Samen met GUIDO naar de stembus op 13 oktober

De gemeenteraads-en provincieraadsverkiezingen staan voor de deur en voor velen is het de eerste keer dat ze hun stem moeten gaan uitbrengen.

Wat moet je zeker weten en waarop moet je letten? GUIDO zet de belangrijkste punten op een rijtje en loodst jou zo door de verkiezingen.

Veranderingen

Eerst en vooral is het belangrijk om te weten dat er enkele zaken veranderd zijn sinds de vorige gemeenteraadsverkiezingen.

De belangrijkste is dat je niet meer verplicht bent om te gaan stemmen. Je zal een uitnodiging in je brievenbus krijgen, maar bent niet meer verplicht om naar het stemhokje te gaan.

Als tweede zijn er enkele verschuivingen gebeurd binnen het politieke landschap zelf. Hieronder vind je een overzicht van alle wijzigingen terug.

• Stemmen op partijen apart is niet langer mogelijk. Je kunt wel stemmen op de gezamenlijke lijsten van meerdere partijen.
• Voorkeursstemmen wegen zwaarder door. Vanaf nu maakt het niet meer uit waar op de lijst iemand staat. Voorkeursstemmen zijn de enige manier om in de gemeenteraad te belanden.
• De lijststem is vanaf nu een stem voor de partij en wordt niet langer meer verdeeld over de kandidaten die het hoogste op de kieslijst staan.
• De komst van het initiatierecht. Voor de eerste keer ooit krijgt de politicus met de meeste stemmen van de grootste lijst het initiatiefrecht. Dit betekent dat hij/zij twee weken lang de tijd heeft om een coalitie te vormen. Als dat niet lukt, dan gaat het recht over naar de op een na grootste op de lijst.
• Enkel de populairste politicus van de grootste fractie in de coalitie kan nog burgemeester worden. De titel doorgeven aan een kleinere partij of iemand die op zijn lijst niet de meeste stemmen haalde, is niet langer mogelijk.

Provincieraden

Behalve gemeenteraden vinden er ook provincieraden plaats. Dit is de volksvertegenwoordiging van een Belgische provincie en zij zijn verantwoordelijk voor kwesties die gemeenten moeilijk alleen de baas kunnen.

Denk bijvoorbeeld aan het beheer van natuurgebieden en waterwegen of de preventie van wateroverlast. De provincieraden bieden ook ondersteuning aan andere overheden en zorgen voor een provinciaal beleid.

Let op: hier geldt het initiatiefrecht niet.

Media-aanbod

Zoals altijd komen er in de aanloop van de verkiezingen verschillende media die jou wegwijs maken in het politieke landschap. Zo keert tv-programma ‘Eerste Keus’ terug naar de VRT, waarbinnen jongeren al hun vragen kunnen afvuren op twaalf politici.

Verder zal er in ‘De Zevende Dag’ en ‘Terzake’ ruimte gemaakt woorden voor debatten en is aan de vooravond van de verkiezingen ‘Het groot debat’ te zien, waarbij alle Vlaamse partijvoorzitters te gast zijn bij politiek journalist Ivan De Vadder.

Naast tv-programma’s is er ook de podcast ‘Onder ons: politiek’, waarin Ivan De Vadder in de week voor de verkiezingen elke dag de campagne bespreekt met een andere collega van de politieke redactie.

Ook op sociale media blijft het niet stil. Daar is het voor jou op maat gemaakte KIES 24-aanbod te vinden. Hier kan je alle nodige informatie vinden over wat er in jouw gemeente gaande is op politiek vlak.

Praktisch

Als je besluit om te gaan stemmen, kan dat van acht uur ’s ochtends tot één uur ’s middags als je op papier stemt, en tot drie uur ’s middags als je digitaal stemt. Nadat de stembureaus gesloten zijn begint het tellen en vanaf de vooravond zullen de eerste resultaten bekend gemaakt worden.

Wat dit jaar nieuw is, is de bekendmaking van de fijnmazige resultaten. Dit betekent dat je resultaten op niveau van bepaalde deelgebieden, zoals bijvoorbeeld wijken en dorpen binnen de gemeente, ook zal kunnen raadplegen. Deze resultaten worden enkele dagen na de verkiezingen gepubliceerd.

Tekst: Larissa Sowowna