In het noorden van Toscane, op zo'n vijftig kilometer ten westen van Firenze, ligt binnen massieve omwallingen een pracht van een stadje. Lucca heeft alles wat een Italiëreiziger zich kan dromen: galmende klokkentorens, pittoreske pleintjes, imposante paleizen, chique etalages en genoeg welgevulde
.
De geschiedenis van Lucca is turbulent en uniek. De stad werd gesticht door de Etrusken, en in 180 voor onze tijdrekening werd het een Romeinse stad. Daar merk je vandaag niet zo heel veel meer van, behalve dan op de Piazza Anfiteatro , een schattig ovaal plein dat is gebouwd op de fundamenten van het Romeinse amfitheater. Waar nu de Piazza San Michele ligt, was vroeger trouwens het forum. Ook het schaakbordpatroon van de stad dateert uit de Romeinse tijd.
Enfin, eenmaal de Romeinen waren buitengebonjourd door de Germanen, bleef Lucca een belangrijke stad en vesting. Rond de eerste millenniumwisseling begon het goud binnen te stromen dankzij de zijdehandel, en Lucca is tot vandaag een van de rijkste steden van Italië gebleven. In 1160 werd Lucca een onafhankelijke republiek, bewoond door steenrijke feodale families, en dat zou bijna 700 jaar zo blijven. Uit die bloeiperiode dateert onder meer de bouw van de massieve stadsmuren, ter verdediging tegen de jaloerse snoodaards uit Firenze. In 1805 werd Lucca zelfs even een onafhankelijk vorstendom, met Napoleons zus Elisa Bonaparte als prinses op de troon.
Mini-Versailles
Al dat rijke machtsvertoon heeft tot gevolg dat er binnen de muren van de stad bijna geen straat of plein te vinden is zonder paleizen, kerken of torens. De belangrijkste paleizen, tevens staatsmusea, zijn die van de families Mansi en Guinigi. In het Palazzo Mansi , dat langs de buitenkant niet zo spectaculair oogt, maar binnen wel een mini-Versailles lijkt, vind je naast protserig versierde kamers een kunstgalerij met werk van onder meer Veronese en Tintoretto. Terug richting uitgang passeer je door verschillende kamers die van vloer tot plafond vol hangen met fantastische Brusselse wandtapijten. De Villa Guinigi ligt aan de andere kant van de Via del Fosso , in de oostelijke wijk van de stad. Hier vind je archeologische vondsten die beginnen bij de Etrusken en doorheen de oudheid en de middeleeuwen eindigen in alweer een verzameling schilderijen. Je kan een voordelig combiticket kopen voor beide musea. Wie jonger is dan 18, komt er zelfs gratis in.
In het noorden van de stad ligt nog een paleis, het Palazzo Pfanner , dat vooral bekend is voor z'n prachtige tuin. Spaar de prijs van een toegangsticket uit en ga gratis de tuin bewonderen vanop het Piattaforma San Frediano op de stadsmuur. Ook gratis te bezichtigen is het Palazzo Ducale op de Piazza Napoleone , waar onder meer de toeristische infodienst en de provinciale administratie zijn gevestigd.
Jezus was een neger
Geen Italiaanse stad zonder rijkelijk versierde kerken. Dat valt in Lucca nogal mee, want de kerkinterieurs zijn romaans en - zeker als je ze vergelijkt met de renaissancekerken in Firenze - vrij sober en ingetogen. Het meeste werk is naar de oogverblindende marmeren voorgevels gegaan, vol gebeeldhouwde dwerggalerijen. Dat was zo duur dat er vaak geen geld meer overbleef voor de rest van de kerk, iets wat je goed merkt bij de San Michele -kerk. Voor macabere heiligenverering moet je in de San Frediano -kerk zijn (check eerst de machtige Byzantijnse goudmozaïek boven de toegangspoort), waar je het gemummificeerde lichaam van de heilige Zita kan bewonderen. Een straf verhaal krijg je dan weer in de Duomo di San Martino . Daar hangt de Volto Santo , een mysterieus Christusbeeld waar Jezus is afgebeeld als een neger. Het beeld zou in de diepe middeleeuwen aangespoeld zijn aan de Ligurische kust op een onbemande boot, en vervolgens door een tweespan van ongetemde stieren naar Lucca zijn getrokken. How cool is that?
