De uitzendsector is in volle opmars
429.000. Dit is het aantal mensen in België dat in 2004 voor minstens een dag werd tewerkgesteld via een uitzendkantoor. 103.000 onder hen waren jobstudenten.
Voor de uitzendkantoren zelf werken 5600 mensen in vaste dienst. Om maar te zeggen dat hier heel wat jobmogelijkheden liggen.
Uitzendkrachten zijn in hoofdzaak jongeren, zo blijkt. Maar liefst 64 procent is jonger dan 31 jaar, 45 procent jonger dan 25 jaar. Een kwart van alle uitzendkrachten is een pas afgestudeerde. De sector zelf zegt een “springplank” te zijn voor de jonge werkzoekende. Dit wordt ook bewezen door de cijfers. Zowat de helft van de uitzendkrachten schakelt over naar vast werk of krijgt daartoe een aanbod van het bedrijf waar ze werken. Het opleidingsniveau van uitzendkrachten stijgt geleidelijk. Momenteel is tweederde van de uitzendkrachten arbeider, ruim een derde bediende. Bijna een derde van de uitzendkrachten is hooggeschoold (meer dan middelbaar), vooral dankzij de jobstudenten. Iets meer dan de helft heeft een diploma middelbaar (veelal technisch en beroeps). Volgens Frédéric Druck van de sectorfederatie Federgon raken de uitzendkantoren steeds meer betrokken bij de aanwerving van kaderleden door bedrijven. Ze nemen de rol over van de selectiekantoren. Bedrijven willen snel kunnen aanwerven, en dit kan via een uitzendkantoor. Bovendien zijn steeds meer kantoren gespecialiseerd, zodat ze die dienst kunnen bieden. De uitzendkantoren nemen een steeds grotere plaats in op de arbeidsmarkt, en dit zal nog wel enkele jaren aanhouden. Bovendien is er momenteel een vrij goede conjunctuur wat aanwervingen betreft. Wat de verloning betreft, krijgen uitzendkrachten wat een vaste werknemer met die ervaring op die positie zou krijgen. De gelijkheid is gegarandeerd, ook wat betreft bijkomende voordelen. Dit betekent dat moet worden gekeken naar de cao (collectieve arbeidsovereenkomst) van de betrokken sector. Voor moeilijker in te vullen functies kan een hoger loon bedongen worden. Het gaat dan om de zogenaamde knelpuntberoepen, beroepen waarvoor bedrijven en dus ook uitzendkantoren moeilijk mensen vinden. De groei van de uitzendsector zorgt ook voor een groei in het aantal ‘uitzendconsulenten’. Dat zijn mensen met sterk verschillende profielen, vermits ook de sector gediversifieerd is. Er zijn commerciëlen, mensen met een HR-opleiding, project managers… Wel ziet Druck een aantal kenmerken die noodzakelijk zijn. “Je moet een ingewikkelde reglementering die voortdurend wijzigt kunnen beheersen. Je moet commercieel zijn. Je moet over belangrijke sociale vaardigheden beschikken om te kunnen omgaan met de werkzoekenden, ook diegenen die je moet teleurstellen. Je moet kunnen omgaan met verschillende culturen, de uitzendsector stelt veel allochtonen tewerk. Je moet de vaardigheden hebben om te kunnen selecteren en rekruteren. En je moet onder stress kunnen werken. Als je dat allemaal kan, is het heel gevarieerd en interessant werk, met veel waardering.” Frédéric Druck heeft nog twee tips. Eentje voor potentiële uitzendkrachten, eentje voor potentiële consulenten. Als potentiële uitzendkracht telefoneer je het best eens vooraf naar de kantoren, om te horen hoe ze hun inschrijvingen organiseren. Sowieso is het altijd goed om je eens te laten ‘screenen’, je talenten te laten onderzoeken. Als je consulent wil worden, zijn spontane sollicitaties een goede weg. Wacht niet tot een advertentie verschijnt. Misschien verschijnt ze wel nooit, omdat anderen je voor zijn.
