Wind- en waterdicht op trektocht

Met je zondagse schoenen aan speel je ook niet het beste voetbal, een partijtje tennis in je alledaagse outfit is niet comfortabel: kortom, voor elke sport gebruik je een aangepaste uitrusting. Waarom zouden we dan op trektocht gaan of de bergen intrekken met vodden aan ons lijf?

Fabrikanten doen enorme inspanningen om steeds beter en verfijnder materiaal op de markt te brengen om je volgende avontuur iets comfortabeler en dikwijls ook veiliger te maken.

Slecht weer bestaat niet, een slechte uitrusting wel!

De uitspraak van menig Zwitserse berggids. Uit eigen ervaring weten we ondertussen dat dit niet de volledige waarheid is: slecht weer bestaat wel! Maar... met een goede uitrusting kan je dit best verteren. Koude, nattigheid en wind zijn de belangrijkste kwellingen van trekkers of alpinisten. Om jezelf het best te beschermen tegen de natuurelementen werk je best met een meerlagensysteem.

Meerlagensysteem: hoe werkt het?

Begin met de basislaag = comfortlaag

Onderkleding zorgt ervoor dat transpiratie van de huid wordt afgevoerd. Blijven de huid en het ondergoed nat, dan verliest het lichaam warmte als de inspanning stopt of vermindert. Het gevolg hiervan is dat je het koud krijgt. Bij inspanning in een koude omgeving zoals tijdens langlaufen, bergsport of fietsen (maar ook werken in de bouw bijvoorbeeld) is vochtafvoerende onderkleding vrijwel onmisbaar. Ook bij minder inspannende bezigheden als wandelen, motorrijden en dergelijke heb je er veel profijt van.

Materialen
Het moderne activiteitsondergoed is gemaakt van speciaal behandeld polyester. De kleding voelt zacht aan, is hypoallergeen en heeft een hoog draagcomfort. Een belangrijk voordeel van polyester is dat bacteriën zich er minder prettig in voelen en dat het daardoor minder snel gaat ruiken. Polyester houdt vrijwel geen water vast in de vezel (0,02% van eigen gewicht). Hierdoor kan je regelmatig je onderkleding uitwassen, want het is zeer snel weer droog na een wasbeurt. Dit maakt dat je minder (gewicht) moet meenemen op je tocht.

Tweede laag = isolatielaag

De tweede kledinglaag moet de werking van de onderkleding ondersteunen: transpiratie doorgeven en isoleren. Fleecemateriaal is hiervoor het beste middel. Dit kan Polartec fleece zijn, Windstopper, Regulator of de technische pull-overs van bijvoorbeeld Berghaus, Patagonia of The North Face.

Polartec
Polartec is een merknaam van Malden Mills (USA). Dit is de producent van de beste kwaliteit fleece.
Polartec heeft vele soorten fleece. Deze kunnen in dikte variëren en in de manier waarop de stof geweven is.

Een recente ontwikkeling voor technisch gebruik is Polartec Powerstretch: een laagje fleece wordt gecombineerd met een dichtgeweven nylon laag. Het materiaal stretcht naar vier zijden.

Polartec Regulator is dan weer een fleece met een hoge isolatiewaarde, maar met een klein pakvolume en laag gewicht. Dit wordt onder meer door Patagonia gebruikt voor zeer functionele kleding.

Airvantage van Gore
Met Airvantage kan je de isolatiewaarde van je kleding variëren, zonder ze aan- of uit te trekken. Airvantage-kleding is voorzien van luchtdichte kamertjes die je kan opblazen of laten leeglopen voor meer of minder isolatie.

Patagonia Synchilla fleece
Synchilla is de eigen naam van Patagonia voor een fleece van topkwaliteit van Malden Mills. Lightweight Synchilla is vergelijkbaar met Polartec 200. Daarnaast is er Expedition Weight Capilene Fleece. Dit heeft dezelfde dikte als Polartec 100, maar is behandeld met Capilene, waardoor het vochtregulerende vermogen wordt verbeterd.

Dons
Dons kent een zeer laag gewicht voor een hoge isolatie. Omdat dons vochtgevoelig is, en dan heel wat van zijn eigenschappen verliest, wordt het meestal gebruikt in droge koude.

Gore Windstopper en Windbloc
Producten waarin het Gore Windstopper of Polartec Windbloc membraan is verwerkt, zijn absoluut winddicht en tegelijkertijd in hoge mate ademend. Vanwege het hoge ademende vermogen is het geschikt als isolatielaag onder een jas met Gore-tex laminaat of als winddichte maar niet waterdichte buitenlaag.

Derde laag = protectielaag

De derde laag beschermt je tegen regen en wind en zorgt ervoor dat transpiratie naar buiten kan.

Relatief voordelige pakken zijn vaak goed waterdicht, maar als je enigszins actief bent in deze kleding, krijgt je condensvorming aan de binnenkant van de stof: je wordt nat en krijgt het benauwd.

Gore-tex en coatings

Gore-tex is nog steeds de stof met de beste verhouding ademend vermogen-waterdichtheid. Naast de klassieke Gore-tex is er ook Gore-tex XCR op de markt gekomen, dat tot 25% beter ademt.

Goede regenkleding heeft getapete of gelaste naden en is daarom 100% gegarandeerd waterdicht.

Een andere, veelgebruikte manier om stoffen waterdicht te maken is het aanbrengen van coatings. MPC van Tenson, Storm van Patagonia en dergelijke slagen er even goed in om stoffen waterdicht te maken, maar boeten een beetje in aan ademend vermogen. Door verfijning van de coatingtechnieken is men er in de loop der jaren wel in geslaagd de kwaliteit dramatisch te verhogen.

Ademende eigenschappen.

Als een stof ademend is, betekent dit niet dat de persoon die kleding van dit materiaal draagt niet meer zal transpireren. Wat een ademende stof wel doet, is voorkomen dat de luchtvochtigheid in de kleding zo ver toeneemt dat er condens ontstaat. Dit is mogelijk doordat de stof waterdamp laat ontsnappen.

Dameskleding

De verschillen met heren- of unisexkleding hebben vooral te maken met de pasvorm. Juist de pasvorm maakt een kledingstuk functioneel en geeft een hoog draagcomfort. De mouwen van een damesmodel fleece of jas zijn korter dan bij een herenmodel. Ze zijn ook minder wijd gesneden. De taillering van parka's is hoger geplaatst. De jacks worden op de heupen iets wijder gesneden.

De lengte van een damesbroek is meestal korter dan bij een herenmodel. De tailleband valt hoger. De broek is wijder gesneden op de heupen en opvallende details, zoals extra zakken, worden strategisch geplaatst.

Tropenkleding

De relatief hoge luchtvochtigheid in de tropen vraagt om kleding die snel droog is. Hiertoe zijn de laatste jaren vele nieuwe materialen ontwikkeld, meestal van of in combinatie met kunstvezels. Deze moderne vezels zijn kreukvrij, drogen snel en zijn licht van gewicht. Ze dragen prettig en hebben een goed ademend vermogen.

In de tropen moet men zich beschermen tegen zonlicht (UV-straling). Eenvoudige, open geweven katoenen kleding laat zonlicht door waardoor de kan huid verbranden. Veel kleding die voor de tropen is ontwikkeld, heeft een ingebouwd filter die beschermt tegen verbranding. Hiernaast is het van belang een goed hoofddeksel te dragen. Enige bescherming tegen muskieten en andere insecten is gewenst. Er bestaan verschillende broeken met afsluitbare beenpijpen en in een muggendichte stof.

Werner De Vocht