5 redenen om naar MALTA te reizen
Pal in het midden van de Middellandse Zee, een kleine honderd kilometer ten zuiden van Sicilië, ligt een archipel die nergens mee te vergelijken is. Malta - en zijn zustereilanden Gozo en Comino - is een smeltkroes van mediterrane culturen met een turbulente geschiedenis die duizenden jaren teruggaat in de tijd. En de zon schijnt er bijna elke dag.
Malta is piepklein. Op een oppervlakte van nauwelijks 316 km² wonen bijna een half miljoen mensen. In het seizoen komen daar nog eens tienduizenden toeristen bij. Dat maakt van Malta een van de dichtstbevolkte landen ter wereld, maar eenmaal je je weg hebt gevonden in het mierennest van in elkaar overlopende steden en dorpen, valt er veel moois te ontdekken.
VALLETTA is de mooiste havenstad ten zuiden van Venetië
Niets kan je voorbereiden op de pracht van Valletta, hoofdstad van het eiland en parel aan de kroon van de Ridders van Malta. Valletta is tegelijkertijd bruut en verfijnd: een onneembare vestingstad met enorme forten aan weerszijden van de havengeul, en een binnenstad met oogverblindende paleizen, kerken, pleinen en glooiende straten vol eeuwenoude huizen in goudkleurige zandsteen. De stad werd aangelegd in de zestiende eeuw op een rechthoekig stratenpatroon, zodat je onmogelijk kan verdwalen. Beperk je niet tot de centrale assen (Republic Street en Merchant Street), maar neem ook de trappen naar de smalle zijstraten, waar oude Maltezen wonen achter mysterieuze, gesloten balkons. Je komt altijd wel ergens aan het water terecht, voor telkens weer een ander schitterend uitzicht.
Het ultieme panorama over de Grand Harbour heb je aan de kanonnen van de Upper Barrakka Gardens, met zicht op zowel Valletta als de al bijna even schilderachtige Three Cities (Vittoriosa, Senglea en Cospicua) aan de overkant. Andere must-sees in Valletta zijn de Sint-Janskathedraal (sober langs de buitenkant, weelderig barok vanbinnen), het Grootmeesterspaleis (met de wapenzalen van de Ridders van de Orde van Malta), het immense Fort Sint-Elmo en het Nationaal Archeologisch Museum in de Auberge de Provence, waar je de beroemde Sleeping Lady kan bewonderen, een uiterst verfijnd neolithisch beeldje dat werd gevonden in het Ħal Saflieni Hypogeum.
TIP: Aan de voet van de lift van de Upper Barrakka Gardens naar de havenkaai, kan je in een piepklein Fenicisch vissersbootje stappen, dat wel wat wegheeft van een Venetiaanse gondel. Voor een luttele twee euro zet die je af in Vittoriosa aan de overkant, een van de mooiste korte boottochtjes die je je kan indenken.
Malta staat vol PREHISTORISCHE TEMPELS
Malta was al bewoond in het neolithicum, en de sporen daarvan zijn nog duidelijk zichtbaar. Overal op het eiland - ook op Gozo - staan prehistorische tempels, opgebouwd uit reusachtige megalithische steenblokken. Deze tempels zijn ouder dan de Egyptische piramiden of Stonehenge.
De belangrijkste tempels (allemaal UNESCO-werelderfgoed) zijn Ġgantija, Ħaġrat, Skorba, Ħaġar Qim, Mnajdra en Tarxien. Dit laatstgenoemde tempelcomplex is het handigst, want Tarxien ligt op een kwartiertje bussen van Valletta, is de best bewaarde van alle tempels, en een paar straten verderop vind je het Ħal Saflieni Hypogeum. Dit is een unieke plek: het Hypogeum is een ondergrondse grafkelder van vijfduizend jaar oud, geduldig uitgehouwen in de rotsen met gereedschap van stenen en gewei. Het telt drie niveaus, er werden zevenduizend menselijke skeletten in teruggevonden en verschillende kamers zijn beschilderd met motieven in okerverf. De ondergrondse architectuur is verbluffend en mysterieus, want er is zo goed als niets bekend over de prehistorische beschaving die het Hypogeum heeft gebouwd. Opgelet: er mogen maar tachtig personen per dag afdalen, dus je moet (weken of zelfs maanden) op voorhand online reserveren. De tickets zijn prijzig (studentenprijs: 20 euro; niet-studenten betalen 35 euro), maar deze plek is enig in de wereld, dus het is het waard.
TIP: Als je op voorhand geen online ticket voor het Hypogeum hebt gereserveerd, is het alsnog mogelijk om een plaatsje te scoren op een rondleiding. Lastminutetickets zijn verkrijgbaar in het Hypogeum zelf, bij Fort St. Elmo in Valletta en in het Gozo Museum of Archaeology. First come, first served, en peperduur: 50 euro per ticket (last minute kan je naar je studentenkorting fluiten).
MDINA is een gouden sprookjesstad op een heuvel
Herinner je je nog het eerste seizoen van Game of Thrones? De scènes in King's Landing werden toen opgenomen in Mdina, een schitterende vestingstad op een heuvel, centraal op het eiland. Je betreedt de stad over een loopbrug door een weelderig versierde poort en treedt meteen de middeleeuwen binnen. De 'Stille Stad', zoals Mdina wordt genoemd, is van een ongerepte historische pracht en het uitzicht vanop de hoge vestingmuren is adembenemend. Mdina was de hoofdstad van Malta voor Valletta werd gebouwd en telt vandaag niet meer dan vierhonderd inwoners.