Creyf’s
"Een jaar interimarbeid wordt door bedrijven beschouwd als een pluspunt"
Als groot uitzendbedrijf richt Creyf’s zich op geschoolde en ongeschoolde arbeiders, en op bedienden in alle mogelijke sectoren. Voor sommige sectoren, bouw en horeca bijvoorbeeld, heeft het bedrijf aparte filialen, zoals Creyf’s Construct. Jongeren/starters vormen het leeuwendeel van de doelgroep. Meer dan 60 procent van de mensen die via Creyf’s geplaatst worden zijn tussen 18 en 26 jaar. De groep tussen 18 en 34 jaar is goed voor 80 procent. In totaal zendt Creyf’s 12.000 mensen per dag uit, aldus Johan Sack. Voor het grootste deel van de uitzendkrachten mondt dit uit in vaste tewerkstelling. Bij Creyf’s heeft meer dan 65 procent na minder dan een jaar vast werk bij een van de bedrijven waar ze intussen gewerkt hebben. Op sectorniveau ligt dat percentage net boven de helft. Volgens Sack biedt dit pad voordelen voor zowel de jongeren als het bedrijf. De jongere kan een brede ervaring opbouwen, zonder zelf voortdurend op zoek te moeten gaan. De bedrijven kunnen nieuwe werknemers eerst enkele maanden testen, zonder zelf veel moeite te moeten doen. Dit geldt ook voor hogergeschoolden. Een of meerdere jaren interimarbeid wordt door bedrijven niet beschouwd als een negatief punt, integendeel. Mensen met een diploma in een knelpuntberoep (waar bedrijven moeite hebben om vacatures in te vullen) evolueren meestal sneller naar vast werk. Het gaat dan onder meer om meertalige bedienden of boekhouders. Wat het eigen personeel betreft, hecht Creyf’s weinig belang aan diploma’s. Commerciële uitstraling, motivatie, inzet, daar gaat het vooral om. Het hangt er wel wat van af of het om een administratieve dan wel een commerciële consulent gaat. Volgens Sack is stressbestendigheid belangrijk. De consulent moet omgaan met zowel de werknemer als met de klant/bedrijf. En moet in staat zijn de intern gestelde doelstellingen te bereiken. Goed met mensen kunnen omgaan, is noodzakelijk. De loopbaan waarop Creyf’s-consulenten kunnen rekenen, varieert naargelang van de ingesteldheid van de persoon en de mogelijkheden die zich aandienen. Op enkele jaren kan je evolueren van consulent naar een commerciële buitenfunctie, of een gespecialiseerde consulent, of naar de leiding van een kantoor. Zelfs een functie binnen de regionale directie ligt binnen de mogelijkheden. Heel wat consulenten verlaten het bedrijf na enkele jaren. Door hun vele contacten met werknemers en met bedrijven zijn ze geliefd bij die bedrijven.
Express Medical
"Ook Artsen zonder Grenzen komen tussen twee missies bij ons aankloppen"
Uit dezelfde stal als Creyf’s, USG People, komen Express Medical en Express Pharma. De eerste is in België marktleider voor de uitzendarbeid van verplegenden en verzorgenden, voor ziekenhuizen, rusthuizen en thuiszorg. In 2005 ging het om 2500 mensen, die meestal al een job hebben en ‘bijklussen’ in interim. Ook mensen van Artsen zonder Grenzen gaan tussen twee missies aankloppen. De grootste groep is tussen 25 en 35 jaar oud. Daarna volgt dikwijls de zorg voor de kinderen, de 45-plussers zijn dan weer talrijker aanwezig, aldus Tom Van de Woestijne. Bij Express Medical zijn verplegenden en verzorgenden driekwart van het aantal, de rest zijn kinderverzorgsters, tandartsassistenten, kinesisten… Bij Express Pharma zitten drie ‘profielen’: laboranten, medisch afgevaardigden (die voor farmaceutische bedrijven dokters bezoeken) en apothekers, zowel voor de industrie als voor de apotheek om de hoek. Express Pharma is nog klein, maar groeit sterk. Bij Express Medical gaat het grotendeels om pure interim, bij Pharma is er een groot deel rekrutering en selectie. Bijvoorbeeld medisch afgevaardigden worden snel in vaste dienst genomen. Express Medical speelt volgens Van de Woestijne in op de tendens bij de ziekenhuizen tot specialisatie. Zo biedt het kantoor opleidingen voor verpleegkundigen die zich bijvoorbeeld richten op nierdialyse of op het operatiekwartier.
