Tom Lenaerts achter het tv-scherm

Hopelijk heb je genoten van De Pappenheimers, want grappenkanon Tom Lenaerts duikt hierna voor een tijdje achter de schermen van het televisiebedrijf. "Ik werk aan een fictiereeks over de teloorgang van een productiehuis," aldus Lenaerts.
 "Drama, en daar kruipt gigantisch veel werk in. Een eventuele vierde reeks van De Pappenheimers zal dus zonder mij zijn."

 

Een interview over wat achter die schermen zoal gebeurt, kan er gelukkig wel nog af. Een ontspannen Lenaerts vertelt honderduit over zijn start bij Mark Uytterhoeven, werken op café en het creatieve leven bij Woestijnvis.

 

GUIDO: Ontdekt worden door Uytterhoeven, er zijn slechtere manieren om je tv-carrière te beginnen. Verfris ons geheugen eens?

Lenaerts: Wel, ik had mijn eerste licentie communicatiewetenschappen aan de VUB achter de rug, en had besloten te stoppen met studeren. Ik had maar één jaar meer te doen, en was er eigenlijk altijd zonder veel problemen door geweest, dus iedereen verklaarde mij zot. Maar ik voelde me heel slecht en nutteloos, kortom, ik was niet gelukkig. Nu was mijn hobby improviseren. We huurden zaaltjes af en waren dan eerlijk gezegd al blij als onze ouders elk tien man meebrachten. (lacht) Nu, op een van die avonden zat Mark Uytterhoeven in de zaal. Wij wisten dat, en waren bloednerveus. Het is trouwens ook geen fantastisch goede voorstelling geworden. Na afloop is Mark iets blijven drinken en heeft hij me gevraagd of ik geen zin had om met hem een paar keer te komen brainstormen. Dat heb ik dan gedaan, en na twee of drie avonden vroeg hij of ik niet voor hem wou komen werken.

GUIDO: Er is nogal wat televisietalent voortgekomen uit die generatie improviseerders: Johan Terryn, Michiel Devlieger...  Dat lijkt vandaag niet meer het geval.

Lenaerts: Eerlijk gezegd weet ik niet hoe dat komt. Tja... (denkt na) Misschien is het probleem niet dat er vandaag geen talent zou zitten in de Improvisatieliga, maar wel dat er weinig mensen zijn die, zoals Mark Uytterhoeven, een neus hebben om dat talent op te pikken.

Testen op café

GUIDO: Hoe ontstaat een programma als De Pappenheimers? Zegt de VRT: 'Maak ons eens een grappige quiz'?

Lenaerts: Tegenwoordig worden veel programma's in opdracht gemaakt. Je ziet dat er ook aan, vind ik. Wij zijn daar tot nu toe gelukkig aan kunnen ontsnappen. Programma's die bij Woestijnvis worden gemaakt, vertrekken bijna altijd van iemand die een idee heeft. Noch de VRT, noch Woestijnvis zelf heeft mij ooit gezegd: 'Wij hebben dit soort programma nodig, maak dat eens'. Ik zou dat ook niet doen, denk ik. In mijn geval werkt dat zo niet. Alle programma's die ik heb gemaakt, zijn vertrokken vanuit een idee waarover ik ongelooflijk enthousiast was. Als ik twee maanden later nog even enthousiast ben, en ik kan iemand bij Woestijnvis overtuigen, dan maak ik het. Zo gaat dat. En we hebben het geluk dat de VRT tot nu toe altijd even enthousiast is geweest over onze ideeën als wijzelf. Zo is ook De Pappenheimers ontstaan.

GUIDO: Goed, je hebt een idee. Wat gebeurt er dan?

