Marie Vinck: "Als ik kon, zou ik mijn leven lang studeren."

Achttien jaar na haar eerste grote filmhoofdrol, in De Kus van haar moeder Hilde Van Mieghem, staat Marie Vinck opnieuw op het voorplan. In Ritueel, de nieuwe thriller van Hans Herbots, speelt Marie de rol van Kiki Schelfthaut, een getormenteerde politieduikster die een afgehakte hand vindt in een Brussels kanaal. Die vondst confronteert Kiki zowel met haar eigen verleden als dat van ons land.

GUIDO: Na De Behandeling is dit de tweede film met inspecteur Nick Cafmeyer, maar hij moet al direct zijn hoofdrol afstaan aan jou. Wat vindt Geert Van Rampelberg daarvan?

Marie: Dat moet je hem zelf vragen! (lacht) Nee, ik denk dat hij dat prima vindt. Geert heeft genoeg rollen waar hij zijn tanden in kan zetten, en in dit geval is het knap hoe hij vanaf de zijlijn toch een belangrijke functie vervult in de film.

GUIDO: Regisseur Hans Herbots noemt Kiki sterk, maar tegelijk kwetsbaar. Kan je je daarin vinden?

Marie: Zeker. De film begint met een traumatische ervaring, die Kiki met zich meedraagt. Ze vecht daar wel tegen, en ik denk dat dat mooi is om te zien.

Twee studierichtingen na elkaar

GUIDO: Toen je in De Kus speelde, was je nog studente.

Marie: Klopt. Ik zat toen in mijn tweede jaar Germaanse Talen.

GUIDO: Hoe kijk je daar al die jaren later op terug?

Marie: Ik ben er heel onbevangen ingestapt. Mijn moeder vroeg me om auditie te doen en ik kreeg de rol. Met haar aan mijn zijde voelde ik me ontzettend veilig. Ik heb me volledig laten leiden door mijn moeder en heb er uitsluitend fantastische herinneringen aan. Door die opnames ben ik anderhalve maand niet naar de les kunnen gaan, maar op de universiteit geeft dat eigenlijk niet. Het was ook in het begin van het academiejaar, dat scheelde.

GUIDO: Daarna ben je alsnog een acteeropleiding gaan volgen.

Marie: In het begin beschouwde ik acteren louter als een hobby, maar toen ik op mijn tweeëntwintigste was afgestudeerd als germanist, merkte ik dat ik jaloers was op mensen die op scène stonden. Ik wilde dat ook. Toen dacht ik: als ik deze weg kies, dan moet ik het goed doen. En dan ben ik naar de toneelschool gegaan.

GUIDO: Ondanks het feit dat je al flink wat acteerervaring had.

Marie: Een mens kan nooit genoeg bijleren.

GUIDO: Als je mocht herbeginnen, zou je dan direct naar de toneelschool gaan, of toch eerst Germaanse Talen studeren?

Marie: Eerst Germaanse Talen. Absoluut. Ik ben heel blij met die universitaire studie, want ze heeft mijn wereldbeeld verbreed. Het was een theoretische opleiding, maar ik heb er veel van geleerd en heb er goede herinneringen aan. Ik vind studeren trouwens sowieso geweldig. Nu nog altijd. Soms denk ik bij mezelf: als ik tijd heb, dan ga ik nog Filosofie of Psychologie studeren. Als het kon, zou ik eigenlijk heel mijn leven aan de unief willen zitten. Nu ja, ik kan alleen voor mezelf spreken. Als een achttienjarige dit leest en voelt dat hij of zij echt wil gaan acteren, dan moet die daar gewoon voor gaan. Ik geloof niet in rationele beslissingen als het over studiekeuze gaat, want dan hou je het waarschijnlijk toch niet vol. Je moet je gevoel volgen.

GUIDO: Was jouw studententijd de mooiste tijd van je leven?

Marie: Nee, het ging me puur om de studie zelf. Ik ben verslaafd aan kennis. Het leven is een raadsel waar ik graag meer van wil begrijpen.

Duiken in een smerig kanaal

GUIDO: Ben je met echte forensisch duikers gaan praten voor je rol in Ritueel?

