Het jobparcours van WIM OPBROUCK

Weinig acteurs zijn herkenbaarder, geliefder en ook wel sympathieker dan Wim Opbrouck. Naar aanleiding van zijn hoofdrol in Lenny Van Wesemaels debuutfilm Café Derby gingen wij met Wim op een tuinterras zitten, waar we uitgebreid mochten peilen naar zijn jobparcours.
 
"Met wat ik heb verdiend met mijn allereerste rol in een VTM-soap, heb ik mijn eerste auto gekocht."
 
 
GUIDO: In Café Derby speel je een marktkramer. Is een acteur ook niet een soort marktkramer die emoties verkoopt?
Wim: Daar heeft het wel iets van. Een acteur moet de mensen naar de toneelzaal of de filmzaal krijgen. Je weet toch waar het woord 'toneel' vandaan komt? Van 'tonnenspel'. In de oervorm van theater ging men op een ton staan om zijn ding te doen. Nu is dat een podium geworden in een schouwburg of een cultureel centrum, maar uiteindelijk maakt dat niets uit: je bent er om een verhaal te vertellen dat iets teweegbrengt bij het publiek. Een marktkramer heeft dat ook: als zijn publiek onverschillig blijft, verkoopt hij niets. Hij moet ze meeslepen in zijn verhaal. Maar ja, eigenlijk ben ik niet echt een verkoper hé. Ik hang nog te veel af van subsidies. (lacht)
 
Artiste peintre
 
GUIDO: Wat wou je worden toen je tien jaar was?
Wim: Ik droomde er toen al van om iets te doen in de cultuur. Ik was als jonge knaap altijd met van alles bezig: plastische kunst, muziekschool... Uiteindelijk is het vooral acteren geworden, en ik ben natuurlijk gelukkig dat ik daarin al zoveel mooie dingen heb kunnen doen.
GUIDO: Was het voor jou als achttienjarige evident om naar de toneelschool te gaan?
Wim: Ja, dat ging redelijk vanzelf. Al zag ik mezelf ook wel als schilder, dus ik heb er ook over nagedacht om voort te gaan in de plastische kunsten. Als artiste peintre in een atelier doeken zitten te schilderen, dat was mijn ultieme jongensdroom. Maar ik ben opgegroeid in de jaren tachtig, en toen kwamen de kunsthappenings op, waarbij de plastische kunsten werden verweven met het theatrale. Gilbert and George die zelf in hun werk mee acteerden, zulke dingen. Dat trok me wel aan, ik bootste dat na. Zo heb ik als zeventienjarige eens vierentwintig uur aan een stuk in een houten kist piano zitten improviseren. Hoewel ik vandaag nog altijd teken - ik heb nog veel lay-out gedaan voor NTGent - bleek dan toch de toneelschool de juiste keuze te zijn.
GUIDO: Heb je je ouders daarvan moeten overtuigen?
Wim: Nee, mijn ouders lieten me volledig mijn eigen weg gaan en steunden me in elke stap die ik zette. Vandaag doe ik eigenaardig genoeg het tegenovergestelde met mijn kinderen. "Haal eerst maar een serieus diploma, daarna kan je altijd nog spelen." Mijn dochter heeft artistieke ambities, maar ze studeert nu psychologie. Wel, ik vind dat een heel goede voorbereiding. En ik meen dat ook! En later kan ze dan nog mijn burn-out komen behandelen ook. (lacht)
 
