De Amazone voor backpackers

Is het Braziliaanse Amazonewoud de laatste ondoordringbare wildernis waar alleen echte expedities heen kunnen? Helemaal niet.
Uiteraard blijven er nog onontgonnen stukken regenwoud over waar nog geen bleekscheet voet heeft gezet, maar het gedeelte dat grenst aan de grote rivieren is verrassend toegankelijk.

Eigenlijk heb je als backpacker maar één ding nodig: een vliegticket naar Manaus, de stomende junglestad die midden in het Amazonewoud ligt, op het punt waar de Amazone en de Rio Negro samenstromen. In de 19de eeuw werd Manaus steenrijk door de rubberhandel; vandaag is het een moderne metropolis waar onder meer cd's en elektronica worden gemaakt in een soort vrijhandelszone waar geen BTW wordt geheven. Manaus is bovendien de hoofdstad van het ecotoerisme in Brazilië, met oneindig veel mogelijkheden voor al wie wil kennismaken met de longen van de wereld.

Eerste halte: de opera

De (enige) toeristische bezienswaardigheid van de chaotische miljoenenstad Manaus is het pompeuze, 19de-eeuwse operagebouw. Steenrijke rubberhandelaars lieten allerhande uitgelezen Europees bouwmateriaal wekenlang door de jungle zeulen, een waanzinnige onderneming waar Werner Herzog zijn film Fitzcarraldo over heeft gemaakt. Rond het plein voor de opera vind je een handvol lokale touroperators die voor jou een jungle-expeditie op maat kunnen verzorgen. Het volstaat om gewoon even op een bankje te gaan zitten: de verkopers van de verschillende agentschappen komen op je af met hun foldertjes. Werkelijk alles kan geregeld worden.

Vissen op piranha's

De klassieke twee- of driedaagse "expeditie" die de meeste toeristen boeken, bestaat eerst en vooral uit een bezoekje aan de Encontro dos Aguas, de legendarische plaats waar het gele water van de Solimões en het donkere water van de Rio Negro samenkomen en nog een paar kilometer gescheiden naast elkaar stromen en zo de machtige Amazone te vormen. Let op de dolfijnen! Daarna wordt stroomopwaarts op de Rio Negro weggevaren van Manaus. Het voordeel van de Rio Negro tegenover de Amazone is dat er veel minder muggen zitten. Er wordt aangelegd aan een stukje overstroomd regenwoud (wij zagen reusachtige Victoria-waterlelies in bloei!), je kan een wandeling maken in het woud met een gids, je vist naar piranha's (met een stukje rauwe kip aan de haak, bijna zeker beet!) en 's avonds ga je met de zaklamp alligators vangen. In de Rio Negro kan je ook gewoon zwemmen: even abstractie maken van al die alligators, steekroggen, anaconda's en candiru's (kleine visjes die in de penis zwemmen en zich met weerhaakjes vastzetten in de pisbuis...) en je hebt een zwemervaring om nooit meer te vergeten. Er zijn zelfs stranden aan de oever van de rivier, dit is en blijft Brazilië!

Verwacht in de onmiddellijke omgeving van Manaus niet al te veel dierenleven te zien. Alligators, piranha's en dolfijnen zie je bijna gegarandeerd, en je hoort af en toe een troep apen door de boomtoppen ruisen, maar dat is het zowat. Ook indianenstammen zal je niet ontmoeten, en als je ze toch ziet, mag je er zeker van zijn dat ze zich speciaal hebben opgetuigd omdat ze wisten dat er toeristen kwamen.

Miereneters en tapirs

Voor de ietwat ondernemender rugzaktoerist hoeft het daar echter niet bij te blijven. Verder stroomopwaarts zal je prachtige jungle lodges aantreffen. Hoe verder weg van Manaus, hoe meer kans op wilde dieren. Ongeveer halverwege richting Peru, op zo'n 450 km van Manaus, ligt het natuurreservaat Xixuaú-Xipariná, waar je een dikke kans hebt om ara's, miereneters en tapirs te zien.

