acne. Seksueel actieve pubermeisjes krijgen geen puistjes van het feit dat ze het doen, ze krijgen puistjes van het feit dat hormonen hun seksuele drive in gang hebben gezet. Je zou kunnen concluderen: hoe meer puisten, hoe geiler het wijf! (grinnikt vettig)
GUIDO: Hoe zit het met de hygiëne?
Dr. Jos:Overdreven, zoals gewoonlijk. Het is niet door dure crèmes op je neus te smeren en je gezicht twaalf keer per dag te wassen dat de zwarte puntjes zullen verdwijnen. Het gaat niet om vuil hé, het is je eigen talgproductie. Integendeel zelfs: door te proberen die zwarte puntjes weg te schrobben en uit te knijpen verhoog je de kans op ontsteking en zal je juist nog meer puistjes krijgen. Afblijven dus. En al zeker niet afdekken met make-up, want dan ga je de follikels juist nog wat meer verstoppen.
GUIDO: Valt er dan helemaal niets aan puistjes te doen?
Dr. Jos:Acne is niet behandelbaar, wel beheersbaar. Al kan je je vragen stellen bij de therapieën, want die brengen elk hun eigen risico's met zich mee. Acne bij meisjes kun je bijvoorbeeld controleren door de Diane-anticonceptiepil voor te schrijven, maar dat is een nogal drastische hormoonbehandeling waar ik toch niet lichtzinnig voor zou kiezen. Een andere mogelijkheid is een kuur met peroxiden en retinoïden om het verstoppen van de follikels te vermijden, maar dat zijn ook geen ongevaarlijke stoffen, zeker niet als je van plan bent om zwanger te worden. Verder kan je antibiotica gebruiken om die fameuze acnebacterie te bestrijden, maar dan riskeer je weer resistentievorming.
GUIDO: Kortom, 't is hopeloos?
Dr. Jos:Boah, het voordeel is dat acne opklaart met het ouder worden, dus ooit raak je er wel grotendeels vanaf. En verder kan ik aanraden om deze lente en zomer zoveel mogelijk terrasjes te doen in de zon, want de Propionibacterium acnes is slecht bestand tegen UV-straling.
GUIDO: Afgesproken! 't Is nu nog wat frisjes, maar de volgende keer drinken we onze trappist op een terras, dokter.
Dr. Jos:(heft zijn glas)Deal.
(RVC)