School is Cool

School is Cool heeft een indrukwekkende tweede album gemaakt, Nature Fear. De invloeden zijn verre van evident, het resultaat verrassend, verfrissend, vernieuwend en rasecht School is Cool. Deze dames en heren zijn grenzen aan het verleggen in het Belgische muzieklandschap en zijn perfect klaar voor een volwaardig internationaal avontuur.

"Peter Gabriel is een héél coole gast."

GUIDO: De tweede plaat: moeilijk of makkelijk?

Johannes: Het schrijven heeft lang geduurd. Misschien ook omdat ik te veel had geanalyseerd hoe ik nummers schreef. Alle nummers van de vorige plaat waren vrij vlot gekomen. Daarna ben ik te veel gaan nadenken over hoe je nu nummers schrijft en daar ben ik na een tijd compleet op geblokkeerd. Het ging ook totaal niet meer. Dat is wel een tijdje grellig geweest.

Toon: We hebben zowat de tour van alle studio's gedaan en La Chapelle kwam er prima uit. Een grote ruimte, veel licht, aangename sfeer.

GUIDO: En hebben jullie apart of samen opgenomen?

Matthias: Apart, tot in het extreme soms.

Justine: Soms zelfs de drums gescheiden.

Toon: Vaak snares, hi-hats, kicks apart.

Barokke leegheid

GUIDO: Verlies je op die manier nooit het gevoel met de song?

Johannes: Dat is een risico. Maar er zijn voorbeelden van bands en artiesten die dat wel doen en kunnen. Een plaat waar we heel veel naar hebben geluisterd, is misschien niet vanzelfsprekend: So van Peter Gabriel. Die neemt alles apart op.

GUIDO: Dat is letterlijk het eerste wat ik heb opgeschreven toen ik luisterde.

Johannes: Hij is de meest directe invloed geweest voor de hele plaat.

Matthias: Die plaat stond ook altijd op. Toen we aan het eten waren, bij de afwas.

Johannes: En de vier platen daarvoor. Ik ben op een jaar tijd een hele grote fan geworden van Peter Gabriel. Een compleet nieuwe muziekwereld. Gabriel is conceptueel. Echt heel coole gast.

Matthias: The Sound of Belgium heeft ook vaak opgestaan. Niet dat we daarom per se elektronischer zijn gegaan. Er wordt altijd zo'n cliché gemaakt van de jaren tachtig als een heel foute periode. Daar zijn ze weer met hun gated reverbs en de overdreven kitsch.

Johannes: En dat staat dan blijkbaar voor een leegheid. Een soort barokke versie van de jaren zeventig. Mijn favoriete artiesten hebben toen hun beste dingen gemaakt. Bruce Springsteen, Kate Bush, zeker mijn favoriete cd ooit of zo, Paul Simon… En Gabriel natuurlijk. Je moet eens naar ‘Tusks’ luisteren. Dat is duister en heel theatraal, ook wel tongue in cheek, dat moet je echt eens naast ‘The rhythm of the heat’ leggen om te luisteren. Maar het is pas nadat ik dat nummer had geschreven, dat ik die song heb gehoord. Was best frustrerend: shit, dat nummer lijkt daar keihard op! De reden waarom ik Gabriel zo goed vind is omdat hij dertig jaar geleden al heeft gedaan waar ik nu mee bezig ben.

GUIDO: Is de titel van de plaat ook een statement?

Johannes: Het is een los concept dat zeker vaak terugkomt in het album, zowel in de teksten als in de instrumentatie. Het is wel minder systematisch dan in de eerste plaat, veeleer associatief. Nature Fear zie ik als een supersaaie, lange filosofische uitleg. Die skippen we dus efkes. (glimlacht) De associaties die ik daarmee maak, zijn duistere dingen, contrast tussen organische en digitale klanken, teksten met verwijzingen naar mythologie, antropologie, primitieve culturen, folklore...

GUIDO: Fever Ray?

Johannes: Absoluut. Fever Ray is meer nog dan The Knife een invloed. Meer songgericht ook. Ik vind Fever Ray geniaal. Dat Scandinavische.

Hanne: Dat mysterie.

Johannes: Er zit een concept in de plaat, maar ik vind het interessanter als de mensen dat zelf kunnen vinden. Het is ook allemaal wel een stuk persoonlijker dan de vorige plaat.

Frustratie en context

GUIDO: Daarstraks had je het al over te technisch songs kapot analyseren. Hoe ben je daar uitgeraakt?

Johannes: Het ging niet meer, ik kon geen nummer afmaken. Dat duurt sowieso altijd een jaar… ’Tryst’ op deze plaat, met zo’n heel episch jaren-tachtigrefrein, is er al van tijdens de mixsessies van Entropology. Dat refrein spookt al sinds dan door mijn hoofd. Maar ik vond geen strofe! Dat is echt zó frustrerend! Ik werk letterlijk al sinds de zomer van 2011 aan dat nummer.

GUIDO: Wanneer bots je als muzikant op je grenzen?

Matthias: Ik heb van mijn dertien tot mijn achttien intensief gedrumd. Toen ik ging studeren, was ik het allemaal zo wat beu. Ik had geen inspiratie meer om er nog iets creatiefs mee te doen. Maar dat ik professioneel muzikant zou worden, kwam niet meteen in me op. Ineens is er dan iets onverwachts, iemand die op je afstapt en zegt: jij kan wel drummen, laat ons iets samen doen. Op zulke momenten vind je dan terug hoe heerlijk het eigenlijk is om te spelen.

