WORKAHOLICS: Phara de Aguirre

 

 

 

Een workaholic die een loopbaanonderbreking neemt? Phara de Aguirre, de grande dame van de televisiejournalistiek, voegt de daad bij het woord. Haar laatavondtalkshow Phara op Canvas is inmiddels vervangen door Reyers Laat, maar ze kon het niet laten om vlak voor haar veelbesproken wintersabbatical nog snel een zevendelige reportagereeks te maken over de jongerencultuur. In Zeven dagen jong trekt Phara evenveel dagen op pad met heel uiteenlopende jongeren.

 

GUIDO: Wou je door het maken van individuele jongerenportretten op zoek gaan naar algemene trends bij de jeugd?

Phara: Ik was op zoek naar verscheidenheid, en liefst zo groot mogelijk. Per aflevering hadden we maar één draaidag, en daarin wilden we jongeren portretteren die heel verschillende dingen doen, maar wel binnen eenzelfde thema. Op zaterdag ging dat bijvoorbeeld over de manier waarop jongeren hun vrije tijd beleven. In de praktijk kwam het erop neer dat we 's morgens opstonden om mee de koeien te gaan melken, vervolgens naar een lanparty gingen... ken je dat?

GUIDO: Ja, waar gamers samenkomen om hun computers aan elkaar te koppelen.

Phara: Ik kende dat dus niet. (lacht) Daarna gingen we met een jonge supporter mee naar de Beker van België en we zijn geëindigd in een discotheek. Nu zal je zeggen: een discotheek, dat kennen we toch al? Juist, maar door die vier naast elkaar te zetten, proberen we een zeer verscheiden beeld te brengen van 'jeugd van tegenwoordig'. Let erop dat ik niet 'de jeugd van tegenwoordig' zeg, want volgens mij bestaat die niet.

GUIDO: Daar geef ik je geen ongelijk in. Het is waarschijnlijk onbegonnen werk om uit die portretten conclusies te trekken over de jeugd?

Phara: Maar dat wil ik ook niet! Ik ga er absoluut geen conclusies aan vasthangen. Het enige gevoel dat ik achteraf heb, is dat sommige jongeren heel goed bezig zijn, er zijn er die een zeer gewoon leven leiden en er zijn jongeren die ronduit in de shit zitten.

GUIDO: Dat had je op voorhand ook wel kunnen weten.

Phara: Dat klopt, maar ik wil het tonen. Wat doen jongeren allemaal, en op welke manier kunnen ze in de shit terechtkomen?

 

 

GUIDO: Zagen de geportretteerde jongeren jou als een indringer?

Phara: Nee. Absoluut niet, ze waren voorbereid. Ze waren gewaarschuwd dat we kwamen. Het is niet dat ik zomaar ergens binnenstapte. Er is een research aan voorafgegaan om die jongeren te vinden. Indringen in hun leven? Nee, helemaal niet.

GUIDO: Ik bedoel: een journaliste met jouw reputatie die op bezoek komt, met een cameraploeg erbij, dan zou je je als jongere toch geremd kunnen voelen?

Phara: Dat was eigenlijk geen probleem. Het enige probleem was dat we weinig tijd hadden. We hadden maar een kwart van een dag per jongere. Dan probeer je tot bij hun ziel te geraken door zo sterk mogelijke vragen te stellen. Soms lukt dat, en soms lukt dat minder goed.

GUIDO: Deed je het uit nieuwsgierigheid?

Phara: Het was dubbel. Nieuwsgierigheid is inderdaad een drijfveer in alles wat ik doe, maar het was ook omdat ik naast studiowerk graag reportages blijf maken. Reportages, beelden en interviews samenbrengen tot een mooi geheel, dat is een aspect van televisiemaken dat ik ook heel graag doe. Als ik een studioprogramma presenteer, kan ik dat allemaal niet doen. Ik wil die twee aspecten van televisie blijven onderhouden.

GUIDO: Je deed het niet - ik zeg maar wat - om de leefwereld van je eigen kinderen beter te leren begrijpen?

Phara: Nee. Jongeren interesseren mij, maar vijftigers interesseren mij bijvoorbeeld al evenzeer. Eigenlijk zou ik ook zo'n reeks kunnen maken over pakweg vijfenzeventigjarigen. Maar inderdaad, ik heb nog jongeren in huis, dus ik ken hun wereld een beetje. Met de nadruk op 'een beetje', want jongeren laten hun wereld niet volledig kennen aan hun ouders. Ik ken de wereld van mijn kinderen enigszins, maar er zijn nog veel andere werelden waar jongeren in leven.

