MARCEL GOTLIB, godfather van de absurde humorstrip
In het Belgisch Centrum van het Beeldverhaal in Brussel - zeg maar het stripmuseum - loopt een overzichtstentoonstelling van het werk van de Parijse tekenaar Marcel Gotlib. In de jaren '60 en '70 bracht Gotlib een ware revolutie teweeg in de humorstrip
, door het uitzinnige absurdisme à la 'Monty Python' te introduceren in het beeldverhaal.
"Het is eigenlijk begonnen met een autobiografische strip van zes pagina's in het tijdschrift Pilote in 1965," vertelt de inmiddels 71-jarige beeldenstormer. "Ik vind het nog altijd een mirakel dat hoofdredacteur Goscinny die pagina's heeft gepubliceerd." Die strip heet 'Le gag', en de zes originele pagina's zijn te zien op de tentoonstelling. En René Goscinny, dat was uiteraard de geniale scenarist van 'Asterix'...
GUIDO: Samen met Goscinny maakte je daarna de 'Dingodossiers', waarna je eind jaren zestig de totaal absurde 'Waanzin Waanzuit'-strips bedacht. Zou je kunnen zeggen dat jouw humor begon waar die van Goscinny eindigde?
Gotlib: Zo had ik het nog niet bekeken. Het is natuurlijk wel zo dat Goscinny veel te vroeg is gestorven (hij kreeg een hartaanval toen hij nog geen zestig was - HDP). Zijn werk had toen nog geen eindpunt bereikt. Als hij was blijven leven, dan denk ik dat Goscinny ook binnen zijn kijk op de strip nog verder zou zijn geëvolueerd.
GUIDO: Wat je in elk geval met hem gemeen hebt, is dat je humor gedragen wordt door overdrijvingen. Dat had je in 'Asterix' ook natuurlijk.
Gotlib: Ik zie wat je bedoelt. Obelix die een heel leger Romeinen met één vuistslag in de pan hakt, zulke hyperbolen vind je bij mij ook terug. Als ik een vent teken die iemand een klap voor z'n kop verkoopt, dan zal ik een arm tekenen van anderhalve meter lang met daaraan een vuist zo groot als een hoofd. En als iemand een schop in z'n kruis krijgt, zal de voet zich centimeters diep in de weke delen planten. (lacht) Mijn techniek berust niet louter dáárop, maar die overdrijvingen zijn er wel een belangrijk onderdeel van.
GUIDO: In de jaren zeventig en tachtig ging je daarin steeds verder, met legendarisch vunzige, maar onweerstaanbaar komische strips als 'Hamster Joviaal', 'Koos Voos' en 'Rhâââ Lovely'. Kinderen niet toegelaten!
Gotlib: Ik vind het vreemd dat men die strips beschouwt als voor volwassenen, juist omdat er zoveel moppen in zitten over scheten en lullen en tieten en noem maar op. Elk kind van tien jaar dóet niets anders dan de hele dag grappen en grollen maken over die onderwerpen. Ik vond het een interessant experiment om die platvloerse onderwerpen te benaderen met mijn vakkennis als striptekenaar en humorist. Onderbroekenlol, maar dan gebracht met een volwassen professionalisme. De tijdsgeest was er ook rijp voor.
GUIDO: Daarna ben je vrij onverwacht stilgevallen.
Gotlib: Ik was er een beetje op uitgekeken. Ik kreeg het ook te druk als hoofdredacteur van Fluide Glacial (het langst lopende Franse stripblad, in 1975 door Gotlib opgestart en vandaag nog steeds in de kiosken - HDP). Ik heb een tijdlang helemaal niets getekend. Daarna heb ik de draad weer opgenomen, maar niet meer zo intensief. En vandaag amuseer ik me met animatiefilmpjes voor Canal+, waarin ik parodieën maak op beroemde schilderijen.
GUIDO: Misschien ben je wel bewust gestopt met tekenen voordat de inspiratie op was?
Gotlib: Misschien niet bewust, maar het was natuurlijk wel meegenomen, want ik geef toe dat ik me voor sommige gags in Fluide Glacial echt heb moeten forceren. Dat zie je er trouwens aan.
GUIDO: Vind je het niet raar dat je als geboren en getogen Parijzenaar een overzichtstentoonstelling krijgt in Brussel?
Gotlib: Ach, Parijs, een stad vol opgefokte culturo's. Hier in Brussel weten ze de negende kunst tenminste te waarderen. Al is dat eigenlijk ook weer een term waar ik niet zo van hou...
Rhâââ Gotlib, Belgisch Centrum van het Beeldverhaal, Zandstraat 20, 1000 Brussel, tot 17 september 2006
(HDP)