Marie: Absoluut, en die waren ook op de set aanwezig, om erover te waken dat alles correct verliep. Hun beroep is op menselijk vlak heel heftig. Vaak worden ze ingeschakeld in oorlogsgebied, om massagraven te gaan opduiken bijvoorbeeld. Lichamen bergen uit het water, dat zijn dingen die je niet zomaar doet. Dat is zware kost.

GUIDO: Had je zelf al duikervaring, op vakantie bijvoorbeeld?

Marie: Ik was al eens gaan duiken op de Filipijnen. Dat vond ik een geweldige ervaring. Echt heerlijk, een tropische zee vol prachtige vissen en anemonen en allerlei waterplantjes. Heel anders dan in de film, want toen moest ik in een smerig kanaal in Brussel springen. Daar is natuurlijk minder te zien. Enfin, niets eigenlijk, je ziet amper een hand voor de ogen.

GUIDO: Die duikscènes zijn toch opgenomen in de Lites-studio in Vilvoorde?

Marie: Ja, maar de buitenscènes hebben we wel degelijk in Brussel gefilmd. Niet dat ik diep in dat kanaal moest duiken, maar ik moest wel een paar keer bovenkomen.

GUIDO: Ik heb een paar jaar geleden het geluk gehad de Lites-studio te mogen bezoeken. Het is daar lekker warm, maar dat maakt de opnames van duikscènes daarom nog niet per se comfortabel, veronderstel ik?

Marie: Nee, want om het troebele kanaalwater na te bootsen, hebben ze daar een heleboel modder in moeten kieperen, en allerhande afval. Die scènes waren heftig om te draaien.

GUIDO: Hans Herbots beweert zelfs dat de paniekaanvallen bij sommige acteurs niet geacteerd waren, maar echt. Voel je je aangesproken?

Marie: (aarzelt) Er zijn wel een paar dingen misgelopen, maar om dat nu paniekaanvallen te noemen... Het was eerder een combinatie van te lang onder water zitten en te veel scènes op te korte tijd, waardoor het stressniveau de hoogte in schoot.

GUIDO: Je moest ook leren ademen door een rebreather. Wat is dat?

Marie: Dat is een systeem om te vermijden dat een duiker kilo's perslucht moet meenemen. Een rebreather filtert je uitgeademde lucht en voegt er zuurstof aan toe, zodat je die terug kan inademen. Een gesloten systeem waarin je je eigen adem hergebruikt.

GUIDO: Moest je dat in de gecontroleerde omgeving van een studio ook echt doen?

Marie: Uiteraard, want anders had het er niet geloofwaardig uitgezien. Achteraf gezien vond ik dat rebreathen het engste van het hele duikverhaal. Normaal gezien heb je daar tien jaar duikervaring voor nodig.

Wat brengt de toekomst?

GUIDO: In het boek van Mo Hayder waarop de film is gebaseerd, ging de Afrikaanse connectie over voodoo. De filmscenaristen hebben er de koloniale geschiedenis van Belgisch Congo van gemaakt. Dacht je niet: dit gaat gevoelig liggen?

Marie: Ja, maar dat is net het boeiende. Er wordt op een genuanceerde manier mee omgegaan. Het verhaal dringt geen antwoorden op, maar stelt vragen. Als publiek word je gedwongen om zelf na te denken en dan pas je mening te vormen. Dat vind ik heel goed. Hoe vaker dat thema wordt aangeraakt, hoe beter.

GUIDO: Volgend jaar word jij veertig. Zie je ertegenop?

Marie: Op persoonlijk vlak eigenlijk wel... Ik herinner me de dag waarop mijn moeder veertig werd. Ik dacht toen: oei, die is oud. Maar op professioneel vlak maak ik me absoluut geen zorgen. De overgang van jong meisje naar volwassen vrouw vond ik op castingvlak moeilijk, maar nu ben ik daar niet zo mee bezig. Ik word vandaag al vaak gevraagd voor moederrollen. Binnenkort zullen dat dan grootmoeders zijn zeker? (lacht)

Tekst: Herbert De Paepe