GUIDO: Stellen die jongeren hun wereld dan makkelijker open voor een tv-reporter dan voor hun eigen ouders?

Phara: Ik wil tonen in wat voor wereld ze zitten, en soms vertellen ze daarbij iets over hun eigen ziel. En ja, soms is het makkelijker om dat bij een reporter te doen dan bij je vader of moeder. Ik heb een tweeling geïnterviewd die zelf zeggen dat ze heel goede ouders hebben, en dat is ook zo. Om bepaalde redenen hebben we die reportage vooraf moeten tonen aan hen en aan hun moeder. Die moeder begon te wenen en zei: "Dat hebben ze nu nog nooit tegen mij gezegd."

GUIDO: Pijnlijk om te horen.

Phara: Ja, ze was echt ontroerd. Daaruit blijkt dat je bepaalde dingen blijkbaar makkelijker aan een reporter verklapt dan aan je eigen ouders.

 

 

GUIDO: Bestaat de generatiekloof nog? Men zegt wel eens dat jongeren vandaag hun ouders beschouwen als hun beste vrienden.

Phara: Dat zit erin. Dat is inderdaad waar. Heel wat van de jongeren die wij hebben bezocht, wonen nog thuis en hebben daar geen enkele moeite mee. Generatiekloof... Natuurlijk blijft er een kloof in levenservaring. Als vijftiger heb je andere dingen meegemaakt dan als je vijfentwintig bent. Die kloof zal blijven bestaan, maar de machtsverhouding tussen ouderen en jongeren is wel veranderd. Er gebeurt veel meer in dialoog dan vroeger. (fronst haar wenkbrauwen) Kijk, nu ben ik toch aan het veralgemenen, en ik had me nochtans voorgenomen dat niet te doen.

GUIDO: Elke week verschijnen wel ergens resultaten van onderzoeken die peilen naar de jongeren van vandaag. Universiteiten, marketingbureaus, trendwachters, allemaal willen ze weten wat jongeren drijft.

Phara: Generatie X, Generatie Y, Generatie Z, is het dat wat je bedoelt? Ik lees die studies met veel belangstelling, en ik denk dan: tja, het is mensen hun job om dat soort terminologie te bedenken en om uit die studies allerhande trends menen te moeten destilleren. Maar daar was het mij niet om te doen. Ik wil geen algemeen oordeel vellen over de jeugd, ik wil een verscheidenheid aan jongeren tonen. Op die manier hoop ik dat mensen genuanceerd gaan denken over jongeren. Als journalist kan je geen werelden genoeg kennen, en nu heb ik de wereld van jongeren een beetje leren kennen.

GUIDO: Voor wie heb je het programma gemaakt?

Phara: Voor de Canvaskijker.

GUIDO: Van welke leeftijd?

Phara: Het wordt uitgezonden op zaterdagavond, en ik vrees dat op dat moment weinig jongeren voor de televisie zitten om naar Canvas te kijken. Maar ik vind het programma interessant voor alle leeftijden.

GUIDO: Heb je in sommige jongeren iets van de jonge Phara de Aguirre herkend?

Phara: Ik ben niet iemand die blijft hangen in hoe het vroeger was. Ik geniet van ieder moment van mijn leven, hoe langer hoe meer. Ik weet van mezelf dat ik een heel brave jongere was. Veel te braaf, achteraf bekeken. En dat heb ik niet herkend in de jongeren in dit programma. (lacht)

GUIDO: Welke van de zeven dagen heeft je het meest verrast?

Phara: De zondag is me het meest bijgebleven, vooral omwille van de laatste ontmoeting. We zijn dan gaan filmen bij een gezin in Antwerpen met een tweeling van zeventien jaar. De ene helft van de tweeling is vader, heeft een kindje van twee maanden. Bovendien hebben ze het niet breed in dat gezin. Daar ben ik van weggereden met het idee: lieve help, hoe moet dit verder? Hoe moet het verder met die jongen van zeventien, en hoe moet het verder met die kleine? Pas op, ze hebben fantastische ouders, echte schatten, maar toch ben ik daar met een diepe zucht buitengestapt.

GUIDO: Zou je op termijn een follow-up willen maken, met dezelfde getuigen op rijpere leeftijd?

Phara: We hebben alle jongeren gevraagd om tien jaar vooruit te kijken in de tijd. Ze hebben daar allemaal een antwoord op gegeven. Ik ben van plan om dat bij te houden en om binnen tien jaar, als het Canvas nog interesseert, te gaan kijken of hun dromen zijn uitgekomen.