Tv-oplichter TOM WAES

We leerden hem kennen als de arrogante broer in Het Geslacht De Pauw . Met Trigger Happy/Tragger Hippy/Hagger Trippy gaf hij het genre van de verborgen-cameragrap een geslaagde make-over. In Tomtesterom verlegde hij zijn eigen grenzen en dit najaar is Tom Waes op VT4 van plan ons op te lichten.

 

"Neem dat oplichten maar letterlijk. Ik ga mensen en bedrijven bedriegen, het geld uit hun zakken slaan."

 

De Oplichters wordt de Vlaamse versie van het BBC-programma The Real Hustle . Kijk de komende weken goed uit je doppen, want volgens Tom Waes mogen we het woord 'oplichten' letterlijk nemen. "Verwacht vooral geen programma om te lachen," zegt hij. "Er zal wel wat humor in zitten, maar we gaan echt mensen bloedernstig oplichten. Letterlijk, al zullen we natuurlijk de slachtoffers direct hun bezittingen teruggeven zodra onze stunt gelukt is. En die slachtoffers, dat kunnen zowel bedrijven als particulieren zijn. Deze keer gaan we niet alleen de man in de straat aanpakken. Overal waar we geld kunnen uitslaan, en waar we mensen kunnen bedriegen, zullen we dat proberen te doen. En juist daardoor zullen we het systeem blootleggen, zodat je als kijker merkt hoe goedgelovig mensen vaak zijn."

 

GUIDO: Is een televisiemaker niet per definitie een beetje een oplichter?

Waes: In technisch opzicht misschien wel ja. Bij Tomtesterom was mijn fundamentele eis dat alles wat je te zien kreeg, echt moest zijn. Maar ook daar hebben we af en toe wel eens een tweede take gedraaid, bijvoorbeeld van ik die ergens binnenkom, omdat het er de eerste keer niet goed opstond. Natuurlijk. Dat is tv maken.

GUIDO: Een milde vorm van oplichterij.

Waes: Tja, dat is nu eenmaal zo. Soms heb ik daar wel moeite mee, maar dat is eigen aan tv maken. Voor Tomtesterom heb ik echt het Kanaal proberen over te zwemmen. Het is niet gelukt, en dat was niet in scène gezet, dat was echt. Mochten we nu gefaket hebben dat het me wel gelukt was, dan had je mij een oplichter mogen noemen. Maar het is wel zo dat we nadien nog een zogenaamde voorbereidingsscène hebben gedraaid, terwijl het echte zwemwerk al achter de rug was. Dat kon nu eenmaal niet anders in de planning, want we hadden maar een beperkt aantal draaidagen per aflevering.

GUIDO: In De Oplichters werk je met mysterieuze 'handlangers'. Je wil niet zeggen wie ze zijn, maar aan welke criteria moesten ze voldoen?

Waes: We hebben elk van die mensen getest aan de hand van echte scams . Ze kwamen bij ons op een soort auditie, waar ze getest werden op lef . We stuurden ze direct naar buiten, en daar moesten ze de mensen iets gaan afluizen. We hadden er wel voor gezorgd dat de personen die daar buiten rondliepen figuranten van ons waren, maar dat wisten mijn kandidaat-handlangers niet. Zo hebben we ze gecast: hoe hard durven ze ervoor gaan, hoe hard duwen ze door om hun doel te bereiken.

 

Niet opbranden

 

GUIDO: Ook nu maak je gebruik van de verborgen camera. Dat is blijkbaar een onuitputtelijk procédé?

Waes: Ja, en in dit geval hebben we het ook nodig. Het programma zal aaneenhangen van beelden gedraaid met verborgen camera's, bestaande securitycamera's, enzovoort.

GUIDO: Ben je niet bang dat die capriolen met de verborgen camera binnenkort niet meer zullen lukken, omdat je kop te bekend is geworden?

