Bigshots: Voorzitter directiecomité HUB : DIRK DE CEULAER

Was de oprichting van de HUB (samensmelting van hogeschool en universiteit) een voorafspiegeling van wat de komende jaren in het Vlaamse onderwijslandschap staat te gebeuren? We gingen het vragen aan Dirk De Ceulaer, voorzitter van het HUB -directiecomité.

 

"Wij hebben niet alleen de academische, maar ook de professionele opleidingen geïntegreerd in één geheel."

 

GUIDO: Jullie hebben de fameuze 'inkanteling' van de academische hogeschoolopleidingen in de universiteit versneld doorgevoerd. Of zie ik dat verkeerd?

De Ceulaer: Ik hou niet van het woord 'inkanteling', want dan lijkt het of je bepaalde opleidingen in de universiteit 'giet'. Nee, het gaat over een integratie, waarbij enerzijds de academiserende opleidingen van de hogescholen zich hervormen in de context van de universitaire constructie, maar anderzijds ook de universiteit zich moet aanpassen. Het veranderingsproces zal van beide kanten moeten komen. Het gaat tenslotte over opleidingen met een uitgesproken profiel en geschiedenis. Neem nu in dit huis de opleiding economie van de Ehsal . Die bestaat al meer dan 75 jaar. Dan denk ik dat het voor zich spreekt dat de eigenheid van die opleiding ook in de universitaire omgeving voluit moet kunnen bewaard blijven. Absorberen is voor ons geenszins een optie. Wederzijdse integratie, dat klinkt al beter. Is dit nu hetgeen wij hebben gerealiseerd in de HUB ? Niet helemaal, want wij hebben niet alleen de academische, maar ook de professionele opleidingen geïntegreerd in één geheel. En ik denk te mogen zeggen dat het met succes is gebeurd. Eén en dezelfde opleiding biedt nu zowel uitzicht op een bachelordiploma toegepaste economische wetenschappen als een masterdiploma handelswetenschappen, met daaraan gekoppeld schakelprogramma's voor professionele bachelors. Vroeger waren dat drie afzonderlijk opererende opleidingen, en die hebben we in elkaar geschoven. Dat bedoel ik met integratie.

 

Reddingsboei

 

GUIDO: Was de constructie van de HUB niet in de eerste plaats een soort reddingsboei om de kleine en noodlijdende KU Brussel boven water te houden?

De Ceulaer: In zekere zin wel. Iedereen wist dat er iets moest gebeuren met de KU Brussel , maar er was lange tijd geen politieke meerderheid te vinden voor een oplossing. Daar was creativiteit voor nodig. Dankzij de oprichting van de HUB hebben we niet alleen de KU Brussel opgenomen in een groter geheel, maar hebben we ze ook gerationaliseerd, én we hebben voor deze constructie een politieke meerderheid kunnen vinden. Zoiets kan maar gebeuren als zich een historisch venster aanbiedt. Hetzelfde is indertijd met de associaties gebeurd. Net in de periode van de Bolognaproblematiek was het juiste moment aangebroken om de associaties concreet te realiseren, hoewel er al jaren voordien sprake van was. Vaak moet je wachten tot er een opening is om een doorbraak te kunnen forceren.

GUIDO: Daar zeg je zoiets : jullie zitten als HUB in de Associatie KU Leuven . Is de KU Brussel nu een soort filiaal geworden van de KU Leuven , of hoe zit dat?

De Ceulaer: De KU Brussel zit inderdaad in de Associatie KU Leuven , maar op een andere manier dan de overige partners. De associaties zijn indertijd opgericht als samenwerkingsverbanden tussen één universiteit en één of meerdere hogescholen. Puur afgaand op de definitie kan het dus eigenlijk niet, een associatie waarin twee universiteiten zitten. Maar gelukkig is er in dit land vrijheid van onderwijs en vrijheid van vereniging, zodat we door een simpele samenwerkingsovereenkomst de KU Brussel de facto in de Associatie KU Leuven hebben ondergebracht. De facto , en niet de jure , want juridisch was het niet mogelijk.

GUIDO: De Leuvense associatievoorzitter André Oosterlinck heeft bij het begin van dit academiejaar aangekondigd dat hij overal in Vlaanderen vestigingen van de KU Leuven wil openen. Misschien ligt er al een KU Leuven -logo klaar om aan de gevel van de HUB -gebouwen gespijkerd te worden?

