Dubbelcarrière: arts en natuurfotograaf David Pattyn

De gemiddelde werknemer vindt 38 uur zwoegen en zweten per week meer dan welletjes, maar niet iedereen neemt daar genoegen mee. Sommige actievelingen hebben zoveel poeier in hun lijf, dat ze erin slagen om naast hun dagjob nog een tweede carrière op poten te zetten. GUIDO ontsluiert de geheimen achter hun dubbelcarrière.

"Mensen kunnen zich niet goed voorstellen wat ik ervoor over heb om een foto te kunnen nemen."

 

David Pattyn groeide op in Oudenaarde, studeerde in Gent en woont en werkt in Nederland. Hij is anesthesist en intensivist in het Jeroen Bosch-ziekenhuis in Den Bosch, maar wat zijn patiënten niet weten is dat David er een parallelle carrière als natuurfotograaf op nahoudt. En dat hij daar heel ver in gaat en internationale prijzen mee wint.

GUIDO: Ben je bewust naar Nederland getrokken?

David: Heel bewust. Tijdens onze opleiding in België draaiden wij weken van tachtig uur, zonder overdrijven. Mijn vrouw specialiseerde toen voor kinderarts, ik voor anesthesist. We hadden periodes van één of twee weken dat we elkaar helemaal niet zagen omdat onze diensten elkaar overlapten. Een vriend vertelde me dat in Nederland de nadruk meer op opleiding lag, terwijl je in België vooral hard moest werken. We zijn dan verhuisd, en daar heb ik nooit spijt van gehad.

Op wolkjes

GUIDO: Of het nu in België of Nederland is: arts in een ziekenhuis lijkt me een zwaar en tijdrovend beroep.

David: Dat is ook zo. De organisatie en de werkomstandigheden in Nederland zijn wat beter dan in België, maar je mag daar nu ook weer geen karikatuur van maken. Ik leid hier geen luilekkerleventje hé. Ik zit nog altijd tussen de vijftig en zestig uur per week in het ziekenhuis.

GUIDO: Toch slaag je erin om tegelijk op professioneel niveau aan natuurfotografie te doen.

David: Ik fotografeer vooral in de tijd die er zogezegd niet is. Ik sta ten laatste om vier uur op en trek de natuur in. Dan kun je profiteren van de beste lichtomstandigheden en de rustigste momenten. Tegen acht uur ben ik terug thuis, of ga ik werken. Dat is natuurlijk wel vermoeiend, je houdt dat geen dagen aan een stuk vol. Op vakantie doe ik het ook. Ik ga op reis met mijn gezin, en overdag gaan we met de kinderen naar het strand of doen we uitstapjes. Maar de vroege ochtenden zijn voor mezelf. Dan ga ik fotograferen, en tegen het ontbijt ben ik terug.

GUIDO: Je maakt dus tijd voor je hobby door minder te slapen. Klinkt niet echt gezond.

David: Het is fysiek vermoeiend, maar de lol die ik eraan beleef, maakt dat direct weer goed. Als ik vroeg in de ochtend heb kunnen fotograferen wat ik wil, loop ik de rest van de dag op wolkjes, ook al ben ik moe.

GUIDO: Om dokter te worden heb je lang gestudeerd, maar als fotograaf ben je autodidact.

David: Euh, ja, maar als student ben ik eigenlijk ook nooit naar de les geweest. (lacht) Daar ben ik het type niet voor, en dat is nog altijd zo. Ik kan niet langer dan vijf of tien minuten naar een uiteenzetting luisteren zonder mijn aandacht te verliezen.

GUIDO: Dus als dokter ben je eigenlijk ook autodidact?

David: (lacht) Wel, het is een feit dat ik het vooral uit boeken heb geleerd. Aan lessen heb ik nooit veel gehad. Ik lees artikelen in tijdschriften en boeken, zo blijf ik bij. Met het fotograferen is dat ook zo gegaan. In het begin maak je vakantiefoto's op reis, zoals iedereen. Maar je wil dat wat beter doen, en dan lees je al eens een fototijdschrift, en zo gaat de bal aan het rollen. Ik heb een kast vol boeken over natuur en fotografie, en die lees ik allemaal. Ik kijk ook veel naar andermans werk. Op die manier heb ik het geleerd.

