Theo Dilissen, CEO en Managing Director van Real Software
In het hoekje naast de koffiekamer, waar elders de stagiairs gedumpt worden, zit bij Real Software grote baas Theo Dilissen. ”Ik deel mijn bureau met de CTO (chief technology officer). Teamgeest drijft mij, de kwaliteit van de medewerkers is enorm belangrijk. Door samen te zitten, praat je veel met elkaar, voel je waarmee ze bezig zijn.” Dilissen is een gewezen basketkampioen en heeft zijn weg naar de top van het bedrijfsleven zorgvuldig - en succesvol - uitgestippeld.
Kennis Maken is de titel van het boekje dat Dilissen recent op de markt bracht. Hij wil het belang beklemtonen van kennis en innovatie. Een samenleving moet oog hebben voor de zwaksten, maar moet ook zorg dragen voor de kennis-elite, de mensen die de samenleving dynamisch houden en nieuwe paden opsturen. Een man dus die jongeren aanmoedigt ijverig te studeren?
Dilissen: Doorgedreven kennis en specialisatie zijn belangrijk. Anderzijds stijgt in de toekomst het belang van clusters, van netwerken. Hiërarchie wordt minder belangrijk. Samenwerking in team met mensen binnen en buiten het bedrijf wordt de toekomst. Daarvoor heb je heel andere 'skills' nodig. 'Soft skills', al hoor ik die benaming niet graag.
GUIDO: Hoe kan je die 'skills' leren, trainen?
Dilissen: Die komen momenteel niet sterk voor in de curricula. Er moeten cursussen zijn: hoe in team werken, hoe productief zijn, processen analyseren. Alles start leuk, maar dan volgen de problemen en het moment van de waarheid. Als het binnen een bedrijf gebeurt, is er nog de druk van het bedrijfsbelang. Maar ook in samenwerking met mensen buiten het bedrijf moet je die momenten aankunnen.
GUIDO: Van een gewezen sporter had ik als antwoord verwacht dat je dat leert via sport en hobby.
Dilissen: Juist, daar leer je dat al spelend, zeker in ploegsporten. Je kan enkel winnen als team, je moet je opofferen ten voordele van het team. Het is goed zoiets intuïtief te leren, maar je moet het ook bewust leren, via lessen. In het bedrijfsleven is kunnen samenwerken even belangrijk als gespecialiseerde 'skills'.
GUIDO: Is je boek niet te veel geschreven vanuit het perspectief van de hogergeschoolde, van de spitstechnologie?
Dilissen: Ik heb het geschreven vanuit het belang van Real Software. De ICT-sector is inderdaad maar 4% van de economie. Dat zou 12% moeten worden, maar dan blijft er nog 88% over. De ICT heeft dus niet het monopolie op kennis. Ook elders is kennisoverdracht nodig. In Scandinavië wordt veel belang gehecht aan blijven leren. Een werkloze moet er bijscholen. En als je afwezig blijft op de cursus word je thuis opgehaald door mensen die daarin getraind zijn. De curricula zijn daar ook zo opgebouwd dat je studeren en werken afwisselt. Hier moet je op 18 jaar fundamentele keuzes maken, die je later soms betreurt. Er is flexibiliteit nodig om in functie van je eerste ervaringen te kunnen bijsturen, je eigen curriculum te kunnen opbouwen. Pas rond je dertigste weet je wat je wil.
GUIDO: Hoe kan een student vandaag die tekortkoming in het systeem voor zichzelf compenseren?
Dilissen: Door zoveel mogelijk dingen te doen. Een breed interesseveld te ontwikkelen, tijdens vakanties, door allerlei contacten, met lectuur. Aftasten waar je naartoe wil.
"Vrouwen moeten beter zijn dan mannen"
GUIDO: In de leiding van Real Software zit welgeteld één vrouw. Nochtans is je eigen vrouw een succesvol manager.
Dilissen: Wij zijn een ingenieursbedrijf en daarin zijn typisch minder vrouwen aanwezig. Toch blijft het zo dat vrouwen beter moeten zijn dan mannen om een aantal kansen te krijgen. Dat verandert wel, binnen vijf of tien jaar zal het bijgestuurd zijn. Vroeger was een vrouw helemaal verantwoordelijk voor het huishouden. Bij de nieuwe generaties is er al een betere verdeling. Koppels onderhandelen over wie wat doet, over carrières. Ik moet thuis negotiëren, mijn vader moest dat niet doen. Dat ontwikkelt zich.
GUIDO: Over carrières gesproken: is je loopbaan toeval of was het zorgvuldig gepland? Was je ambitieus?