De Ceulaer: (lacht) Ik betwijfel sterk of dat de bedoeling is. Dat is gewoon niet zo. Maar aan de andere kant moeten we ook niet zeuren: dit is een partnership , en als het grondwettelijk en maatschappelijk legitiem is, dan valt er weinig op af te dingen. Ik zeg niet dat dit de enige manier is om samen te werken in het hoger onderwijs, maar vandaag zijn de associaties wel een feit. Al zal een onderzoeker zich nooit laten tegenhouden door associatiestructuren. We zijn maar een klein landje, dat mag je niet vergeten. Kijk, waarvoor dienen de associaties? Ze zijn in de eerste plaats opgericht om de academiserende opleidingen aan de hogescholen de kans te geven om academisch te worden. Op vlak van onderwijs hebben die opleidingen geen lessen te krijgen van de universiteit, maar op vlak van onderzoek wel. Wat een associatie per definitie níet is, is een burcht met een wal eromheen, en lieden die op de kantelen klaarstaan om elke vreemde belager te overgieten met kokende pek. Het zijn open systemen, al proberen sommigen er misschien een andere betekenis aan te geven. Logo's die al dan niet aan gevels worden geschroefd, daarover mag de discussie niet gaan, vind ik. Om het met de woorden van Luc Van den Bossche te zeggen: we moeten ervoor oppassen dat de schaalgrootte van ons denken niet de schaalgrootte krijgt van ons grondgebied.

 

Perceptiemanagement

 

GUIDO: Ik heb me een beetje gestoord aan jullie campagne. "Je hoeft niet meer te kiezen tussen unief en hogeschool." Was het resultaat dat er een hoop studenten aan jullie deur klopten die niet wisten wat ze wilden?

De Ceulaer: Die campagne was er in de eerste plaats om de HUB naambekendheid te geven. Je mag niet vergeten dat wij een fameus risico liepen door sterke merknamen als Vlekho en Ehsal niet langer prominent te gebruiken. We hebben geprobeerd onze nieuwe naam te positioneren, en we kunnen alleen maar constateren dat we bij onze globale instroom in elk geval geen verlies hebben geleden. Voilà, dat was de eerste stap. Een marketingcampagne moet je over een langere periode bekijken. Bij een volgende campagne zullen we inhoudelijker gaan, zodat de abituriënten goed weten waar de HUB voor staat. We hebben trouwens bij het begin van het academiejaar oriëntatiemogelijkheden ingebouwd, en er zijn studenten die de switch hebben gemaakt van een academische naar een professionele opleiding.

GUIDO: Een student zou in dat geval kunnen redeneren: "Als ik een professionele bachelor haal aan de HUB , staat toch nog het woord ' universiteit' op mijn diploma. Bingo! "

De Ceulaer: Neenee, dat gaat niet op.

GUIDO: Hoezo? Zal de term 'Hogeschool-UNIVERSITEIT Brussel' dan niet op zijn bachelordiploma worden afgedrukt?

De Ceulaer: Kijk, de werknaam voor ons samenwerkingsverband was eerst Nieuwe Brusselse Instelling . Uiteindelijk hebben we beslist daar Hogeschool-Universiteit Brussel van te maken, omdat het daarover ook effectief gaat. Als die naam dan op het diploma terechtkomt, terwijl er duidelijk bij wordt vermeld dat de student bijvoorbeeld een professionele opleiding van de Ehsal heeft voleindigd, waar zit dan het probleem? Waarom zouden we niet mogen verwijzen naar het geïntegreerde samenwerkingsverband dat een meerwaarde heeft betekend voor deze opleiding? Vergeet trouwens niet dat de Associatie KU Leuven , die eveneens een meerwaarde creëert, óók op het diploma vermeld staat. Ik vind het jammer dat je de oefening die wij hier in Brussel hebben gedaan in een hoekje van communicatie en perceptiemanagement probeert te drummen, alsof het inhoudelijk niets voorstelt.

GUIDO: Is de HUB niet per definitie een tijdelijke constructie, in een onderwijslandschap dat zo sterk in beweging is?

De Ceulaer: Daar ben ik van overtuigd ja. Maar het is niet omdat een constructie tijdelijk is, dat je eraan moet verzaken. En een tijdelijk iets kan ook heel lang duren. Ik ben er trouwens van overtuigd dat de oefening waar wij momenteel mee bezig zijn, een stuk leerwinst zal opleveren voor de bredere operaties waar Vlaanderen nog voor staat. Zeker op het vlak van rationalisatie en integratie van opleidingen.

 

(HDP)