Johannes: Ik speel nogal weinig gitaar op deze plaat, en ik heb wel gemerkt dat ik van een bepaalde manier van gitaar spelen stilaan voldaan was, gesatureerd. En een akkoord spelen op piano is toch weer iets helemaal anders dan op gitaar. Veranderen van instrument kan het dus zeker wel interessant houden, denk ik. Of andere stemmingen van mijn gitaar, dat doet ook veel.

Hanne: En jezelf beperkingen opleggen. Dat je jezelf uitdaagt. Een lied proberen schrijven waar een doedelzak in voorkomt bijvoorbeeld, of een koor. Iets waarvan je aanvankelijk dacht dat het nooit zou lukken of klinken. Soms is het zo lelijk dat het dan weer tof en mooi wordt. Andere contexten zoeken. Tegenwoordig kan je op je computer ook een heel orkest bouwen, de mogelijkheden zijn oneindig. Je kan perfect vertrekken van twee noten op een piano en daar dan tachtig sporen bij bouwen.

GUIDO: De verscheidenheid van linken die je uit jullie muziek haalt is verre van alledaags. Hebben jullie internationale ambities?

Johannes: Absoluut! Maar het is altijd vechten. We hebben er wel gigantisch veel zin in.

Thom Yorke

GUIDO: Balthazar doet dat bijvoorbeeld heel goed.

Matthias: Ze hebben bij PIAS internationaal getekend. Ze spelen heel veel en willen ook veel spelen, ze hebben een plan. Hun muziek pakt over heel Europa. Je kan wel zeggen dat je in het buitenland bekend wil worden, maar als je dan niet in elk café wil gaan spelen, zal dat niet lukken. Je moet de mensen gaan overtuigen en dan speel je eens een avond voor twee man, maar misschien wel twee man die het heel goed vonden, of net die twee man die je nodig had om naar je te komen luisteren. Ze hebben ook een heel goede manager. Die moet er ook zijn, want als je niet de juiste mensen kent via het juiste netwerk, kan je je hele leven voor twee man in een zaal gaan spelen. Ik heb heel veel deugd gehad van zeven maanden zonder te spelen, maar als ik nu een maand of langer de baan op zou moeten, geen probleem!

GUIDO: Hoe waren de reacties op Soulwax' versie van ‘Black dog panting’ op de modeshows?

Johannes: Toen we die clip hadden uitgebracht, heb ik meer reacties gekregen dan van om het even welk nummer. Alleen maar lovende reacties. Ik vond dat echt fantastisch.

Matthias: We wilden sowieso graag nummers laten remixen door Soulwax. We hoopten dat ze dat ooit eens voor een nummer zouden willen doen, want bij die mannen geraak je echt niet zomaar binnen. Of ze hebben geen tijd. En nu zijn ze gewoon zelf naar ons gekomen, dat was echt fantastisch. Als je op een show van Dries Van Noten in Parijs wordt gespeeld, kom je in heel andere muziekkringen terecht. Op Twitter zien we dat heel goed, het is echt een ander soort blogs die onze muziek posten, en een ander soort mensen die bij onze clips terechtkomen. Ik was ’s avonds een review aan het lezen van die show in De Standaard en toen zag ik ineens dat Thom Yorke op de eerste rij zat!

Johannes: Thom Yorke heeft onze song gehoord!

Matthias: Dan denk je toch even: what the fuck is er net gebeurd? We hebben daar eigenlijk niets voor gedaan, buiten dat nummer gemaakt. Heel raar.

Johannes: Al heeft hij maar heel even gedacht: hm, da’s straf.

Hanne: Of ge-Shazammed.

GUIDO: Waren jullie fysiek bij de mixing en mastering?

Johannes: We hebben Emily Lazar gevraagd voor haar werk bij Vampire Weekend, omdat ik dat de best klinkende plaat van vorig jaar vind. Superrijk aan klanken én degelijk. We hebben haar betrokken bij het proces van de opnames. Ik heb haar een lang moodboard doorgestuurd: afbeeldingen, inspiraties en ook een beschrijving van wat we wilden bereiken met al die nummers. Demo’s die al dicht klonken bij waar we naartoe wilden. En dan zijn Toon en ik een week gaan mixen. Die masteringsessie was echt indrukwekkend.

Toon: Ongelooflijk professioneel, comfortabele high-end studio.

Johannes: Normaal kan je een album masteren op vier uur. Je doet het eerste nummer, je ziet dat het goed klinkt en dan kan je die lijn doortrekken voor de hele plaat. Maar we hebben daar echt van elf uur ’s ochtends tot twee uur ’s nachts gezeten! Zonder één keer klagen. Voor mij is ze nu een idool. Die kan eindeloos saaie anekdotes vertellen en bullshitten over niks, maar het moment dat ze begint te werken, gaat het superprofessioneel en klinkt het ook supergoed.

GUIDO: Wat zijn de eerste complimenten die je kreeg op de plaat?

Hanne: Mensen zijn vooral verrast. Ik had bij me thuis vrienden uitgenodigd en ik had onze plaat opgezet zonder het te zeggen. Het eerste was ‘Black dog panting’ en een vriendin van me zegt na een minuut of twee: "Wat staat er op, dit is echt keigoed!" En ik: "School is Cool." "Nee?!" Mijn vrienden zijn wel fan van de band, maar hun reacties waren oprecht verrast.

Johannes: We hebben ‘Black dog panting’ heel bewust als smaakmaker, zelfs niet als single, naar voren geschoven. Dat is mijn favoriete track op het album en die song moest zijn moment krijgen. Want de keuze van singles is heel belangrijk.

Matthias: Nu is het wachten op de recensies.

GUIDO: Ik zou me geen zorgen maken.

Tekst: Laurent Derycke

fotocredit: Stef Van Looveren