Dilissen: Het is nooit helemaal gepland en nooit helemaal toeval. Ik denk dat ik ambitieus ben, ik wil graag winnen. Ik ben begonnen in commerciële functies. Al vrij snel had ik de ambitie om algemeen directeur te worden. Dan begin je op te bouwen: wat kan je goed, waar kom je tekort? Daarvoor heb ik corporate finance bijgestudeerd. Vanuit mijn opleiding sociologie wist ik wat een organisatie is, ik wist wat marketing is. Finance moest ik opbouwen. Ik heb daar heel bewust aan geschaafd. Ik heb ook gewerkt aan een eigen stijl, geleerd hoe ik het best resultaat kon bereiken.Op mijn dertigste heb ik nog een MBA gevolgd, als culminatie. En ik heb ook altijd gekozen voor bedrijven die daarop inspeelden.
GUIDO: Je hebt gewerkt voor bedrijven in de meest diverse sectoren.
Dilissen: Ik koos vooral voor nieuwe situaties. Het meeste leer je niet door theorie, door boeken. Dat is de basis, maar je leert het meeste in nieuwe situaties, met een andere complexiteit. Door in het bad te springen. Er was geen groot masterplan. Wel heb ik op elk niveau telkens twee stappen verder gekeken. Daar wou ik naartoe. Wat ook belangrijk was, waren een aantal mensen die de rol van voorbeeld speelden. Mensen die een jaar of tien ouder waren en vanuit eigen ervaring raad konden geven. Ook was er mijn vrouw met wie ik samen de volgende stappen in mijn loopbaan plande en evalueerde.
GUIDO: En nu?
Dilissen: Dat stopt niet. Ik wil dit bedrijf op de kaart zetten. Real Software heeft al een aardig parcours afgelegd, er is al veel opgelost (het bedrijf kende na een steile opgang een bijna fatale klap toen de ICT-zeepbel uiteenspatte - DDW).
GUIDO: Betekent dit dat je vroeger aan de eigen loopbaan dacht en nu aan het bedrijf?
Dilissen: Dat is correct. In een eerste fase wel. Al moet je voor je bedrijf altijd een aantal zaken realiseren, dat is een conditio sine qua non. Het is ook een sociale verantwoordelijkheid. Veel mensen hier hebben in moeilijke omstandigheden gewerkt. Dat brengt een verantwoordelijkheid met zich mee, die weliswaar niet eindeloos is. We zijn ook de grootste 'software community' in Vlaanderen. Dat is ook een bepaalde vorm van verantwoordelijkheid. Het is interessant wat je zegt. Vroeger keek ik welk bedrijf me kon helpen, nu wil ik dit bedrijf op de sporen zetten.
"Verandering geeft een energiestoot"
GUIDO: In welke sector heb je het liefst gewerkt?
Dilissen: Ik heb tien jaar in de geneesmiddelenindustrie gewerkt, tien jaar in de diensten (schoonmaakbedrijf ISS - DDW), en nu in de hi-tech. Je kan overal enorm veel lessen leren. Ik heb in mijn carrière ook internationaal leren denken. Ik heb me altijd als manager gevoeld en gedragen. En er via mijn 'skills' voor gezorgd dat ik altijd klaar was voor een andere sector. Ik ben een manager. Ik ga me niet substitueren tot een burgerlijk ingenieur. Ik zal wel zo'n mensen aantrekken, een strategisch kader creëren. Zoiets leer je, door van sector te veranderen. Als je van nul herbegint, moet je alles herdenken, je normale modellen werken niet meer. Je moet veranderen, dan leer je wat management echt is. Je ontwikkelt een aantal rasters om naar de business te kijken, om naar een organisatie te kijken. Zelf heb ik nogal wat crisissen gemanaged. Daar leer je doorheen kijken: welke delen van het bedrijf draaien goed, wat loopt slecht, wat zit in de grijze zone en welke keuzes maak je daarvoor. Dat heeft natuurlijk ook te maken met geaardheid. Ik kan me voorstellen dat bepaalde mensen in een bepaalde sector willen blijven, maar zo steek ik niet in elkaar. Verandering trekt me aan, dat geeft me een energiestoot.
(DDW)
Kennis Maken. Van kennen naar kunnen: kritische kanttekeningen bij de nv Vlaanderen is uitgegeven bij Lannoo. Via de website van Real Software (www.realsoftware.be) kun je een gratis exemplaar bekomen en deelnemen aan de maatschappelijke discussie die Theo Dilissen wil lanceren.