Waes: Ach, ik kan me vermommen, en ik doe ook niet alleen verborgen camera hé. Tomtesterom was toch helemaal iets anders, en in 2010 of 2011 ga ik voor de VRT ook weer iets totaal nieuws maken, dat niets met verborgen camera te maken heeft. Maar je hebt ergens wel gelijk. Gisteren nog moest ik een nieuwe nummerplaat gaan halen voor mijn wagen, omdat de oude onderweg van mijn fietsrek was gedonderd. Ik stapte die winkel binnen, en ik zag direct aan de vent achter de toonbank dat hij nerveus werd en aan het rondkijken was waar ergens de camera verscholen zat. Da's soms wel lastig. Maar eigenlijk vind ik dat ik het uitpakken met mijn bekende kop nog vrij goed doseer. Het afgelopen jaar heb ik Hagger Trippy en Tomtesterom gemaakt, that's it . Maar ja, er zijn ook nog al die herhalingen geweest, van Het Geslacht De Pauw , van Iedereen Eco , Hagger Trippy , een Aspe waar ik in gespeeld heb... Dan krijg je inderdaad misschien wel de indruk dat ik overal opduik. Maar ik heb ervoor gekozen om niet exclusief voor één zender te tekenen. Ik ben verbonden aan het productiehuis Toreador, niet aan een zender. En als je vindt dat mijn kop overal verschijnt, weet dan dat ik tegen heel veel dingen nee heb gezegd, want anders had ik ook nog in 1000 Zonnen en De Zwarte Doos en zo gezeten. Ik ben dus zeker niet bewust bezig met zoveel mogelijk op tv te komen. Ik probeer mezelf niet op te branden.

 

Plaatsvervangende gêne

 

GUIDO: Heb je nooit last van plaatsvervangende gêne terwijl je iemand een kloot staat af te draaien?

Waes: Ja, vooral bij Trigger Happy . Heel erg zelfs. Bij De Oplichters denk ik dat het minder zal zijn, maar bij Trigger Happy sta ik terwijl ik bezig ben soms te denken: dit is toch gewoon niet te doen, hoe hard deze mens er aan het intrappen is. Vooral bij die interviews heb ik dat. Maar ik doe voort zolang het moreel niet verwerpelijk wordt. Als iemand over de rooie gaat, of je voelt dat iemand emotioneel aan het worden is, dan breek je het direct af. Ik heb ooit bij een vrouw aan de deur gebeld die ik probeerde wijs te maken dat haar man lid was van een parenclub, en dat ik hem kwam uitnodigen voor het heropeningsfeest. "Dat kan niet," zei die vrouw. En ik er maar op hameren dat het wel kon. En toen zei ze: "Dat kan niet, want mijn man is overleden." Tja, dan zet je natuurlijk onmiddellijk de camera uit. Herinner je ook de uit de hand gelopen verborgen-cameragrap van Erik Goossens in zijn programma Kan Dit indertijd, toen hij in een mortuarium als levend lijk een schoonmaakster in een hoek drumde. Die vrouw heeft Goossens een proces aangedaan, en hij heeft dat verloren . Je moet weten waar de grens ligt. Als je die overschrijdt en blijft doorduwen, dan ben je fout bezig. Ik heb niet het gevoel dat ik die grens ooit heb overschreden. Ik slaap gerust 's nachts.

GUIDO: Als je zulke scènes draait,   ben je dan aan het acteren of improviseren?

Waes: Ik vind het honderd percent acteren, maar er is geen uitgeschreven script. Je kent het beginpunt en je weet waar je naartoe moet, maar daartussen moet je inderdaad keihard improviseren. Soms lukt dat, en is het geniaal wat je op zulke momenten uitkraamt, maar vaak ook denk je achteraf: shit, ik had dit of dat moeten zeggen, ik had zus en zo moeten reageren. Maar ook daar wil ik niet in valsspelen, dat zou ik fout vinden. Als de klank van de opname onverstaanbaar is, durven we er wel eens een soundbite in plakken, maar achteraf gefabriceerde 'spontane vondsten' gaan toevoegen, dat doen we niet.

GUIDO: Geeft dat een kick, dat je maar één kans hebt om de opname te doen lukken?

Waes: Absoluut, dat maakt het juist leuk. Pas op, ik acteer ook graag. In een film meespelen, dat is heel plezant werk. Maar wat ik nu in mijn tv-programma's doe, geeft me nóg meer voldoening.

 

(HDP)