De Sint-Pauluskathedraal is een bezoek waard (zeker als je de hoge toegangsprijs voor de Sint-Janskathedraal in Valletta niet hebt willen betalen) en er zijn een handvol kloosters en palazzi. In het Palazzo Vilhena vind je het Natuurhistorisch Museum. Maar het leukste in Mdina is gewoon verdwalen in de nauwe steegjes, de open balkons en sierlijke deurkloppers bewonderen en telkens weer nieuwe pittoreske pleintjes ontdekken, waar steevast een heerlijke rust over je neerdaalt.
TIP: Kom in de late namiddag op bezoek, want dan zijn de tourgroepen al vertrokken en heb je de stad voor jou alleen. Bovendien legt de lage zon een gouden gloed over Mdina, wat de ervaring nog sprookjesachtiger maakt. Na je bezoek kan je lekker gaan dineren in het naburige, levendige Rabat.
GOZO is een paradijseiland
Vergis je niet: Malta is erg druk. Om aan het stadsgewoel te ontsnappen, is een dagtrip naar het kleinere zustereiland Gozo de geknipte oplossing. De ferrytrip van Ċirkewwa (Malta) naar Mġarr (Gozo) duurt een klein halfuurtje en is al een belevenis op zich. Tijdens de overtocht krijg je een mooi zicht op Comino en de Blue Lagoon. Eenmaal gearriveerd op Gozo kom je terecht op een verrassend groen eiland dat wel een miniatuurversie van Malta lijkt, maar veel minder verstedelijkt. Hier groeien volop olijven, cactusvijgen, wilde kappertjes, veldbloemen, aardbeien en de sappigste tomaten van de archipel. De heuvelachtige velden zijn afgezoomd met schilderachtige stenen muurtjes.
Hoogtepunten van Gozo zijn de haven van Mġarr, de oeroude tempel van Ġgantija, de witgeblakerde citadel van de hoofdstad Victoria, het bedevaartsoord Ta' Pinu (een basiliek te midden van de velden), de ruige kliffen boven de Inland Sea en de Fungus Rock er vlakbij, en het gezellige ambachtsdorpje Għarb. In gedateerde reisgidsen en brochures van touroperators zal je nog foto's zien van het Azure Window, maar die iconische rotsbrug is helaas tijdens een storm ingestort, op 8 maart 2017.
TIP: Als je in de buurt van Valletta verblijft, is het een heel eind rijden naar de haven van Ċirkewwa, aan de noordpunt van het eiland, waar de reguliere ferry's naar Gozo vertrekken. Om tijd te winnen, kan je aan de haven in Valletta een snelle ferry nemen die je in 45 minuten rechtstreeks naar Gozo brengt. Dat is natuurlijk wel een stuk duurder.
De zee rond Malta is AZUURBLAUW
Wie houdt van een duik in kristalhelder, azuurblauw zeewater, is in Malta aan het juiste adres. Zelfs duikers komen aan hun trekken, om te snorkelen of zelfs om op onderzeese expeditie te gaan naar een van de vele scheepswrakken rondom de eilanden.
Een populaire plek om bij warm zomerweer af te koelen, is de Blue Lagoon bij Comino, het kleine eiland tussen Malta en Gozo. We hadden bijna 'onbewoond eiland' geschreven, maar er wonen nog twee hoogbejaarden op die kale rots. Het water in de lagune is hemelsblauw. Ook de Blue Grotto aan de oostkust van Malta is een boottochtje waard, en de Inland Sea bij de baai van Dwejra aan de oostelijke punt van Gozo, waar de zee zich doorheen de rotsen heeft geboord om een blauwe poel te vormen in een grote rotsachtige kom, is populair bij duikers en zwemmers. Geen waterrat? Ga dan op een zondagmorgen naar het vissersdorp Marsaxlokk, waar kleurrijke vissersboten dobberen in de haven en de verse vangst wordt verkocht op de kaai.
TIP: Malta is een erg rotsachtig eiland en telt voor een mediterrane zonbestemming verrassend weinig zandstranden. Als je belang hecht aan strandplezier, boek dan een hotel aan de baai van Mellieħa, want daar ligt wel een mooie strook wit zand, met fraai uitzicht op de Marfa Ridge.
MALTA praktisch
Reis
Air Malta en Ryanair vliegen rechtstreeks van Brussel naar Malta. In het hoogseizoen komen daar nog charters bij. Als je niet wil vliegen, kan je proberen om met trein, bus of auto tot in Pozzallo te geraken op Sicilië, waar een ferry vertrekt naar Malta.
Logies
Van piepkleine hostels tot reusachtige hotels met vijf zwembaden: er is enorm veel keuze van logies in Malta. Wie graag het nachtleven verkent, zoekt best een kamer in de buurt van Paceville.
Vervoer
Je kan zo goed als overal geraken met de bus, dag en nacht. Tickets zijn spotgoedkoop, zeker als je een meerrittenkaart koopt. De bussen zijn wel traag en dikwijls overvol. Opgelet: op Malta rijdt men links.
Taal
Maltees is de enige semitische taal in Europa. Je begrijpt er geen moer van, maar dat geeft niet, want letterlijk iedereen op het eiland spreekt Engels als tweede (of zelfs eerste) taal.
Geld
Malta is lid van de eurozone, dus je hoeft geen geld te wisselen en kan gewoon betalen als thuis. Betaalkaarten worden bijna overal aanvaard.
Elektriciteit
Stopcontacten in Malta zijn voorzien op stekkers met drie platte pinnen, zoals in Engeland. Je hebt dus een verloopstekker nodig om je toestellen op te laden. Er is overal 4G-dekking (of zelfs 5G) en dikwijls gratis wifi.
Tekst: Herbert De Paepe