De pot op met Dr. Jos: inleiding tot de coprologie
"Mijn boekhouder was formeel: ik moest kosten maken," meldt Dr. Jos terwijl hij de deur van zijn toilet opengooit. "Ziehier kosten!" We geloven onze ogen niet: wat we zien is geen toilet meer, maar de decadente fantasie van een pooier in een luxebordeel.
Een marmeren toiletpot met een bril uit satijn. Vergulde doortrekknoppen, handdoekrekjes en wc-rolhouders. Een luxebidet met elektronisch geregelde waterfontein. Purper hoogpolig tapijt. Een spiegel uit een sprookjesboek. Een wastafel van zachtgroene halfedelsteen met ingebouwde, geruisloze handendroger. Een combinatieslot met cijfercode. En als klap op de vuurpijl: een flatscreen tegen de muur, en naast de pot een eikenhouten uitklaptafeltje met een indrukwekkende remote erop. "Op dat scherm kan je tv kijken, dvd's afspelen en zelfs op het internet surfen," aldus een trotse arts.
GUIDO: Dokter, ik sta sprakeloos!
Dr. Jos: Nietwaar? Mijn boekhouder was extatisch toen hij dit zag. En mijn patiënten, nou! Maar goed, Van Caesbroeck, straks mag je hier eens ferm op je gemak komen zitten, maar ik vind dit vooreerst een uitstekende gelegenheid om een grondige inleiding te geven in de coprologie.
GUIDO: Coprologie?
Dr. Jos: De edele leer der defecatie! Alles wat je ooit hebt willen weten over stront, maar nooit durfde te vragen! Shoot!
GUIDO: Euh… ok… waaruit bestaat de gemiddelde drol?
Dr. Jos: Zéér goede openingsvraag. Een gezonde keutel bestaat voor 80% uit water. Verder zitten er vezels in, en andere voedselonderdelen die niet worden afgebroken. Druivenpitjes en zo. Wat nog? Vet, als glijmiddel en voor de consistentie. Ook veel darmepitheelcellen, want op de darmwand vind je de snelst delende celsoorten van het lichaam. En ten slotte natuurlijk de afvalstoffen die je lichaam kwijt wil, plus miljarden bacteriën. Die laatste drie ingrediënten zorgen er trouwens voor dat je ook dient te keutelen als je niets hebt gegeten.
GUIDO: Gewicht? Kleur? Geur?
Dr. Jos: (gaat zitten op zijn satijnen pot) Dagelijks produceer je zo'n 300 gram feces. De ideale lozing gebeurt in twee keer 150 gram. Twee keer een potteke préparé, zo je wil. Drooggewicht. Uitgelekt. (lacht) Pas op, we zitten daar nu mee te lachen, maar voor bedrijven als Aquafin en Pampers is dat een essentieel gegeven hoor, respectievelijk om de capaciteit van de riolen en de luiers af te stemmen op de productie. Ja, en dan de bruine kleur, die krijg je door coproporfyrinen, afbraakproducten van hemoglobine. In combinatie met wat je gegeten hebt, geeft dat een rijk kleurenpalet: diverse bruintinten, van mosterdgeel tot eik. Niets aan de hand. Je hebt wel een ernstig probleem als je witte drollen produceert, want dan scheelt er iets met je galafvoer. En zwarte kunnen wijzen op een maag- of darmbloeding, tenzij je veel spinazie hebt gevreten. Wat was je derde vraag? Geur? Wel, die penetrante bolusgeur is het gevolg van allerhande zwavelverbindingen.
GUIDO: Klopt het dat vegetariërs welriekender drollen produceren dan vleeseters?
Dr. Jos: Ja, maar ze kakken wel meer, waar Aquafin dan weer niet gelukkig mee is. Trouwens, die zwavelverbindingen zijn ook essentieel voor de gezondheid!
GUIDO: Frequentie?
