De oosterse charmes van Noord-Vietnam

Er bestaat een oord waar kleurrijk uitgedoste bergstammen hun kloeke waterbuffels laten grazen op smaragdgroene rijstterrassen. Waar aandoenlijk vriendelijke mensen gehurkt samentroepen rond grote ketels pruttelende noedelsoep. Waar door snerpende wind, schuimende golven en striemende regen gegeselde rotspieken uit de zee oprijzen zo ver als je kan zien. Waar een magische oosterse grootstad ligt die je zintuigen en zenuwen tot het uiterste op de proef stelt, tot je er onvermijdelijk van gaat houden met heel je hart. Dat oord ligt in het noorden van Vietnam, een reisbestemming die je een leven lang zal bijblijven.

Minder bloedheet dan het zuiden van het land, niet zo vaak getroffen door tropische tyfoons dan het midden en bovendien minder dichtbevolkt: het noorden van Vietnam is een paradijs voor de onafhankelijke reiziger.

Oompje Ho in Hanoi

Hanoi, de hoofdstad van Vietnam, is een parel van het Oosten. Brede, in de Franse koloniale tijd aangelegde boulevards en pleinen vormen een elegant web rond een compact en rommelig oud centrum, dat barst van het leven. Pal ten zuiden ervan ligt een eivormig stadsmeer met een idyllische tempel op een eilandje. Romantisch uitgedoste Vietnamese stelletjes komen er hun huwelijksfoto's nemen, troepen oudere dames doen er aan aerobics in de ochtendkoelte en in het wit geklede mannen beoefenen in slow motion de edele vechtkunst tai chi. Op de achtergrond hoor je het constante gezoem van tienduizenden brommertjes die als een zwerm bijen over de boulevards razen. En dan duik je via een middeleeuwse poort het doolhof van de oude stad in en kom je terecht in het Azië van je dromen. Levende vissen en exotische vruchten liggen spartelvers naast elkaar op luidruchtige markten, ijzersmeden doen een vonkenregen uit hun zaak op het trottoir spatten, grote potten noedelsoep (pho) staan te stomen langs de kant van de weg, taaie vrouwtjes zeulen onwaarschijnlijke hoeveelheden bananen aan een bamboestok over hun schouder, buikige mannen zitten bier te drinken op piepkleine plastic krukjes en overal klinken flarden oosterse muziek uit de openstaande ramen. En daartussen: een chaotische, zich stapvoets voortbewegende parade van brommers, cyclo's, fietsen en de occasionele taxi.

 

Alleen al met het opsnuiven van de unieke sfeer van Hanoi zou je een paar dagen kunnen zoekmaken, maar anders dan haar zuidelijke tegenpool Saigon heeft Hanoi een aantal bezienswaardigheden van wereldniveau. De Literatuurtempel bijvoorbeeld, een van de best bewaarde middeleeuwse tempels van heel Vietnam, prachtig gelegen als een oase in de grootstad. Ook niet te missen: het Hanoi Hilton, geen hotel, maar de bijnaam die de Amerikaanse krijgsgevangenen tijdens de Vietnamoorlog gaven aan de indertijd door de Fransen gebouwde Hoa Lo-gevangenis. Je kan er de cellen zien, en uiteraard ook hun topstuk: het pilotenuniform van de Amerikaanse senator John McCain, die in 2008 de presidentsverkiezingen verloor van Barack Obama. McCain zat jarenlang gevangen in Hoa Lo. Al evenmin te missen in Hanoi: het mausoleum met het opgebaarde lichaam van Ho Chi Minh, vader van het eengemaakte Vietnam en aartsvijand van Amerika. Ernaast kan je in een drukbezocht park zijn paalwoning bezoeken, met onder meer de twee telefoons die oompje Ho gebruikte om de Vietnamoorlog strategisch te beslechten.

Markt der markten

Een legendarisch oncomfortabele, maar misschien juist daarom bij reizigers zo populaire nachttrein brengt je in acht uur tijd van Hanoi naar Lao Cai in het uiterste noorden van Vietnam, aan de Chinese grens. Vandaar kan je de bergen intrekken, waar allerhande kleurrijke volkeren leven. De meest voor de hand liggende plaats om ze te bezoeken is Sapa, een snel groeiende toeristenstad die tegen een groene heuvel is aangebouwd en waar massa's Hmong-vrouwen rondhangen om hun textiel aan de man te brengen. Sapa voelt radicaal anders aan dan de lager gelegen gebieden van Vietnam: fris tot zelfs koud, steile paden, mensen in traditionele klederdracht en een eigen keuken met vet varkensvlees in een gesmaakte hoofdrol. Het is de enige plaats in Vietnam waar je in de restaurants en cafés 's avonds rond een knisperend haardvuur zit, wat zorgt voor een wintersportachtige sfeer. Overdag kan je naar de valleien afdalen om er de armoedige, maar pittoreske Hmong-dorpjes te gaan bezoeken in een prachtlandschap van rijstterrassen, watervallen en in nevelen gehulde bergtoppen.

De markt in Sapa, op zaterdag, brengt nog meer Hmong en andere stammen naar de stad, maar tegelijk kan je er dan over de hoofden van de toeristen lopen. Als het even kan, pak dan je koffers en neem de bus naar Bac Ha, een kleinere stad op een heuveltop, waar op zondag de markt der markten wordt gehouden. De markt van Bac Ha is de definitieve aanslag op je zintuigen: een onbeschrijflijk amalgaam van drukbevolkte eetkraampjes, flamboyant uitgedoste vrouwen bij stalletjes vol bedrukt textiel, mannen die dikke walmen tabak uit bamboepijpen blazen, levende hondjes, varkens, vechthanen en eenden, grote stengels suikerriet, riviervis, bizarre groenten en nog veel meer. Als je helemaal naar boven klimt, kom je zelfs op een waterbuffelmarkt terecht, waar rijstboeren met woeste gebaren dikke flappen geld op de grond gooien om met de veehandelaren tot een vergelijk te komen. Met de hand op het hart: zo'n fabelachtig exotische markt als in Bac Ha hadden we nog nooit eerder gezien.

Mysterieuze rotsenbaai

Geen reis door het noorden van Vietnam is compleet zonder een boottocht tussen de mysterieuze karstrotsen van Ha Long Bay. Eigenlijk gaat het om een kalksteengebergte, vergelijkbaar met dat langs de Li-rivier in Zuid-China, een paar honderd kilometer noordelijker, maar dan ondergelopen in een uitgestrekte zeebaai. Ha Long Bay is ronduit adembenemend. Duizenden pieken steken steil uit het ondoorgrondelijke zeewater, zo ver als je kan kijken. Op een paar viskwekerijen en de onvermijdelijke toeristenboten na, is het er perfect stil en vredig. Sierlijke wouwen cirkelen boven de bosjes die op de wanden van de bergen groeien. Naast cruisen op het dek van een boot en eindeloos veel foto's nemen van dit wonderlijke landschap, kan je ook zo'n rots beklimmen. Nee, je hebt geen touwen en klimijzers nodig, want één drukbezochte piek heeft naast een strand met terras ook een mooi aangelegde trap naar een pagode op de top. Het uitzicht boven is schitterend. Vlakbij kan je in een sprookjesachtige grot, waar felle spots staan gericht op een onmiskenbaar fallisch gevormde stalagmiet, door westerse toeristen de cock rock genoemd. Er zijn genoeg bootmaatschappijen in de haven van Ha Long City die je dit alles aanbieden in een dagtripje, maar als je op de boot overnacht, wordt het nog leuker. Zeker als je van karaoke houdt.