Ecologische studentenstad FREIBURG

In het zuidwesten van Duitsland, niet ver van het drielandenpunt met Frankrijk en Zwitserland, ligt een gezellige studentenstad. Freiburg is ongeveer zo groot als Gent en heeft net als de Oost-Vlaamse studentenstad een universiteit pal in het centrum. Het is ook een levendige marktstad vol stemmige pleintjes en verkeersvrije straatjes, waar je van in het oude stadshart letterlijk het Schwarzwald in kan stappen. Freiburg is bovendien de hoofdstad van een van de belangrijkste wijnstreken van het land, wat het zowat de enige plek in Duitsland maakt waar je op café vaker mannen aantreft met een glas wijn in de hand dan met een halve liter Weizenbier voor hun neus, hoewel ook dat laatste volop voorradig is. Maar waar Freiburg echt internationale bekendheid mee heeft verworven, is het radicaal groene imago van de stad. Freiburg ligt in Europa afgetekend op kop wat energiezuinig bouwen, wonen en openbaar vervoer betreft, met als paradepaardje futuristische nieuwbouwwijken vol zelfbedruipende passiefwoningen.
 
De Altstadt van Freiburg is van een typisch Duitse, bijna kneuterige gezelligheid. Middeleeuwse huizen in bruine zandsteen leunen tegen vrolijke pleintjes aan, waar geurige worstenkramen staan te dampen. Een spitse, gotische kathedraal (de Münster) rijst trots het zwerk in, met een dicht beboste heuvel op de achtergrond. Oude stubes vol dikbuikige Duitsers liggen zij aan zij met luidruchtige studentencafés, geurige restaurants en originele winkels. In de met mozaïekkasseien belegde steegjes liggen diepe, rechthoekige gootjes (Bächle) vol kabbelend woudwater, waarin de studentes zo graag hun moegeshopte voeten koelen. Er zijn theaters, musea en parken, en het centrum (vooral de 'Bermudadriehoek' rond de centrale Münsterplatz) is al verkeersvrij sinds 1973. Kortom, in Freiburg gaat het leven gemütlich z'n gangetje.
 
Eten en drinken
 
De universiteit neemt een flinke hap uit de zuidwesthoek van de Altstadt. De nieuwe en oude universiteitsgebouwen liggen er pal naast elkaar, vlak bij de Martinstor op de centrale Kaiser-Joseph-Strasse, een ijkpunt in de stad. De concentratie studentencafés (Kneipe) en goedkope eethuisjes is hier dan ook het hoogst. Wie een heuse tocht langs nog andere studentenkroegen wil maken, zal meer bier vinden dan zijn maag kan verdragen aan de andere kant van de unief, in de Belfortstrasse en de Moltkestrasse. Wij hebben echter een plek gevonden waar het nóg gezelliger is dan in de studentenbuurt. In de Markthalle, die je bereikt door een ietwat weggemoffelde poort in de Grünwälderstrasse, vind je een twintigtal goedkope, internationale eetstandjes, van Indisch en Argentijns over Afghaans en Perzisch tot Chinees, Elzasser en uiteraard Duits. Bestel en betaal je eten en ga dan met je bord aan om het even welke van de drie grote togen zitten, waar je een Badisch wijntje of een grote pot bier kan bestellen. Tussen de middag gonst het er van het leven. 's Avonds is het ietsje minder - op weekdagen sluit de hal al om 20 uur - behalve op vrijdag- en zaterdagavond. Dan is er live entertainment op het centrale podium. Nog meer eettips: bestel een Flammkuche (een vierkante tarte flambée) in het studentikoze café Schlappen, verstouw een portie Spätzle (de missing link tussen pasta en poffertjes) in een traditioneel eethuis ergens in de Bermudadriehoek of neem een hap van een Lange Rote, de traditionele knapperige knakworsten die elke middag massaal op de grill worden gegooid op de Münsterplatz. Dorst? De lokale wijnen zijn uitmuntend, het bier van de plaatselijke brouwerij Ganter uitstekend en de in leuke kannetjes geserveerde kruidenlikeur Schwarzwaldteufel bepaald vurig. Het beste bier van de stad vind je in Hausbrauerei Feierling in de Gerberau, waar de brouwketels gonzend achter de toog staan.
 
