Striplegende DIDIER COMES keert terug naar zijn roots

Hugo Pratt noemde hem ooit "de belangrijkste Belgische stripauteur", al wist hij toen nauwelijks waar gekropen van gêne. Want Didier Comès, die een kwarteeuw geleden een revolutie ontketende met zijn meesterwerk De Dorpsgek van Schoonvergeten, is altijd bescheiden gebleven.
 Op de barricaden van het vernieuwende beeldverhaal staat-ie allang niet meer, maar af en toe blijft de inmiddels 64-jarige meester hoogstpersoonlijke stripalbums uitbrengen.

Comès z'n nieuwste heet De Laatste, een bizar en surrealistisch oorlogsverhaal over een soldaat die tijdens het Ardennenoffensief in contact komt met de geesten van slachtoffers uit deze en vorige oorlogen. "Ik ben geboren in de Oostkantons," vertelt Comès. "Daar is indertijd zwaar gevochten. Heel mijn jeugd heb ik verhalen gehoord over de oorlog. Ik ben daarmee opgegroeid, dat zijn mijn roots. Vandaar dat dit verhaal zich afspeelt in de Tweede Wereldoorlog, en niet op een hedendaags slagveld."

GUIDO: Dit is niet je eerste oorlogsstrip. De Schaduw van de Raaf, uit 1975, was ook al een surrealistisch verhaal over een soldaat die spoken ziet op het slagveld. Misschien zal later blijken dat je je carrière gestart én gestopt bent met een oorlogsstrip? Tenslotte ben je bijna pensioengerechtigd...

Comès: Nee, er zit geen groot carrièreplan achter, en het is zeker niet de bedoeling dat dit mijn laatste album is. De Laatste hoef je niet letterlijk te nemen. (lacht) Wat ik teken, hangt af van mijn gemoedstoestand. Ik beslis hoe het verhaal moet beginnen en moet eindigen, maar voor wat daartussen komt, maak ik geen gedetailleerd scenario. Ik probeer mezelf te verrassen terwijl ik teken. Soms lukt dat nog ook, en dan hoop ik dat dat afstraalt op de lezers.

GUIDO: Om de absurditeit van de oorlog weer te geven, heb je als striptekenaar twee mogelijkheden: alles tonen tot in zijn meest gruwelijke details, zoals Jacques Tardi, of symbolisch te werk gaan. Jij hebt duidelijk voor het tweede gekozen.

Comès: Ik vind Tardi een genie, laat dat duidelijk zijn. En inderdaad, als hij een veldhospitaal tekent, zie je zelfs de emmers vol ingewanden staan. Bij mij niet.

GUIDO: Omdat je tekenstijl het niet toelaat, met dat gestileerd zwart-wit?

Comès: Nee, omdat ik geen oorlogsverhaal wou zoals er al zoveel zijn verteld. Wie het bloed in het rond wil zien spatten, moet maar naar tv kijken. In De Laatste vertaal ik de oorlogsgruwel naar een ander, meer fantastisch niveau. Ik ben beïnvloed door mensen als Michel De Gelderode en Jean Ray, vertellers van magisch-realistische verhalen vol surrealistische fantastiek. Een typisch Belgische stroming. Daarin kan je mij plaatsen. Ik zal je een voorbeeld geven. Collateral damage, zoals men dat tegenwoordig noemt in de oorlogsretoriek, tref je in mijn werk niet aan als uiteengereten lijken, maar als geesten van omgekomen kinderen die over het slagveld dolen. Zijn ze in het hiernamaals? In het voorgeborchte van de hel? In de geestenwereld? Dat mag je als lezer zelf invullen. Die keuze heeft niets te maken met de veronderstelling dat mijn tekenstijl zich niet zou lenen tot bloederige gevechtsscènes. Als ik per se dat effect had gewild, had ik een heel eenvoudig grafisch procédé kunnen toepassen: mijn zwart-wit behouden en er één steunkleur aan toevoegen. Bloedrood. Maar dat ik heb ik bewust niet gedaan, ook niet op de cover.

GUIDO: Nu je het zegt, ik heb nog niet veel strips gezien waarvan zelfs de cover in zwart-wit is.

Comès: Ik had dat altijd al eens willen doen, en nu kon het. Een zwart-witcover wordt over het algemeen beschouwd als een domme commerciële zet. Maar aangezien de meeste stripcovers tegenwoordig zo schreeuwerig zijn, zal de cover van De Laatste misschien juist wél opvallen. (glimlacht fijntjes)

 (HDP)