De studententijd van Nic Balthazar
Als hij niet op reis is voor Vlaanderen Vakantieland, dan loopt hij rond op een of ander buitenlands filmfestival of probeert hij ons massaal naar het strand van Oostende te lokken voor zijn Dance for the Climate-clipjes. Kortom, de ecologische voetafdruk van televisiereporter, filmmaker en allround milieumens Nic Balthazar is wellicht stukken groter dan die van jij en ik, maar daar gaat het nu even niet over. De vraag van vandaag luidt: wat heeft deze bekende Gentenaar gestudeerd, en wat is zijn kijk op het studentenleven van gisteren en vandaag?
"Studentendopen doen me denken aan rituelen bij de maffia."
Nic Balthazar studeerde Germaanse talen aan de Universiteit Gent. Al tijdens zijn studies begon hij theaterrecensies te schrijven voor De Morgen, wat leidde tot een carrière als cultuur- en reisjournalist, en na verloop van tijd ging hij zelf theater en film maken, met Ben X als het bekendste resultaat.
GUIDO: Aangezien je in Gent bent geboren en getogen, kon je niet op kot gaan.
Nic: Nee, maar Gent is zo onmetelijk groot dat het niet zo moeilijk is om je ouders te ontlopen. (lacht) Eigenlijk zijn mijn ouders op kot gegaan toen ik aan de universiteit zat (zijn vader Herman werd in 1985 gouverneur van Oost-Vlaanderen en verhuisde naar een ambtswoning - HDP), dus ik hoefde niet naar Leuven om van mijn vrijheid te kunnen profiteren. En Gent is natuurlijk, zoals iedereen ondertussen wel weet, de fijnste studentenstad van het land.
GUIDO: Waarom?
Nic: Omdat je in Gent een studentenstad in een echte stad hebt. Eigenlijk is het niet alleen de tofste studentenstad van het land, het is gewoon de tofste stad tout court. Elk jaar in oktober, als ik de nieuwe studenten zie toekomen, ben ik jaloers op het gevoel van in die stad te arriveren en een totaal nieuwe wereld te mogen ontdekken. In Leuven is het anders. Daar is er geen ontsnappen aan het studentenleven. Er is zo goed als niets daarbuiten. Enkel maar cantussen en dat soort dingen, en daar wou ik als student zo snel mogelijk aan ontsnappen.
GUIDO: Heb je iets tegen het pure studentenleven?
Nic: Ik woon in een studentenbuurt, en wat ik daar elke dag in het doopseizoen zie, degouteert mij buiten proportie. Het fascistoïde daarvan staat mij volledig tegen. Je weet dat ik Ben X heb gemaakt, een film rond pesten, en wat ik tijdens de studentendopen zie gebeuren, brengt het slechtste in de mens naar boven.
GUIDO: Is dat niet een beetje kort door de bocht, pesten en studentendopen in één adem vernoemen?
Nic: Nee, want wat je daar ziet, is het opzettelijk vernederen van mensen, zowel geestelijk als lichamelijk.
GUIDO: Nic, het is een ontgroeningsritueel. Kan je dat niet in zijn studentikoze context zien?
Nic: Ik wil er niets, maar dan ook niets mee te maken hebben. Studenten zouden toch de intellectuelen van morgen moeten zijn? Dan kan een ontgroeningsritueel toch wel op een andere manier georganiseerd worden? Waarom laten ze de nieuwe studenten geen vlammend betoog houden over iets? Dát zou ik associëren met universiteiten en hogescholen. Die studentendopen doen me eerder denken aan rituelen bij de maffia. Ik vind dat degoutant, en ik snap niet dat zo weinig mensen erbij stilstaan. Ik begrijp wel dat sterke persoonlijkheden zo'n ontgroeningsritueel lachend doorstaan, maar ik heb met veel mensen gesproken die gepest zijn geweest en daar blijvende psychologische letsels aan hebben overgehouden.
GUIDO: Nu ben je een wel erg negatief verhaal over het studentenleven aan het vertellen.
Nic: Ik zeg maar hoe ik het zie hé. Waar is de tijd toen studenten nog op straat kwamen voor hun idealen? Ik zie dat niet meer. Als ik vandaag meeloop in een betoging, vraag ik me altijd af waar de studenten zijn. Aan het blokken zeker? Ze zijn in een individueel conceptje van persoonlijk slagen gewrongen, en dat vind ik spijtig. In mijn tijd was dat niet zo. Ik ging alleen op vrijdag naar de les, om het gevoel te krijgen dat het weekend werd. (lacht) Ook cultureel gezien is er veel veranderd. Vroeger gingen de studenten in Gent naar de Studio Skoop of de Sphinx als ze naar de film gingen. Vandaag gaan ze naar Kinepolis. Tja... Nu klink ik als een oude zak zeker?
GUIDO: Ik vrees van wel.
Nic: Dat moet dan maar.
(HDP)