Drijvende schuiltent

GUIDO: Op welk moment heb je beseft dat je met je foto's meer kon doen dan ze in een album plakken?

David: Omdat ik wilde bijleren, zocht ik contact met mensen die bezig zijn met hetzelfde. Zo kwam ik in een fotoclub terecht in Nijmegen. Dat was een les in bescheidenheid, want ik besefte dat ik nog veel moest bijleren om hun niveau te halen. Na veel oefenen kom je een beetje in de buurt, en toevallig werd ik dan gevraagd om in Apeldoorn een lezing te geven over mijn werk. Daar waren beroepsfotografen aanwezig, en die waren toch redelijk enthousiast. Een van hen heeft contact opgenomen met de directeur van een fotostockbureau, en zo ben ik terechtgekomen bij Fotonatura , een van de grootste bureaus voor natuurfotografie van Europa. Zij verkopen mijn foto's aan tijdschriften, aan particulieren, aan reclamebureaus...

GUIDO: Je hebt dus een agent.

David: Klinkt indrukwekkend hé? (lacht) Ach, natuurfotografie betaalt niet goed. Ik begin stilaan de kosten van mijn materiaal eruit te halen, maar dat is het dan ook. Leven van mijn fotografie zou niet mogelijk zijn.

GUIDO: Dat klinkt alsof je het eigenlijk wel zou willen.

David: (twijfelt) Dat weet ik zo nog niet. Beroepsfotografen zijn afhankelijk van de opdrachten die ze krijgen. Ik doe wat ik wil. Ik heb een vast inkomen als anesthesist, en als fotograaf kan ik gewoon mijn zin doen. Al geef ik toe dat ik soms wel een beetje dwangmatig ben. Ik ga twee keer per jaar alleen op reis, en dan ben ik er echt van 's morgens tot 's avonds mee bezig. Dan wil ik het zo goed mogelijk doen. Het is verslavend.

GUIDO: Hoe fanatiek ben je dan?

David: Als ik watervogels fotografeer, zit ik zelf in het water. Mensen kunnen zich niet goed voorstellen wat ik ervoor over heb om op ooghoogte van zo'n vogel terecht te komen. De truc is: je moet al in het water zitten wanneer het nog pikdonker is. Ik draag dan een duikpak met speciaal isolatiemateriaal en zit in een drijvende schuiltent. Daar kruip ik 's nachts in, en ik hou me koest. Wanneer het licht wordt, denken de vogels dat het een stuk drijvend vuil is, en besteden er verder geen aandacht aan. En dan wacht ik, urenlang. Eerst tot het licht goed zit, en dan tot de vogels dicht genoeg komen om er foto's van te maken. Het beste waarop je kunt hopen, is dat je natuurlijk gedrag kunt observeren en fotograferen. Een vogel die zijn jong aan het voeren is, of die in dreighouding gaat zitten tegenover een andere vogel. Soms doe ik wel redelijk gekke dingen voor een foto. Zo was mijn vrouw niet echt blij toen ik in Brazilië een anaconda aan zijn staart trok om hem terug op de weg te krijgen. (lacht) Niet het meest verstandige wat ik ooit heb gedaan.

GUIDO: Jij moet wel een buitengewoon geduldig man zijn.

David: Vaak wel ja. Een van de foto's waarmee ik een prijs heb gewonnen, was een portret van twee leeuwinnen in de Kalahari. Leeuwen doen eigenlijk de hele dag niets. Ik had ze 's morgens gevonden, ze lagen vlak bij de weg te slapen. Gedurende de eerste zeven uur hebben ze niets gedaan. Zeven uur wachten in je auto, terwijl het buiten veertig graden is in de schaduw, dat is lang. Een uur voor zonsondergang werden ze wakker, en dan heb ik mijn foto kunnen nemen. Toch nog een geslaagde dag, maar voor hetzelfde geld was ik zonder foto terug naar het kamp gereden.

(HDP)

Klik hier voor meer informatie