Het Zwarte Woud
 
Zo, de innerlijke mens is versterkt, dus het wordt tijd voor een streepje cultuur en natuur. Freiburg is Berlijn niet, dus je hoeft geen gargantueske musea te verwachten. Toch is het zeker de moeite waard om een bezoek te brengen aan het Augustinermuseum, alleen al voor de vijf meter hoge zandstenen profetenbeelden en akelige waterspuwers die op de toren van de Münster in weer en wind stonden te vergaan en naar binnen werden gehaald, in een indrukwekkende opstelling. Het leuke is dat je met je ticket voor het Augustinermuseum op dezelfde dag ook naar binnen mag in de andere stadsmusea. Wij raden het Archäologisches Museum aan, in een mooi kasteeltje in het Colombipark. Je bezichtigt er stoer materiaal van de oude stammen die dit deel van Duitsland door de eeuwen heen hebben bevolkt.
 
Geen museumliefhebber? Neem dan de Schlossbergbahn naar boven (3 euro, 3 minuten) en beklim vervolgens verder de Schlossberg, een schitterende uitloper van het Zwarte Woud die torent boven de Altstadt. Boven vind je een paar raadselachtige ruïnes en een moderne, duizelingwekkende uitkijktoren die boven de boomtoppen uitsteekt. Als je de Schlossberg maar wat flauwtjes vindt, kan je ook met tram en bus naar de nabijgelegen en veel hogere Schauinslandberg, waar je een dure maar spectaculaire rit met een kabelbaan kan maken.
 
Groene woonwijken
 
Je mag Freiburg niet verlaten zonder een kijkje te gaan nemen in de ecowijken aan de rand van de stad. Vauban is de bekendste, een tramritje van tien minuten van het centrum verwijderd. Hier lag vroeger een militaire basis van de Fransen, maar in de jaren negentig werd er een radicaal ecologische woonwijk gebouwd, volgens de meest vooruitstrevende bouwprincipes. De militaire kazernes zijn niet geheel verdwenen: een paar ervan werden omgebouwd tot - je gelooft het nooit - studentenhomes. Voor het overige bestaat Vauban uit met zonne-energie gepowerde, hypermoderne gezinswoningen in verkeersluwe woonerven aan beide zijden van een centrale boulevard met tramlijn. Er wonen ongeveer vijfduizend mensen in deze futuristische, welhaast utopische voorstad. Het eerste wat je opvalt als je er uit de tram stapt, is de stilte: weinig of geen auto's en overal groen. Kindjes zijn samen met hun onthaalmoeders op wandel terwijl hun ouders in de stad werken. En verder overal spectaculaire nieuwbouw in drie verdiepingen, met dikke wanden en driedubbel glas, schuine daken vol zonnepanelen en met slingerplanten begroeide stalen balkons. 't Is er eerlijk gezegd ook wel een beetje saai: naast een bescheiden pitabar, een nogal doods café-restaurant in het voormalige gemeentehuis, een paar biowinkels en een groezelige veggiesnackbar valt er voor de bezoeker niet veel meer te beleven dan flaneren en rondkijken. In elk geval is Vauban een radicaal groene en vooruitstrevende woonwijk, zoals die er in de toekomst misschien ook bij ons zullen uitzien.
 
Minder fundi, groter en een pak levendiger is de wijk Rieselfeld, eveneens makkelijk bereikbaar per tram. Hier vind je wel winkels en cafés, en een kerk die eruitziet als een betonnen bunker die ze in de oorlog zijn vergeten op te blazen. Het contrast met het lieflijke oude centrum van Freiburg is ook in Rieselfeld opmerkelijk: alles wat je ziet is nieuw, ecologisch verantwoord en strak georganiseerd. Freiburg is trots op haar groene voortrekkersrol. En terecht.
 
 
(HDP)