Professor LODE VEREECK (Universiteit Hasselt)

Econoom Lode Vereeck (40) is een van de meest gedreven professoren van de Universiteit Hasselt. Hij is als onderzoeker bezig met de mobiliteitsproblematiek, en hij geeft vakken als Micro- en Macro-economie en Sociale-zekerheidsbeleid. Zijn specialiteit is Rechtseconomie
, maar dat doceert hij momenteel alleen nog aan de prestigieuze universiteit Torcuato di Tella in Buenos Aires, Argentinië. Kom dus bij professor Vereeck niet aandraven met gezwets over 'het verre Limburg'!

 

Vanuit zijn onderzoek naar de mobiliteit stond professor Vereeck ook mee aan de wieg van de opleiding Verkeerskunde, een nieuwe en unieke studierichting aan de Universiteit Hasselt. " Dat was een van de absolute tekortkomingen in het academisch aanbod in Vlaanderen," zegt hij. "Wat je natuurlijk wel al had, waren specialisten. We hadden specialisten Verkeersrecht, of Ingenieurs Mobiliteit. En Stedenbouw, Ruimtelijke Ordening en Transporteconomie hadden er natuurlijk ook mee te maken. Maar de totaalblik ontbrak. We hebben nood aan generalisten, mensen die van al die markten thuis zijn en eventuele contradicties tussen de specialisten kunnen spotten en wegwerken."

 

GUIDO: En is het een succes?

Vereeck: Jazeker. Wij hadden gehoopt op een dertig- à veertigtal studenten. Het minimum voor een nieuwe opleiding is twintig, maar wij zaten van bij de start aan zo'n vijftig studenten. Het is trouwens niet zonder reden dat de opleiding Verkeerskunde uitgerekend in Hasselt is opgestart. Wij hebben hier de grootste onderzoekskern zitten in Vlaanderen op het vlak van mobiliteit: IMOB, het Instituut voor Mobiliteit. Wij specialiseren ons in de maatschappelijke aspecten van het transportgebeuren. Files en verkeersveiligheid, voornamelijk.

Geen copy-paste

 

GUIDO: Geef jij graag les?

Vereeck: Ik kom uit een familie waarin zowat iedereen in het onderwijs stond of staat. Lesgeven zit ons in het bloed, en ik doe het ontzettend graag. Maar het is wel zo dat wij ook in Vlaanderen meer en meer de 'publish or perish'-druk gaan voelen. Als men moet beslissen om een prof al of niet te promoveren, dan kijkt men naar zijn onderzoek, en dat is natuurlijk wel een signaal dat iedereen opvangt. Ik geef dan ook eerlijk toe dat ik me de laatste jaren echt aan het toeleggen ben op toponderzoek, en daar kruipt heel veel tijd en concentratie in. En dan kan het wel eens gebeuren dat je midden in een redenering zit, en dan zegt: verdorie, het is twee uur, ik moet gaan lesgeven. Vroeger was dat anders. Toen las ik de krant voordat ik ging lesgeven, om mijn onderwijs te voeden vanuit de actualiteit. Dat doe ik nog, maar toch minder.

GUIDO: Ik heb soms de indruk dat je vier jaar aan de universiteit kunt studeren zonder ooit in direct contact te komen met je proffen, behalve op het examen.

Vereeck: Dat was vroeger misschien wel zo, maar tegenwoordig is dat al veel minder het geval, en in de toekomst zal het nog zeldzamer worden. Zelfs in mijn colleges in de bachelors zal ik mijn eigen onderzoek betrekken. Eigenlijk presenteer ik mijn eigen onderzoek, en ik zeg ook wat daarvan de plus- en minpunten zijn. En van de masterstudenten verwacht ik ronduit dat ze met mij meedenken. Ik neem ze mee in dat hele onderzoeksproces. De masteropleiding is meer en meer aan het evolueren naar een soort researchgebeuren. De studenten stappen via gespecialiseerde cursussen mee in het lopende onderzoek van hun proffen. Ik kan bij de masters niet meer gewoon binnenkomen en mijn cursus doceren. En kijk naar de thesissen. Dat was vroeger - laat ons eerlijk zijn - maar al te vaak een kwestie van overschrijven en copy-paste. Ook dat is totaal aan het veranderen. Als je vandaag een thesis wil maken, moet je echt je handen vuilmaken aan onderzoek in het veld.