Bijgelovige acteurs
 
GUIDO: Wat was je eerste betaalde job als acteur?
Wim: Dit is een outing hé: ik heb nog meegespeeld in het allereerste seizoen van de VTM-soap Wittekerke. Mijn personage heette Semtex, en samen met Koen De Bouw vormde ik een boosaardig duo. Ik had twee weken opnametijd, en toen ik thuiskwam ben ik met het geld dat ik had verdiend een Citroën gaan kopen.
GUIDO: Hola, dat betaalde precies niet slecht?
Wim: Hela, Guido, kalmpjes aan. Een occasie van vijfhonderd frank natuurlijk, wat denk je wel? Nee, ik speelde ook in een van de eerste sitcoms van VTM: Copy Copy. Toen zat ik zelfs nog op school. Mijn eerste opdracht voor het theater was iets in het Raamtheater.
GUIDO: Had je toen al door: het is aan het lukken, ik zal mijn brood wel kunnen verdienen als acteur?
Wim: Ja, al denk ik vandaag soms nog: het is te hopen dat het blijft duren. Acteurs zijn zeer bijgelovig. Als je je tevredenheid nog maar durft te vernoemen, vrees je dat die meteen aan diggelen zal worden geklopt. Ik dacht soms: ik ben eigenlijk helemaal geen acteur, en op een dag zal iemand dat eens doorhebben. En carrière vond ik al helemaal een vies woord.
GUIDO: Dus je hebt - laat ik dat vies woord toch maar gebruiken - je carrière niet echt gepland?
Wim: Achteraf gezien misschien juist wel. De dingen nastreven die je graag wil doen, da's ook een vorm van carrièreplanning. Maar beroemd worden of zo, daar had het in elk geval nooit iets mee te maken.
GUIDO: Moet jij nog dikwijls auditie doen, met jouw staat van dienst?
Wim: Soms komen de dingen op je af, maar soms moet je er ook achteraan gaan. Vooral in het buitenland, waar ze me nog niet zo goed kennen. Als ik morgen met Lars von Trier wil werken, dan zal ik hem een brief moeten schrijven en hopen dat ik auditie mag gaan doen. Dat is iets waar je doorheen moet, en als het op een respectvolle manier gebeurt, ben ik daar ook niet vies van. Een auditie komt trouwens niet per se altijd neer op tonen wat je kan. Dikwijls zijn het ook gesprekken: babbelen met de regisseur over de rol die hij of zij je wil aanbieden, om te zien of het klikt. Want als het niet klikt, dan moet je het niet doen. Je moet op zoek gaan naar gelijkgestemde zielen om mee samen te werken. Het is geen toeval dat de juiste mensen bij elkaar worden gezet. Dat je het acteursgroepje uit In De Gloria grotendeels weer zag opduiken in Het Eiland.
 
Escapisme
 
GUIDO: Is er veel ballast in het professionele leven van een acteur?
Wim: Dit geldt niet alleen voor acteurs, maar de grootste professionele frustratie vind ik de mobiliteit. Of liever: het gebrek eraan. Dat je niet meer deftig van punt a naar punt b kunt geraken in dit land. Ik ben sinds kort toegetreden tot de gilde van de plooifiets. Superhip, maar het kan gewoon niet anders. Met mijn auto geraak ik in de stad niet meer waar ik moet zijn. Ach ja, ballast is een lelijk woord hé. Je krijgt wel met een aantal zaken te maken die minder aangenaam zijn. Kritiek bijvoorbeeld. Een acteur wordt beoordeeld op alles wat hij doet, en dat is iets waarmee je moet kunnen omgaan. Als iets wordt afgekraakt, dan moet je je rug rechten.
GUIDO: Kan je dat nu beter dan in het begin?
Wim: Ik heb het gevoel van wel, maar kritiek blijft je toch raken. Er zijn maar een paar beroepscategorieën die daar last van hebben. Schrijvers, regisseurs, acteurs, kunstenaars en chef-koks. Die worden beoordeeld op alles wat ze doen. Maar er zal straks geen recensie verschijnen over dit interview hé, of jij mijn woorden goed of slecht hebt opgeschreven. Begrijp je het verschil?
GUIDO: Heb je nooit gedacht: ik ga iets radicaal anders doen?
Wim: Als ik op een herfstige vooravond in de auto zit, in de gietende regen op weg naar een voorstelling, en er speelt een triestig liedje op de radio, dan overvalt die gedachte me wel eens. Dan denk ik: ik verhuis naar Nieuw-Zeeland, om daar in compleet isolement te gaan wonen. Ik heb nogal een neiging tot escapisme. Ik moet soms eens weg kunnen, als tegenreactie tot het altijd bezig zijn in groep. Altijd zoveel energie steken in alles. Altijd aan die kar trekken...
GUIDO: Had je daar niet het meest last van in de jaren dat je artistiek directeur was van het NTGent?
Wim: Toen spookte dat idee vaker in mijn hoofd, dat is juist. Ik stond toen onder grote druk, die ik van mezelf probeerde af te schrijven in teksten. Helemaal privé hoor. Wel, als ik die teksten vandaag herlees, daar zit veel negativiteit in. Ik heb toen zeven jaar lang vierentwintig uur op vierentwintig gedraaid, want naast mijn opdracht als artistiek directeur ben ik ook altijd blijven spelen. Dat bleef dag en nacht door mijn hoofd malen. Een bedrijf met honderdtwintig werknemers runnen, conflicten beheersen, brandhaarden blussen, dat was heel vermoeiend. Maar het is wel goed gelukt; ik heb die opdracht mooi kunnen achterlaten. Ik had ook niet gewild dat het zou mislukken, en het is niet gebeurd.
 
(HDP)