WORKAHOLICS: Guy Mortier

 

Binnenkort is Suske en Wiske & De Texas Rakkers te koop op dvd, een naar Vlaamse normen peperdure computeranimatiefilm naar de onsterfelijke strips van Willy Vandersteen. Een kinderfilm, jazeker, maar toen we vernamen dat Humo-icoon Guy Mortier had meegeschreven aan het scenario - een man die officieel al zes jaar met pensioen is, maar blijkbaar van geen wijken weet - werden we toch nieuwsgierig.

Mortier: Noem het zoals je wil, ik wil me gewoon bezighouden. De gedachte dat ik 's morgens niet zou weten wat gedaan, lijkt me vreselijk. Ik kan alleen maar hopen dat al die andere gepensioneerden geen veertig jaar tegen hun zin hebben gewerkt. Kijk, mijn huisdokter is niet meer van de jongsten, en die werkt ook nog verschrikkelijk hard. Ooit zal hij moeten stoppen, maar die mens doet een job waar zijn hart in ligt, waar hij iets in kwijt kan. Dat heb ik gelukkig ook altijd gehad. Vandaar dat ik me nu met veel plezier toeleg op filmscenario's, want daar had ik tijdens mijn carrière bij Humo geen tijd voor.

Mortier: Juist. (lacht) Infantiel inhaalgedrag, in dit geval.

Mortier: Dat zou kunnen. Als je in de creatieve sector zit, is je job in het beste geval ook wat je graag doet. In mijn geval was het dikwijls veel te zwaar, veel te hard werken, maar ik kon tenminste doen wat ik wou doen. Daar stond een loodzware opdracht tegenover, maar nog veel liever dat dan iets doen tegen mijn zin. Ik ben nooit met tegenzin gaan werken, maar ik heb wel een periode gehad dat ik op mijn tanden moest bijten, dat ik er helemaal door zat. Maar hoewel het soms hard en zwaar was, besefte ik dat ik een bevoorrechte job had. Ik had het geluk dat ik in die positie was terechtgekomen en ik wou er het beste van maken. Een pensioen is een feitelijke verandering van je statuut en je werkomstandigheden, maar als je daarna mag blijven doen wat je graag doet, dan stop je toch niet? Ik kan me dat nauwelijks voorstellen.

 

 

Mortier: Vele uren. Ik ben nog altijd consulent en ik hou me bezig met de cover. Ik werk ook aan een aantal rubrieken waarin ik me redelijk kan uitleven. Daarnaast geef ik advies op het vlak van promotie en maak ik de radiospots. Ik ben dus nog flink bezig, maar de grote beslissingen neem ik niet meer. Als men mij iets vraagt, dan zal ik antwoorden. Als men mij te lang iets niet vraagt en het ligt op mijn lever, dan zal ik het alsnog zeggen. Maar ik hoed er me wel voor dat ik niet een soort schoonmoeder van Humo word. Ik zorg ervoor dat ik niet demotiverend overkom: ik wijs vooral op het goede. Kortom, ik ben nog zeer ordentelijk betrokken bij het blad. Anders zou ik weggaan.

Mortier: Ik doe dat niet zo graag. Ik vind dat er verschrikkelijk veel oninteressante meningen verschijnen in kranten en bladen. Altijd dat moeten een mening hebben...

Mortier: Dat is dan ook in Humo. Daar sta ik volledig achter, maar zo absurd als Herman zou ik niet willen gaan. Ik zou waarschijnlijk toch iets willen vertellen en daar dan een draai aan geven. Maar ik ken mezelf: als ik me daarvoor engageer, lig ik ervan wakker. Ik vind wel dat een aantal dingen dringend eens moeten worden gezegd, over de media en televisie en de VRT en zo. En ze wórden niet gezegd, in geen enkele krant of tijdschrift, zelfs niet in Humo. Maar als ik dat nu wekelijks zou gaan doen, bestaat de kans dat ik er me zo kwaad in maak, dat ik na vier weken uitgeblust ben. Toch maar niet dus.

