Bigshots: LUC DE SCHEPPER, rector UHasselt

 

Rector De Schepper zit er ontspannen bij terwijl we aan een verdiend kopje koffie nippen. Dat mag ook, want hij is aan zijn tweede mandaatstermijn bezig, na zijn succesvolle herverkiezing in 2008. Hij vertelt honderduit, en voor de couleur locale vermelden we er graag bij dat Luc De Schepper allerminst met een Limburgs accent spreekt.

De Schepper: Twee termijnen zijn eigenlijk wel noodzakelijk om het beleid dat je de eerste keer aan de kiezer hebt voorgelegd uit te voeren. Na een herverkiezing weet je dat je beleid blijkbaar werd geapprecieerd en kan je je volop toeleggen op de uitvoering.

De Schepper: Op de Universiteit Hasselt hebben we een traditie van rustige verkiezingen. Ik was bij mijn eerste verkiezing trouwens ook de enige kandidaat. Thrillers zoals dit jaar in Leuven hebben we hier nooit gekend. (lacht) Tja, je kunt allerlei verklaringen bedenken voor het feit dat ik de enige kandidaat was. Een optimistische veronderstelling is dat iedereen het gevoerde beleid goed vond en dat er daarom geen tegenkandidaat is opgestaan. Je zou het ook kunnen interpreteren als een teken dat niemand anders deze job wil. Kies zelf maar de verklaring die je het best lijkt.

De Schepper: Eigenlijk moet je dat aan de kiezer vragen. Laat ik zeggen dat ik denk dat men wel min of meer tevreden was met het beleid van de eerste vier jaar. Dat blijkt ook uit de uitslag. (De Schepper werd herverkozen met 76% van de stemmen - HDP)

 

 

De Schepper: Die discussie is een achttal jaar geleden inderdaad gevoerd, maar persoonlijk denk ik dat ze inmiddels grotendeels weggeëbd is. Het ging toen over de kwestie of Vlaanderen niet te veel universiteiten heeft. De vraag werd gesteld of er in Limburg wel een universiteit moest zijn. Ondertussen wordt vrij algemeen aanvaard dat vijf universiteiten voor Vlaanderen geen te groot aantal is. De ontwikkelde Europese regio's hebben ongeveer één universiteit per miljoen inwoners. In Vlaanderen komen we uit op één per 1,2 miljoen inwoners, maar ze zijn wel zeer asymmetrisch samengesteld.

De Schepper: Onze universiteit is de kleinste qua opleidingsaanbod, maar niet qua aantal studenten. Dat wil ik toch even benadrukken. Voor het beperkte opleidingsaanbod dat we hebben, kennen wij een zeer goede instroom. Het aantal generatiestudenten voor onze opleidingen is ongeveer de helft van dat van de KU Leuven. Onze studierichtingen zijn over het algemeen zeer goed bevolkt, wat betekent dat wij uitstekend scoren qua leefbaarheid. In de regio zelf heeft de discussie over de aanwezigheid van een lokale universiteit een unaniem antwoord gekregen: Limburg wil absoluut een eigen universiteit.

De Schepper: Daar zijn twee redenen voor. De eerste is de participatie van de Limburgers aan universitair onderwijs. Ondanks alle verhalen die al veertig jaar worden verteld over de democratisering van het hoger onderwijs, de studentenmobiliteit en het verder kijken dan de eigen kerktoren, blijkt in de praktijk dat er nog altijd niets is veranderd. De participatiegraad van Limburgers is normaal, en zelfs iets hoger dan in de rest van Vlaanderen voor de studierichtingen die wij aanbieden. Voor de studierichtingen die niet lokaal worden aangeboden, is de participatie echter totaal ondermaats, en daar is de voorbije veertig jaar geen enkele verandering in gekomen. Onze opleiding rechten illustreert dat zeer duidelijk. De Universiteit Hasselt biedt die studierichting pas aan sinds vorig jaar, met een enorm succes. Maar voordat wij met deze richting begonnen, was de onderparticipatie in het domein rechten in Limburg dertig percent. Dat wil zeggen dat tot voor twee jaar de kans dat een Limburger rechten ging studeren dertig percent kleiner was dan in de rest van Vlaanderen! Nu kun je zeggen dat dat onverstandig was van die Limburgse studenten. Ze konden toch naar Leuven of Brussel of om het even waar? Ja, maar het gebeurde niet. En het gebeurt nog altijd niet.