Lenaerts: Ik zit eerst heel lang zelf na te denken en vanalles uit te werken, tot op het moment dat ik het wil testen. Dan roep ik er een aantal vrienden bij: Bart De Pauw, Michiel Devlieger en nog een paar mensen, en dan spelen we het eens onder ons. Zo wordt het idee getest op z'n deugdelijkheid. Uiteraard zijn er dan aanpassingen nodig: de vragen fijntunen, het puntensysteem uitdokteren... Bij De Pappenheimers hebben we vooral dat puntensysteem grondig getest. De formule zat wel goed, maar we hadden een puntensysteem nodig dat ervoor zorgde dat het zo lang mogelijk spannend bleef.

GUIDO: Dat moet je dan bijna mathematisch berekenen?

Lenaerts: Ja. We hebben op café zeker twintig keer De Pappenheimers gespeeld, om via trial and error tot het beste systeem te komen. Daar hebben we heel veel tijd ingestoken.

Geen voorgekauwde mopjes

GUIDO: Je werkt nu aan een fictiereeks die we pas eind 2005 te zien zullen krijgen. Zo'n reeks kun je natuurlijk niet even uittesten op café.

Lenaerts:(lacht) Nee, maar je kan wel het scenario laten lezen aan mensen en je dan wapenen tegen meedogenloze kritiek. Of tegen overdreven lof, wat eigenlijk even erg is. Maar het is toch wel een gelijkaardig proces hoor. Ik heb heel lang alleen aan die reeks zitten werken, maar sinds kort heb ik er ook Michiel Devlieger en Michel Vanhove (regisseur van De Mol - HDP) bij betrokken. Nu zitten we te pingpongen om het verhaal goed te krijgen: wat is de beste structuur, welke scène komt na welke, is die scène niet te lang?... Het is toch wel plezant en nodig dat je daar met een paar mensen over kunt discussiëren.

GUIDO: Hoe ziet een opnamedag eruit?

Lenaerts: Eigenlijk zijn de opnames het minst zware werk, zeker voor De Pappenheimers.

GUIDO: Nochtans is dat wel het moment waarop je moet scoren.

Lenaerts: Ja, maar dat vergt eigenlijk geen inspanning. Op den duur zit zo'n quiz voldoende in je lijf, en ken je de structuur door en door. Daar hoef je niet meer over na te denken.

GUIDO: Wil je nu zeggen dat je alle grapjes al op voorhand hebt bedacht, en ze bij de opnames alleen nog zo naturel mogelijk moet debiteren?

Lenaerts: Nee, want dat kan ik niet. Ik moet zien dat de context goed genoeg is. Mocht ik moppen op voorhand bedenken, zou ik ze nooit goed kunnen brengen, om de simpele reden dat ik een slechte acteur ben. Er zijn mensen die dat geweldig goed kunnen, maar bij mij zou je direct voelen dat het een voorgekauwd mopje is. Ik kan dat totaal niet. Als ik grappig ben, dan is het op het moment zelf. De voorbereiding zit 'm elders. In De Pappenheimers hebben we bijvoorbeeld 85 vragen per aflevering. Da's enorm veel, en toch probeer je ze allemaal goed te formuleren, eenduidig te maken. Daar kruipt heel veel tijd en energie in.

GUIDO: En een doorsnee 'kantoordag' bij Woestijnvis? Bestaat die eigenlijk?

Lenaerts: Zeker. Ik begin tussen 9 en 10, stop tussen 5 en 6 en herbegin tussen 8 en 9.

GUIDO: Ah! Dus wanneer de rest van Vlaanderen neerploft voor zijn tv, begin jij nog eens opnieuw te werken?

Lenaerts: Tja... (haalt zijn schouders op) Ik probeer altijd wel een pauze in te lassen tussen halfzes en halfacht, al was het maar om te eten en bij mijn kinderen te zijn. Maar eens die in hun bed zitten, werk ik graag nog wat verder.

GUIDO: Thuis?

Lenaerts: Ja. Om te schrijven hoef je niet op kantoor te zitten hé.

GUIDO: Vertel dat eens tegen onze baas!

(HDP)