België-Nederland

GUIDO: Zit er evolutie in het studentenpubliek?

Vereeck: De studenten zijn volgens mij conformistischer geworden, conservatiever en individualistischer. Waarmee ik niets negatiefs bedoel, trouwens. Persoonlijk vind ik de individualisering bijvoorbeeld een zeer goede zaak. Dat is een echte verworvenheid. Mensen die hun eigen welzijn nastreven, kunnen dat in deze samenleving alleen maar doen door iets te ondernemen dat andere mensen nuttig vinden. Anders gaan ze failliet. Het conformisme vind ik al veel minder. Ik vind dat we in Vlaanderen dringend behoefte hebben aan mensen die al eens tegen de stroom durven in te zwemmen. En dan het conservatisme... Ach, ik zie dat als een soort correctie tegenover het libertijnse 'alles mag' van '68. Vroeger had men het steeds over 'tolerantie', tegenwoordig wordt dat meer en meer vervangen door 'respect'.

GUIDO: Je hebt jarenlang lesgegeven in Maastricht. Hoe zit het met de Nederlandse studenten?

Vereeck: Er is nog altijd een groot verschil tussen de Belgische en de Nederlandse student. De clichés die daarover aan de toog worden verteld, zijn allemaal waar. Nederlanders zijn veel luidruchtiger, maar je krijgt ook onmiddellijk respons als je een vraag stelt. De Nederlandse student is extraverter, maar tegelijk ook onbeleefder. Bij Belgische studenten moet ik dan weer vaak sleuren en trekken om er iets uit te krijgen. De ideale student zou voor mij eigenlijk moeten bestaan uit een gezonde mix tussen de beleefdheid en voornaamheid van de Belgische en de extravertheid van de Nederlandse student.

Universiteit Hasselt

GUIDO: Is de burgemeester van Diepenbeek eigenlijk nog boos dat het LUC voortaan de Universiteit Hasselt heet?

Vereeck: Wel, ik woon in Diepenbeek, en ik denk het niet. Toen we zijn overgeschakeld van Limburgs Universitair Centrum naar Universiteit Hasselt, lag de klemtoon er niet op dat we van Limburg naar Hasselt gingen, hoewel we effectief wel een nieuwe campus in Hasselt aan het bouwen zijn, maar wel dat we van 'Universitair Centrum' naar 'Universiteit' zijn gegaan. Wij zijn eindelijk de vijfde volwaardige universiteit in Vlaanderen, en niet meer louter een Universitair Centrum dat kandidaatsonderwijs geeft. Vandaag zijn wij incontournable. En daar kan de burgemeester van Diepenbeek toch geen bezwaar tegen hebben. Zijn universiteit verdwijnt niet; ze breidt uit, ze vernieuwt, ze is volwassen geworden.

GUIDO: De Universiteit Hasselt heeft ook een associatie over de landsgrens heen, met de Universiteit Maastricht. Samen vormen jullie de Transnationale Universiteit Limburg.

Vereeck: Wij móesten die tUL wel oprichten, anders was onze universiteit misschien opgedoekt. Er was in de jaren negentig sprake van het academisch aanbod in Vlaanderen terug te schroeven tot één universiteit per miljoen inwoners. Dan kon het LUC niet overleven, terwijl wij het juist erg belangrijk vonden dat deze regio een unief bleef hebben, als startvonk voor de economie. Dus zijn wij over de grens heen gaan kijken, om samen met Maastricht één topuniversiteit voor heel Nederlands en Belgisch Limburg uit te bouwen. Dat was allesbehalve evident. Ik ben zelf drie jaar een van de vier bestuurders geweest van de tUL. Dat was een erg moeilijke oefening, omdat de onderwijswetgeving in Nederland en België zo verschillend is. Het verschil in studieduur is een probleem. Je zit met het probleem dat er in België inputfinanciering is, en in Nederland outputfinanciering. Er is het feit dat wij in Hasselt drie trimesters hebben, en zij vier blokperiodes. Het quoteringssysteem is verschillend. Enzovoort, je houdt het niet voor mogelijk. Maar ondanks al die praktische obstakels werkt het toch. Wetenschappers stappen gezwind over die problemen heen als ze samen onderzoek kunnen doen. En ook de studenten blijken vlot over die grens heen te stappen.

(HDP)