Voor een overzicht over de stad en de omringende Toscaanse heuvels klim je op de Torre delle Ore of de Torre Guinigi . Laatstgenoemde heeft steeneiken op de top staan, een truc die de rijke families gebruikten om de bouwlimiet van 41 meter te omzeilen en zo hun toren hoger te maken dan die van de rivalen. Ietsje lager, maar ook erg leuk, is een wandeling of fietstocht over de 4,3 kilometer lange en 12 meter hoge stadsmuren, waarbij je doorheen de bomen telkens weer een ander zicht op de stad krijgt en alle stadspoorten passeert. De wallen hebben ook al hun diensten bewezen als dijken, toen de Serchio -rivier overstroomde.
Shoppen en smullen
Shoppen geblazen. Eén adres in Lucca: de Via Fillungo , een shoppingstraat pal in het centrum die zo hip is dat er zelfs een duur schoenenmerk naar werd vernoemd. Chique boetieks en historische chocoladebars wisselen elkaar af in deze smalle straat, waar het vooral op vrijdag- en zaterdagavond over de koppen lopen is. Opgepast: de winkels houden 's namiddags een siësta en heropenen pas rond vijf uur 's avonds.
En dan is er uiteraard nog de heerlijke Italiaanse keuken. Nergens hebben we een grotere concentratie uitmuntende eethuisjes aangetroffen dan in Lucca. Met lengten voorsprong onze favoriet is Trattoria Da Leo (www. trattoriadaleo .it) op de hoek van de Via Tegrimi en de Piazza San Salvatore , een ongecompliceerde, bijzonder levendige zaak van de vriendelijke familie Buralli, waar je enkel huiswijn kan drinken en waar elke avond een kersvers menu uit de Toscaanse volkskeuken wordt samengesteld. De beste (en meest reusachtige) pizza van de stad vind je dan weer bij Mara Meo (www. mara-meo .it) op de Piazza San Francesco .
(HDP)
LUCCA praktisch
Hoe er geraken?
Lucca ligt in het Noorden van Toscane. Er zijn dagelijks vluchten van Charleroi naar Pisa met Ryanair ( www.ryanair.com ). Eenmaal gearriveerd in de luchthaven van Pisa, neem je een pendeltrein (5 minuten) naar Pisa Centrale , vanwaar je in een halfuurtje verder spoort naar Lucca. Vergeet je treinticket niet te valideren in de gele stempelautomaten op de perrons.
Slapen
Vlak bij de San Frediano -kerk vind je een gloednieuwe jeugdherberg. Boeken kan op www.iyhf.org. Verder zijn er hotels en bed & breakfasts in overvloed, maar ze zijn bepaald prijzig. Zoek iets schappelijks op www.turismolucca.com of www.accademiadelturismo.com. Een betrouwbare site om een slaapplaats te boeken in Lucca is www.venere.com, een van oorsprong Italiaanse hotelsite die inmiddels wereldwijd kamers aanbiedt.
Vervoer
Er is ook goed nieuws voor de portemonnee, want eenmaal gearriveerd in Lucca hoef je geen bussen, metro's of taxi's meer te nemen: alle bezienswaardigheden liggen binnen comfortabele wandelafstand. Het is wel leuk om een fiets te huren om mee rond te peddelen op de stadsmuren. Je vindt meerdere fietsverhuurders bij de stadspoorten, en ze vragen allemaal ongeveer 2,50 euro per velo per uur.