Vedior
"Wij zien een groep die heel bewust kiest voor diversiteit"
Ook bij Vedior kunnen in principe alle afgestudeerden aan bod komen. Voor zeer specifieke (hoge) diploma’s zijn de kansen wel beperkt, maar voor meer algemene diploma’s - zeker op niveau bachelor of middelbaar - is er een breed pakket vacatures. Dagelijks plaatst Vedior zo'n tienduizend mensen (jobstudenten inclusief). Marc Heyns onderscheidt enerzijds de mensen die op interim afstappen met als doel naar een stabiele job te evolueren. Dit is de grootste groep, interim is voor hen maar een middel. Een andere groep kiest heel bewust voor diversiteit, voor diverse ervaringen. Bij het interview peilen de Vedior-consulenten naar het doel van de werkzoekende. Vedior heeft in België 88 kantoren, die vooral werken met arbeiders en lagere bedienden. De hogere functies zitten meestal bij gespecialiseerde ‘jobcentra’ in de voornaamste steden: Medica, Engineering, Finance… Andere gespecialiseerde divisies zijn Horeca, Sales, Call Center Operators… Het bedrijf Vedior zelf stelt in België ruim vijfhonderd mensen tewerk. De consulenten moeten geen bepaald diploma hebben, maar zijn minimum van bachelorniveau. “Ze moeten zeer flexibel en polyvalent zijn. Wij selecteren vooral op motivatie en potentieel. Commerciële gedrevenheid, contactvaardigheid en stressbestendigheid zijn belangrijk,” aldus Heyns.
Randstad
"De goudhaantjes zijn pas afgestudeerden met een paar jaar ervaring"
Ook bij Randstad vinden we een zeer breed gamma aan gediplomeerden, al zit een meerderheid van de uitzendkrachten op het niveau middelbaar onderwijs. Toch zijn er ook honderden jobs voor hogere profielen. Van alle starters met een diploma middelbaar onderwijs gaat een vijfde tot een vierde via interim aan de slag. Starters met een bachelordiploma starten voor een kleine tien procent via interim, bij universitairen is het nog een zes procent. "Dit zijn sectorgegevens, maar als marktleider zitten wij daar niet ver naast," aldus Jan Denys van Randstad. Het gaat meer om mannen dan om vrouwen, vooral omdat interim nog altijd sterker staat in de industrie dan in de diensten. Een meerderheid van de uitzendkrachten stroomt door naar vast werk, al dan niet bij de werkgever bij wie men als interim aan de slag was. “Dankzij de opgedane ervaring. Wie het meest gegeerd is op de arbeidsmarkt - de goudhaantjes - zijn de pas afgestudeerden met een paar jaar ervaring. Andere troeven als uitzendkracht of werkzoekende tout court, zijn talenkennis, waarbij Frans in België nog altijd belangrijker is dan Engels. Ook pure vakkennis, de kennis en de kunde rond een bepaald domein. Kennis van computers en technologie is in veel jobs belangrijk. Net als het snel kunnen verwerven van nieuwe kennis. Sterk onderschat zijn de socio-communicatieve vaardigheden. Goed kunnen samenwerken met een groep. Het onderwijs is aan een inhaalbeweging bezig, maar heeft hier traditioneel minder oog voor gehad.” Voor Denys is uitzendarbeid maar één kanaal om een plaats te vinden op de arbeidsmarkt. “Het grote voordeel is wel dat je op korte termijn een aantal verschillende zaken kan uitproberen, bijvoorbeeld in een overgangsfase na de studies. Door in verschillende bedrijven te werken, kan je daarna een betere keuze maken. Je hebt vanalles uitgeprobeerd, en weet daardoor wat je ligt.” Ook bij Randstad zelf zijn er veel jobkansen. De volgende maanden wil het bedrijf zo'n driehonderd aanwervingen doen. De uitzendconsulenten vormen nog altijd de meerderheid, maar het bedrijf is intussen ruimer. “We zijn meer en meer een HR-bedrijf, met verschillende divisies en productlijnen.” Ook bij Randstad blijken de vele contacten met allerhande bedrijven een belangrijke troef voor de eigen werknemers. Als ze bij Randstad zelf blijven, zijn er diverse mogelijkheden om door te groeien, door de vele activiteiten van het bedrijf. Vanaf de trap boven consulent beschikken Randstad-mensen over een bedrijfswagen. Van bij de start zijn er veel vakantiedagen en extralegale voordelen.
(DDW)