Een ander schitterend avontuur is de eigenlijke Amazonestroom afvaren van de Encontro dos Aguas tot aan de monding in Belém, die andere grote Amazonestad, in Noord-Brazilië. Als je dat met een lijnboot doet, is het zelfs heel goedkoop. Je bent dagenlang onderweg samen met een bonte troep Brazilianen, met wie je samen het dek deelt. Of doe het andersom: vertrek vanuit Belém (daar landen ook lijnvluchten) en vaar stroomopwaarts naar Manaus.

Ook deze meer uitgebreide Amazone-avonturen kun je laten regelen door de touroperators aan de opera in Manaus. De Amazone voor backpackers, het kan perfect!

De Amazone praktisch

Hoe er geraken?

Een vliegticket naar Manaus is bepaald niet goedkoop, maar alles is relatief: na drie weken vakantiejobben heb je het bedrag bij elkaar. Via een tussenstop in São Paulo of Brasilia raak je probleemloos in Manaus. Mocht je daarna nog verder willen reizen in Brazilië, loont het wellicht de moeite om een Airpass te kopen: je hebt ze bij alle luchtvaartmaatschappijen in Brazilië, ze kosten ongeveer 400 euro (afhankelijk van de dollarkoers) en geven recht op 5 binnenlandse vluchten binnen een termijn van 3 of 4 weken. Let wel op: zo'n Airpass moet je al in België reserveren en betalen, en niet zelden is de voorwaarde dat ook je intercontinentale vlucht met dezelfde maatschappij moet gebeuren.

Geld

De Braziliaanse munteenheid is sinds 1994 de real, onderverdeeld in centavos. Voor 1 euro krijg je ongeveer 3,5 Braziliaanse reais. En het goede nieuws is dat je voor 1 real in Brazilië ongeveer evenveel kunt kopen als voor 1 euro bij ons! In Manaus kan je probleemloos geld uit de muur halen bij de talrijke en veilige Bradesco-automaten (die kunnen zelfs je kaart niet inslikken). Cash euro's wisselen is niet voordelig, neem liever dollars mee.

Slapen

In de wijk achter de haven van Manaus vind je een aantal groezelige maar goedkope hotelletjes. Meer luxueuze opties zijn tien kilometer verderop in de strandwijk te vinden. Maar waarom in een resort gaan zitten terwijl een dag varen verderop echte jungle lodges liggen? Je kan ook bij mensen logeren die in een paalwoning aan de rivier wonen en leven van wat maniok dat ze planten op een stukje gerooid woud. Een weinig comfortabele, maar unieke ervaring. En uiteraard is niets typischer Amazone dan een hangmat op het dek of op de aanlegsteiger van een rivierboot.

Vervoer

Manaus kan je over land enkel bereiken via een 'omwegje' langs Colombia. Het spreekt dan ook voor zich dat bijna alle vervoer in het Amazonegebied per vliegtuig of per boot gebeurt. In Manaus kan je alle soorten rivierboten nemen: van passagiersboten op vaste lijndiensten - waar je in hangmatten slaapt - tot privé-boten van lokale touroperators, inclusief hutjes met airco. Zijriviertjes en overstroomde wouden worden verkend met al dan niet gemotoriseerde kano's.

Klimaat

Het is het hele jaar door warm in het Amazonewoud, maar nu ook weer niet echt bloedheet. In Manaus zelf wel, maar eenmaal op de rivier waait er een lekker briesje. De temperatuur klimt zelden boven de dertig graden, maar het is in het regenwoud zodanig vochtig dat je toch meteen doorweekt bent. Doorweekt word je ook van de dagelijkse stortbuien in de late namiddag, maar die zijn juist heel verfrissend en duren maar een halfuurtje. Bescherm je na zonsondergang tegen muggenbeten, want overal in het Amazonegebied is malaria aanwezig.

(HDP)