De Schepper: ... dan tuimelt de Limburgse participatiegraad voor alle richtingen die wij aanbieden dertig percent achteruit. Dat zijn nu eenmaal de cijfers. Je kunt duizend keer zeggen dat studenten maar mobieler moeten worden, maar ze zijn het gewoon niet. Punt. Dat is een overduidelijk, met harde cijfers gestaafd argument om hier een universiteit te behouden.

De Schepper: Ja, en dat heeft de laatste jaren alleen maar aan belang gewonnen. Naast onderwijs en fundamenteel wetenschappelijk onderzoek drukt de Vlaamse regering het laatste decennium hard op de rol van de universiteit in toegepast onderzoek, kennistransfer en bijdragen aan innovaties in het bedrijfsleven. Wij hebben daar van in het begin veel energie in gestoken om de historische reden dat we in onze beginjaren - wij bestaan nog maar vijfendertig jaar - moeilijk toegang hadden tot de kanalen voor fundamenteel onderzoek. Wij hadden toen nog geen proffen in de commissie van het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek, dus bij de toewijzing van projecten vielen wij nogal gemakkelijk uit de boot. Ondertussen is dat veranderd, maar het heeft er wel toe geleid dat onze professoren indertijd financieringskanalen in het bedrijfsleven zijn gaan zoeken, wat ons toegepast wetenschappelijk onderzoek op een bijna buitenmaats hoog niveau heeft gebracht. Onze contracten met bedrijven hebben een omvang van zestig percent van de werkingstoelage die we van de minister krijgen. Dat is de hoogste waarde in Vlaanderen. Leuven en Gent zitten iets onder de vijftig percent. Juist door die verbondenheid met het regionale bedrijfsleven wordt in Limburg veel waarde gehecht aan een eigen universiteit. De aanwezigheid van de Universiteit Hasselt heeft een reële impact op de economische activiteit in de regio, en bijgevolg ook op de werkgelegenheid.

 

 

De Schepper: Ik wil dat eerst en vooral nuanceren. Op basis van de instroomgetallen klopt dat, maar de doorstroom blijft ook voor ons een groot probleem. Ondanks alle extra inspanningen blijven die studenten onvoldoende slagen.

De Schepper: Ons taalbeleid, om maar iets te noemen. Bij ons zien bijvoorbeeld Turkse studenten hun kennis van het Turks gevaloriseerd. Als ze in hun opleidingspakket de keuze hebben om Turks te kiezen als bijkomende taal, hoeven ze daarvoor geen examen af te leggen, want ze bezitten die kennis al. In de plaats kunnen ze dan een cursus academisch Nederlands volgen. Wij hebben altijd een gericht beleid gevoerd om migranten te bereiken. We zien dat als een verplichting die wij hebben ten opzichte van de regio. De juiste manier vinden om dat beleid uit te voeren, is echter niet evident. Het is niet door een advertentie in de krant te zetten dat morgen de allochtone studenten massaal staan te dringen om zich bij ons in te schrijven. Zo werkt het niet. Er wordt soms over gediscussieerd, maar wij zijn ervan overtuigd dat het nodig is om rolmodellen te creëren. Vandaar dat wij jaarlijks de prijs voor de meest verdienstelijke allochtone student uitreiken. Sommigen vinden dat discriminerend, maar ik zie het anders. Er worden ook prijzen uitgereikt voor vrouwelijke ondernemers, dus waarom zouden wij dan niet de meest verdienstelijke allochtone student in de bloemetjes mogen zetten?