EEN DAG AAN DE SLAG met een privédetective
De job van privédetective blijft tot de verbeelding spreken. Je kent ze vooral uit films en boeken, maar in de praktijk zijn ook bij ons honderden detectives actief, meestal in de grootst mogelijke discretie. In een tochtig achterafsteegje in een anonieme grootstad had GUIDO een ontmoeting met Philippe, die ons de geheimen van zijn stiel uit de doeken deed.
Philippe Dylewski studeerde psychologie in Leuven en werkte daarna een jaar als opvoeder bij jonge delinquenten. Dat beviel hem niet echt, dus hij werd zelfstandig in bijberoep, als rekruteerder. Dat deed hij vijftien jaar lang, en toen besliste hij om privédetective te worden.
"Een happy end bestaat niet."
GUIDO: Hoe wordt iemand van de ene dag op de andere privédetective?
Philippe:In België bestaat daar een avondcursus van twee jaar voor. Iedereen die een humanioradiploma heeft, mag zich inschrijven. Die scholen zijn officieel erkend door de staat.
GUIDO: Hoe kwam je erbij?
Philippe:Door naar tv te kijken. Ik had zin om iets exotisch te doen en mensen te ontmoeten met wie ik normaal gezien niet omging. Na vijftien jaar werken had ik het gevoel dat ik in cirkeltjes ronddraaide. Ik had geen zin meer om met personeel en collega's bezig te zijn.
GUIDO: Bij een privédetective stel ik me iemand voor die vanuit zijn geparkeerde wagen een overspelig koppeltje probeert te betrappen.
Philippe:Daar komt het inderdaad dikwijls op neer. Daar is veel vraag naar, maar zelf put ik er geen voldoening uit. Het zijn vooral erg trieste situaties. Je krijgt alleen maar te maken met verdriet en miserie, en zelf doe je daar nog een schepje bovenop. Luister, mij kan het geen bal schelen wie met wie in de koffer duikt. Dat interesseert me niet. Op vijf jaar tijd heb ik dit soort opdrachten hooguit drie keer uitgevoerd. En ik heb er achteraf telkens spijt van gehad.
GUIDO: Wat vind je dan wel interessant aan het beroep?
Philippe:Op zoek gaan naar personen, in opdracht van de familie of van advocaten. Dat is de hoofdreden waarom ik detective ben geworden. Dat is stukken boeiender dan mensen betrappen op overspel. En daarnaast zorg ik ook voor industriële inlichtingen.
GUIDO: Herinner je je nog zaken met een happy end?
Philippe:Een happy end bestaat niet. Tenminste, ik heb er nog nooit een meegemaakt. Het loopt altijd slecht af. Elke zaak veroorzaakt een hoop narigheid en verdriet bij de betrokken families.
"Ik heb eens een Valentijnsavond doorgebracht onder een straatlantaarn."
GUIDO: Wat zijn de nadelen van de job?
Philippe:Dat je altijd alleen aan het werk bent. Wel ironisch, want eigenlijk was ik juist om die reden detective geworden, maar in de praktijk ging ik het groepswerk al snel missen. Een ander nadeel is het vele wachten. Urenlang. Een paar jaar geleden heb ik zo eens een hele Valentijnsavond doorgebracht onder een straatlantaarn.
GUIDO: Zou je studenten aanraden om ook voor het detectivevak te kiezen?
Philippe:Ja. Hoewel ik veel tijd verloren heb met wortel schieten in mijn wagen en dikwijls absurd schaduwwerk heb moeten verrichten, zijn er ook geweldige kanten aan het vak. Als je iemand terugvindt naar wie je op zoek was, dan geeft dat een kick die je je niet kunt voorstellen. En soms is de job ook gewoon grappig, als je allerlei onwaarschijnlijke scenario's uitdoktert om de nodige inlichtingen te krijgen die je verder kunnen helpen.
GUIDO: Zijn er veel privédetectives in België?
Philippe:Die gegevens zijn publiek, je kunt ze zo opvragen als je wil. Op de site van het Ministerie van Binnenlandse Zaken vind je een complete lijst terug met alle privédetectives erop. Iets meer dan 900 mensen hebben een licentie, maar dat wil nog niet zeggen dat ze allemaal fulltime actief zijn als privédetective.
GUIDO: Je hebt een boek geschreven (zie kader) waarin je de knepen van het vak uit de doeken doet. Waarom?
Philippe:Ik had net een grote zaak van cybercriminaliteit achter de rug. Het ging over het verspreiden van kinderporno. Mijn cliënt is toen veroordeeld zonder het minste bewijs, en daar was ik echt niet goed van. Hij is in beroep gegaan, en tijdens dat proces stond ik opnieuw perplex. De voorzitter van de rechtbank begreep er echt geen fluit van, en de procureur was een complete debiel. Toen heb ik besloten dat het tijd werd om een boek te schrijven.
GUIDO: Na vijf jaar in het vak ben je gestopt als privédetective. Waarom?
Philippe:Deels uit verstrooidheid, want ik was mijn licentie vergeten te hernieuwen. (lacht) Maar ook omdat het zo'n slopend beroep is. Als je iemand aanvalt, dan kan je een tegenaanval verwachten. Zeker in familiezaken gebeurt dat systematisch. Als je iemand een smerige streek lapt, dan mag je er zeker van zijn dat je een nog veel smeriger streek terugkrijgt, en dat stopt nooit. Op den duur kon ik daar niet meer tegen. Momenteel ben ik bemiddelaar bij het gerecht, in burgerlijke en commerciële zaken. Ik wil meer die richting uit. Nu kan ik tenminste zaken oplossen zonder een wandelende schietschijf te zijn.
(SD)
De knepen van het detectivevak in boekvorm:
Het boek van Philippe Dylewski heeft een lijvige titel: Spionage en Inlichtingen. Hoe alles te weten komen over iedereen, in ondernemingen en elders? Het is in de eerste plaats geschreven voor bedrijfsleiders, maar het boek is ook interessant voor iedereen die nieuwsgierig is naar de geheimen van een anders zo verborgen discipline.
Vinden zijn vakbroeders dat wel leuk, dat Philippe de kneepjes van het vak in boekvorm heeft gegoten? "Ik heb inderdaad een pak boze en ongeruste mails gekregen," geeft hij toe. "Ten onrechte volgens mij, want als je een vak kunt leren uit een boek, dan zou dat willen zeggen dat het op zich niet veel voorstelt. Bovendien is het niet het eerste boek over dit onderwerp hé. Het is niet omdat er een handboek over een bepaald beroep verschijnt, dat het beroep daaronder zou lijden."
Interessante hoofdstukken in het boek: een handleiding over het 'verborgen' internet ("Je kan alles vinden op internet. Je hoeft er geen genie voor te zijn: zoek gewoon het juiste koordje en trek eraan.") en een overzicht van technieken om leugens te ontmaskeren ("Een leugenaar spreekt iets trager en beweegt zijn ogen anders").
Het boek Spionage en Inlichtingen is verkrijgbaar via www.agakure.be