 

 

Mortier: Mijn werk is pas begonnen toen er al een basisscenario was, van Dirk Nielandt, op basis van het stripalbum. Het eerste wat ik heb gedaan, is de spreektaal natuurlijker maken. Tempo, extra dialogen, geen lange zinnen, humor, al eens een nieuwe situatie... Ze hadden mij bovendien gevraagd om de film ook voor volwassen aangenaam te maken, wat ik heb geprobeerd door er wat absurde humor in te steken. Ik had een pak absurde grappen bedacht, maar ze zijn bijna allemaal gesneuveld in de definitieve versie. Tja, ik dacht dat kinderen er niets op tegen zouden hebben en dat volwassenen er eens mee zouden kunnen lachen... Zo had ik op een bepaald moment bedacht dat tijdens het revolverduel een haar op Lambiks hoofd tegen hem zou beginnen te praten. (lacht) Ook de dieren wou ik doen spreken, maar toen hebben ze me duidelijk gemaakt dat elk nieuw sprekend personage weer zoveel geld kost, en het was al zo duur, dus ik moest dat wel schrappen. Kortom, ik ben in alle mogelijke richtingen bezig geweest. Daar kwam dan feedback op, zodat ik na een tijdje begon in te zien wat ik niet moest doen. Als scenarist moet je vooral zeer nederig zijn.

Mortier: Oei ja, dat is niet te vergelijken. Ik heb onlangs nog eens De Zaak Alzheimer gezien op televisie, voor het eerst sinds de première, en ik vond het echt een goeie film. Fantastisch qua beeldregie en zo. Maar dat had ik indertijd allemaal niet gezien! Tijdens de première zit je je af te vragen of het ritme goed zit, of de dialogen juist uitgesproken worden, waar deze of gene scène naartoe is...

Mortier: Nou en of. Ik zou het wel vaker willen doen. Ik vind het moeilijk om van scratch te beginnen, maar als iemand mij een scenario aanreikt waar ik de onnatuurlijke taal moet uithalen, waar ik moet zorgen dat het echt bekt, dat vind ik zeer boeiend.

Mortier: Daar heb ik helemaal niets op tegen. En eigenlijk, wat is tussentaal? Wie spreekt dat? Moeten we het niet eerder gekuist dialect noemen? Ach, het is nu eenmaal zo. Kijk naar Van Vlees en Bloed. Was dat tussentaal? Het doet er niet toe, want het zat juist. Het klopte helemaal, en zo moet het zijn. Waar ik op let, is dat er geen stadhuiswoorden zitten in een lopende zin. Je hoeft ook niet bang te zijn om eens een woord te herhalen. "Anderlecht scoorde het eerste doelpunt, waarna de jongens van voorzitter Vanden Stock wat inzakten, waarna paarswit terug op het veld kwam..." Een geforceerde constructie om toch maar het woord 'Anderlecht' niet te herhalen, terwijl je in de praktijk gewoon drie keer 'Anderlecht' zegt. Filmdialogen moeten normaal klinken. Bij De Zaak Alzheimer klopte dat helemaal. Ik heb op een bepaald moment één 'jij' gehoord die er niet in had mogen zitten, maar goed.

Mortier: Neen, want dat impliceert dat ik daarna niet meer zou weten wat gedaan met de rest van mijn dagen. Laat me dus maar voortdoen met prutsen aan scenario's, boeken lezen en me wat bezighouden met Humo. En misschien wil ik nog wel eens iets helemaal anders doen. Iets met muziek bijvoorbeeld. Ik ben begonnen als radiomaker, daar heb ik het meeste verstand van. Ik heb dat moeten laten vallen toen ik hoofdredacteur werd bij Humo. Maar ja, muziek draaien en platen kiezen, daar is tegenwoordig niet zoveel vraag meer naar. En het zou ook weer zoveel werk betekenen. De bindteksten moeten altijd goed en grappig zijn... Enfin, we zien wel. Gewoon bezig blijven.