Dr. Jos: Zoals ik al zei: tweemaal daags een portie van 150 gram is ideaal, maar verder geldt het motto: when you gotta go, you gotta go. Hoe vlugger eruit, hoe beter. Een snelle transit is gezonder dan een geconstipeerde, want mensen met verstopping hebben meer kans op colonkanker. Nu kan je constipatie in theorie voorkomen door meer vezels te eten, maar daar worden je darmen dan weer al te actief van. Dan gaan zich divertikels vormen, een soort uitstulpingen die net als de appendix kunnen ontsteken: diverticulitis. Ik pleit dus liever voor andere kakbevorderende middeltjes. Veel drinken bijvoorbeeld. Een biertje, waarom niet, alcohol bevordert de transit. Bij voorkeur een goeie trappist, hergist op de fles. En een lekkere sigaar na een zware maaltijd, wie dan nog niet naar de pot spurt is wel érg hardlijvig! (lacht)
GUIDO: Techniek?
Dr. Jos: Tja, je kan zitten of je kan hurken. Bij ons in West-Europa wordt er vooral gezeten, op een paar Franse boerkes à la José Bové na. Enerzijds ben ik daar een groot voorstander van, want op het toilet moet je op je gemak zitten. Een keutel produceren, dat is telkens weer een kleine bevalling, daarvoor mag je best wel eens uitgebreid plaatsnemen, (weids armgebaar) liefst in een prachtig kader zoals dit hier. Anderzijds loert het toilet seat syndrome om de hoek. Stel dat je ladderzat op de pot gaat zitten, en je valt in slaap. Dat gebeurt dus hé, en niet zelden op studentenkoten. Dan worden door de toiletbril de zenuwbanen in je billen gecompresseerd, waarna ook de bloedvatvoorziening in de problemen komt. Nu, dat is geen lacheding! Je geraakt dan simpelweg niet meer van de pot, je bent verlamd! Dat is zelfs potentieel dodelijk!
GUIDO: Een stevig argument pro hurken, zo lijkt me.
Dr. Jos: Kijk eens hier. (haalt de satijnen hoes van zijn toiletbril, die van het opblaasbare type blijkt te zijn) Zo simpel is de oplossing: een opblaasbare toiletbril. Spotgoedkoop, in Brazilië gebruiken ze die al jaren, maar om een of andere reden geraakt die hier maar niet ingeburgerd. Nochtans zit je lekker zacht en is er geen risico op het afknellen van zenuwbanen.
GUIDO: Geweldig! Verder nog tips voor een gezonde stoelgang?
Dr. Jos: Ja, weer je niet te hard. Voor jonge gasten is dat niet zo'n ramp, en met een goeie transit is dat ook geen probleem, maar mensen met een zwak hart kunnen door dat Valsalva-manoeuvre een hartaanval krijgen op de pot.
GUIDO: Valsalva?
Dr. Jos: Gewoon de wetenschappelijke naam voor "zich weren". Wat wil je nog weten? Ha ja: niet te veel vegen, liefst met vochtige doekjes, en voor de vrouwen: altijd van de vagina weg vegen, want anders krijg je urinewegeninfecties. (houdt zijn hand voor het elektrisch oog van het bidet, dat begint te spuiten) En als je zo'n mooi bidet hebt als ik, gebruik het dan: je reet afspuiten in plaats van afvegen is in principe nog beter. Ik moet je wel waarschuwen dat dat enige oefening vergt, vooral met betrekking tot spatten. (lacht) Enfin, ik hoef niet in detail te treden zeker?
GUIDO: Geenszins dokter. Bedankt voor deze heldere uitleg over een thema dat eenieder aanbelangt.
Dr. Jos: Niets te danken. (kijkt op zijn horloge) En nu maken we dat we weg zijn, want straks begint mijn vrouw haar favoriet programma op Vitaya. Daar heb je ze al! (de deur zwaait open en een stralende mevrouw Dr. Jos, slechts gekleed in een oversized T-shirt, kijkt ons verbaasd aan)
Mevrouw Dr. Jos: Wat doen jullie hier, met z'n tweeën op mijn toilet? Hop! Wegwezen! Vitaya-time!
Dr. Jos: (hijst zich kreunend van de pot) Kom Van Caesbroeck, we gaan een trappist drinken en een sigaar smoren.
(RVC)